ကြိယာကၟက်ယလ္ၚဵုတအ်ဂှ် ခါရပြံၚ်ဗဒှ်မနာံမ္ဂး နဲကဲအပြံၚ်အလှာဲဍေံ နွံတဴရ။ အက္ခရ်ကၟက် မကွက်စုတ်လဝ်လက်သန်ကၟက် ( -ျ ) သာ်ဏံဂှ် ဒှ်အက္ခရ် (ယ) မွဲမဓဝ်ရောၚ် မည်ပိုယ်ညးမဗှ်လိက်မည်လေပ်တံ စၟတ်သမ္တီကေတ်လဝ်။ ပၟိက်တၠဗလံက်လိက်ပတ်မည်ဏံ သာ်ဂှ်ဟွံသေၚ်။ အက္ခရ်မထေက်ကဵုဒှ်လက်သန်ကၟက် ( -ျ ) မဖှ်သာ်ဂှ် နွံအက္ခရ်ပန်မ။

(၁) အက္ခရ်ယ၊
(၂) အက္ခရ်စ၊
(၃) အက္ခရ်ဇ၊
(၄) အက္ခရ်သ။

အက္ခရ်ပန်အက္ခရ်ဏံ မမိက်ကဵုမွဲမွဲအက္ခရ် ဒှ်လက်သန်ကၟက် ( -ျ ) အခိုက်မည်ပိုယ်မချူဒၟံၚ်ခေတ်လၟုဟ်ဏံရ။ စပ်ကဵုလက်သန်ကၟက် ( -ျ ) ဏံတုဲ မိက်ဂွံထုဲဒရုဲ တ္ၜန်တ္ၜောဲတဴညိရ။ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် လ္ၚတ်ဍေံမ္ဂး တၟးပြာကတ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲစိုတ်သိုက်က်ရ။ ဗွဲစၟတ်တုန်၊ ပ္ဍဲမကြိယာမပြံၚ်ဗဒှ်မနာံဟေၚ် သ္ဒးပြံၚ်လှာဲကၠေံ လက်သန်ကၟက် ( -ျ )ဂှ် ဟွံသေၚ်၊ ပ္ဍဲအကမ္မကကြိယာ Intransitive Verb မပြံၚ်ဗဒှ်သကမ္မကကြိယာ Transitive Verb ဂှ်ကီု၊ ပ္ဍဲသကမ္မကကြိယာ Single Transitive Verb မပြံၚ်ဗဒှ်ဒွိကမ္မကကြိယာ Double Transitive Verb ဂှ်ကီု၊ သ္ဒးပြံၚ်လှာဲကၠေံ လက်သန်ကၟက် ( -ျ ) မၞုံကဵုအက္ခရ်ပန်မလတူဂှ်ရ။ ပ္ဍဲဒၞဲါ၀ွံ အကမ္မကကြိယာ နဲဂွံပြံၚ်လှာဲသကမ္မကကြိယာ၊ သကမ္မကကြိယာ နဲဂွံပြံၚ်လှာဲဒွိကမ္မကကြိယာဂှ် ဟွံမိက်ဂးတဴဏီ။ မကြိယာ နဲမဂွံပြံၚ်ဗဒှ်မနာံဟေၚ် မိက်ဂွံလဴထ္ၜး ကုညးမလ္ၚတ်လိက်ပတ်မည်ပိုယ်တံ။

---

(၁) . . . လက်သန်ကၟက် ( -ျ) ဂှ် ဒှ်အက္ခရ် (ယ) ရမ္ဂး ပ္ဍဲမကြိယာမပြံၚ်ဗဒှ်မနာံဂှ် အပြံၚ်အလှာဲမအက္ခရ် ဟွံမွဲ။ မကြိယာမဖှ်သာ်ဂှ် ဆဗၞတ်မဖျာ်တရးကၠေံဍေံဂှ် ဒှ်အာမနာံရ။ ပမာတုန်၊ ရဴမကြိယာ (ကျိုၚ်)။ လက်သန်ကၟက် ( -ျ) ပ္ဍဲမကြိယာ (ကျိုၚ်) ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်အက္ခရ် (ယ) ရ။ ဒၟါဂှ်ရ ကြိယာ (ကျိုၚ်) ဂှ် ဖျာ်တရးကၠေံတုဲ ဒှ်အာမနာံ ရဴဝွံမ္ဂး (ကယိုၚ်၊ ကယျိုၚ်)ရ။

ကျိုၚ် (Transitive Verb) / ကယိုၚ်၊ ကယျိုၚ် (Noun)
ဗျိ (Transitive Verb) / ဗယိ (Noun)
ဗျဵု (Transitive Verb) / ဗယဵု (Noun)
ကြိယာသၟေဟ်တံဂှ် ဂြၚ်ချပ်ကေတ် နနဲဝွံညိ။

တၚ်စၟတ်။ မကြိယာကၟက်(ယ) မဖှ်သာ်ဂှ် ဇကုဍေံ ယဝ်ဒှ်အကမ္မကကြိယာ (Intransitive Verb) မ္ဂး ဖျာ်တရးကၠေံကၟက်(ယ)ဂှ်တုဲ ဍေံဒှ်အာသကမ္မကကြိယာ (Transitive Verb) လေဝ်နွံ။ ညံၚ်မကြိယာ (ကျေဝ် )၊ ကြိယာဝွံ အကမ္မကကြိယာ။ ဖျာ်တရးကၠေံကၟက်(ယ)ဂှ်မ္ဂး ဒှ်အာ (ကယေဝ်၊ ကယျေဝ်) သကမ္မကကြိယာရ။ မကြိယာမဖှ်သာ်ဂှ် ယဝ်ပမနာံမ္ဂး ပ္ဍဲလအိတ်အက္ခရ်ကၠာအိုတ်ဂှ် ထပ်စုတ်အက္ခရ်ဂစိုတ် (မ်) သာ်ဂှ်တုဲ ဒှ်အာမနာံ ရဴဝွံမ္ဂး (ကမ်ယေဝ်၊ ကမျေဝ်)ရ။

ကျေဝ် (Intransitive Verb) / ကယေဝ်၊ ကယျေဝ် (Transitive Verb) / ကမျေဝ် (Noun)
ဂျိုၚ် (Intransitive Verb) / ဂယိုၚ် (Transitive Verb) / ဂမျိုၚ် (Noun)
ဒျိုၚ် (Intransitive Verb) / ဒယိုၚ် (Transitive Verb) / ဒမျိုၚ် (Noun)
ကြိယာသၟေဟ်တံဂှ် ဂြၚ်ချပ်ကေတ် နနဲဝွံညိ။

---

(၂) . . . လက်သန်ကၟက် ( -ျ ) ဂှ် ဒှ်အက္ခရ်ယဟွံသေၚ်တုဲ နူတၞံတေံ လၟောဝ်စှ်ေကၠုၚ် နူအက္ခရ် (စ) မ္ဂး ပ္ဍဲမကြိယာမပြံၚ်ဗဒှ်မနာံဂှ် အပြံၚ်အလှာဲမအက္ခရ် နွံတဴဟေၚ်။ လက်သန်ကၟက် ( -ျ ) မၞုံပ္ဍဲမကြိယာမဖှ်သာ်ဂှ် ကလေၚ်ပကၠေံအက္ခရ် (စ) တုဲ ကြိယာဂှ် ဒှ်အာမနာံရ။ ပမာတုန်၊ ရဴမကြိယာ (ဖျး)။ လက်သန်ကၟက် ပ္ဍဲမကြိယာ (ဖျး) ဂှ် ဒှ်ဒၟံၚ်အက္ခရ် (စ) ဂှ်ရ လက်သန်ကၟက်ဂှ် ပကၠေံအက္ခရ် (စ) တုဲ ဒှ်အာမနာံ ရဴဝွံမ္ဂး (ဗစး၊ ဗ္စး၊ ဗမ်စး၊ ဗမ္စး) ရ။

ဖျး (Intransitive Verb) / ဗစး၊ ဗ္စး၊ ဗမ်စး၊ ဗမ္စး (Noun)
ဖျိုဟ် (Intransitive Verb) / ဗစိုဟ်၊ ဗမ်စိုဟ်၊ ဗမ္စိုဟ် (Noun)
ဖျိုတ် (Intransitive Verb) / ဗစိုတ်၊ ဗမ်စိုတ်၊ ဗမ္စိုတ် (Noun)
ကြိယာသၟေဟ်တံဂှ် ဂြၚ်ချပ်ကေတ် နနဲဝွံညိ။

ပ္ဍဲနဲဝွံ မကြိယာလ္ၚဵုတံဂှ် အကမ္မကကြိယာ (Intransitive Verb) ဟာ၊ သကမ္မကကြိယာ (Transitive Verb) ဟာဂှ် ဒးစဳစတ်တဴညိရ။ ယဝ်ဒှ်အကမ္မကကြိယာမ္ဂး နနဲလတူဂှ် စၟတ်သမ္တီညိ။ လက်သန်ကၟက် ( -ျ ) မၞုံပ္ဍဲသကမ္မကကြိယာ မပ္တံကဵု (ဖျေဟ်) ဂှ် ပကၠေံအက္ခရ် (စ) တုဲ မကြိယာဂှ် ဒှ်အာမနာံ ရဴဝွံမ္ဂး (ဗစှ်ေ)ရ။ ကြိယာ (ဖျေဟ်)၀ွံ ကၠုၚ်နူအကမ္မကကြိယာ (စှ်ေ)။ ကြိယာ (စှ်ေ) ၀ွံ လဆောဝ်မ္ဂး ဒှ်အကမ္မကကြိယာ၊ လဆောဝ်မ္ဂး ဒှ်သကမ္မကကြိယာ၊ ဗွဲမဗဗွဲကဵုဒၞဲါ၀ါကျဍေံရ။ ကြိယာ (စှ်ေ) ဂှ် ထပ်စုတ်အက္ခရ် (ဒ ) ဂတမကြိယာဂှ်မ္ဂး ဒှ်အာမနာံ ရဴဝွံမ္ဂး (ဒစှ်ေ)။ နဲဝွံ အဲ ချူထၜးလဝ်တုဲရ။ ဟိုတ်ဂှ်ရ မကြိယာမဖှ်သာ်ဂှ် သွက်သကမ္မကကြိယာ ပမနာံဂှ် မွဲနဲ၊ သွက်အကမ္မကကြိယာ ပမနာံဂှ် မွဲနဲ။ နွံတဴၜါသာ်ရ။

ဖျေဟ် (Transitive) = ဗစှ်ေ (Noun) / စှ်ေ (Intransitive or Transitive) = ဒစှ်ေ (Noun)
ဖျေၚ် (Transitive) = ဗစေၚ် (Noun) / စေၚ် (Intransitive ) = ဒစေၚ် (Noun)
ဖျိန် (Transitive) = ဗစိန် (Noun) / စိန် (Intransitive ) = စွိန် (Noun)
ကြိယာသၟေဟ်တံဂှ် ဂြၚ်ချပ်ကေတ် နနဲဝွံညိ။

တၚ်စၟတ်။ မကြိယာမၞုံလက်သန်ကၟက် ( -ျ ) မလၟောဝ်ကၠုၚ် နူအက္ခရ် (စ) ဂှ် ဇကုဍေံ ယဝ်ဒှ်အကမ္မကကြိယာမ္ဂး Intransitive Verb မ္ဂး ဖျာ်တရးကၠေံကၟက်ဂှ် ဍေံဒှ်အာသကမ္မကကြိယာ Transitive Verb လေဝ်နွံ။ ညံၚ်မကြိယာ (ချိုတ်)။ ကြိယာဝွံ အကမ္မကကြိယာ။ ဖျာ်တရးကၠေံကၟက်ဂှ်တုဲ ဒှ်အာ (ဂစိုတ် ) သကမ္မကကြိယာရ။ ကြိယာမဖှ်သာ်ဂှ် ယဝ်ပမနာံမ္ဂး ပ္ဍဲလအိတ်အက္ခရ်ကၠာအိုတ်ဂှ် ထပ်စုတ်အက္ခရ်ဂစိုတ် (မ်) တုဲ ဒှ်အာမနာံ ရဴဝွံမ္ဂး (ဂမ်စိုတ်၊ ဂမ္စိုတ်)ရ။

ချိုတ် (Intransitive Verb) / ဂစိုတ် (Transitive Verb) / ဂမ္စိုတ် (Noun)
ချာဲ (Intransitive) / ဂစာဲ (Transitive ) / ဂမ္စာဲ (Noun)
ကြိယာသၟေဟ်တံဂှ် ဂြၚ်ချပ်ကေတ် နနဲဝွံညိ။

---

(၃) . . . လက်သန်ကၟက် ( -ျ ) ဂှ် ဒှ်အက္ခရ်ယဟွံသေၚ်တုဲ နူတၞံတေံ လၟောဝ်စှ်ေကၠုၚ် နူအက္ခရ် (ဇ) မ္ဂး ပ္ဍဲမကြိယာမပြံၚ်ဗဒှ်မနာံဂှ် အပြံၚ်အလှာဲမအက္ခရ် နွံတဴဟေၚ်။ လက်သန်ကၟက် ( -ျ ) မၞုံပ္ဍဲမကြိယာမဖှ်သာ်ဂှ် ပကၠေံအက္ခရ် (ဇ) တုဲ ကြိယာဂှ် ဒှ်အာမနာံရ။ ဆဂး ပ္ဍဲနဲဝွံ မကြိယာဂှ် အကမ္မကကြိယာဟာ၊ သကမ္မကကြိယာဟာဂှ် ပိုယ်ဒးစဳစတ်တဴညိ။ ညံၚ်ရဴမကြိယာ (ဗျူ) ဂှ်ကီု၊ ကြိယာဝွံ ဒှ်ဒၟံၚ်သကမ္မကကြိယာ Transitive Verb တုဲ လက်သန်ကၟက် ( -ျ ) ဂှ် ပကၠေံအက္ခရ် (ဇ) တုဲ ဒှ်အာမနာံ ရဴဝွံမ္ဂး (ဗဇူ)။ ကြိယာ (ဗျူ) မဒှ်သကမ္မကကြိယာဝွံ ကၠုၚ်နူအကမ္မကကြိယာ Intransitive Verb (ဇူ)။ ကြိယာ (ဇူ) ဂှ် ပကၠေံမနာံမ္ဂး ထပ်စုတ်ကၟက် (န) တုဲ ဒှ်အာမနာံ ရဴဝွံမ္ဂး (ဇၞူ၊ ဇနူ)ရ။ နဲဏံဂှ် အဲ ချူထ္ၜးလဝ်ကဵုတုဲရ။ ကလေၚ်သ္ၚဳရံၚ်ညိ။ ဍေံ ဟွံစပ်ကဵုနဲကဲ မမိက်သ္ဂးဒၞဲါဏံ။

ဗျူ (Transitive Verb) = ဗဇူ (Noun) / ဇူ (Intransitive Verb) = ဇၞူ၊ ဇနူ (Noun)
ဗျဵု (Double Transitive) = ဗဇဵု၊ ဗ္ဇဵု (Noun) / ဇဵု (Transitive ) = ဇွဵု (Noun)
ကြိယာသၟေဟ်တံဂှ် ဂြၚ်ချပ်ကေတ် နနဲဝွံညိ။

မကြိယာ(ဗျဵု) ပ္ဍဲဒၞဲါ၀ွံ မၞုံအဓိပ္ပဲါမ္ဂး (ဗျဵုပုၚ်ထၚ်ဍာ်) ဟွံသေၚ်။ (ဗျဵုလအက်) ညးၜါ ညံၚ်ဂွံဇဵုသေက်ရၚ်သကအ် ဇကုပ ဇကုကၠောန်ဗဒှ်ဂှ် မည်တံဟီုစ (ဗျဵုလအက်)။ (ဗျဵုစိၚ်) ကဵုစိၚ်ၜါဒိဇဵုရၚ်သကအ်။ ပ္ဍဲဒၞဲါ၀ွံ နွံပၟိက်ကဵုအဓိပ္ပဲါမ္ဂး (ဗျဵုလအက်၊ ဗျဵုစိၚ်)ဂှ်ရ။

---

(၄) . . . လက်သန်ကၟက် ( -ျ ) ဂှ် ဒှ်အက္ခရ်ယဟွံသေၚ်တုဲ နူတၞံတေံ လၟောဝ်ကၠုၚ် နူအက္ခရ် (သ) မ္ဂး ပ္ဍဲမကြိယာမပြံၚ်ဗဒှ်မနာံဂှ် အပြံၚ်အလှာဲမအက္ခရ် နွံတဴဟေၚ်။ လက်သန်ကၟက် ( -ျ ) ပ္ဍဲမကြိယာမဖှ်သာ်ဂှ် ပကၠေံအက္ခရ် (သ) တုဲ မကြိယာဂှ် ဒှ်အာမနာံရ။ ပမာတုန်၊ ရဴမကြိယာ (ချပ်)။ လက်သန်ကၟက် ( -ျ ) ပ္ဍဲမကြိယာ(ချပ်) ဂှ် နဲလိက်ပတ်မည်ပိုယ်ကၠာတေံ ဒှ်အက္ခရ်ကၟက် (ယ) ဟွံသေၚ်တုဲ ဒှ်အက္ခရ်ကၟက် (သ ) ရောၚ်။ ဒၟါဂှ်ရ မကြိယာ (ချပ်) ဂှ် ခါရပြံၚ်ဗဒှ်မနာံမ္ဂး လက်သန်ကၟက် ( -ျ )ဂှ် ကလေၚ်ပကၠေံအက္ခရ် (သ) တုဲ ဒှ်အာမနာံ ရဴဝွံမ္ဂး (ကသပ်) ရ။

ချပ် (Transitive Verb) / ကသပ် (Noun)
ချူ (Transitive Verb) / ကသူ (N)
ချုက် (Transitive Verb) / ကသုက် (N)
ချဴ (Transitive Verb) / ကသဴ (N)
ချဟ် (Transitive Verb) / ကသှ် (ဂစှ်) (N)
ချဳ (Intransitive ) / ကသဳ (Transitive) / ကသဳ (N)
ဖျိုန် (Transitive ) / ပသိုန်၊ ဗသိုန် (N)
ဖျုၚ် (Double Transitive) / ဗသုၚ် (N) = သုၚ် (Transitive) / သွုၚ်၊ သမုၚ်၊ သၟုၚ် (N)
ဖျဝ် (Transitive) / ဗသဝ် (N) = သဝ် (Intransitive) / သၟဝ် (N)
ဖျိုက် (Transitive ) / ပသိုက်၊ ဗသိုက် (N) = သိုက် (Intransitive) / တသိုက် (N)
ဖျေက် (Transitive) / ဗသေက် (N) = သေက် (Intransitive or Transitive) / သွေက် (N)
ကြိယာသၟေဟ်တံဂှ် ဂြၚ်ချပ်ကေတ် နနဲဝွံညိ။ ကြိယာမပ္တံကဵု (ဖျိုန်၊ ဖျိုက်၊ ဖျေက်)တံဂှ် ညးမတီအဓိပ္ပဲါဍေံလေဝ်နွံ၊ ညးဟွံတီလေဝ်နွံ။ ညံၚ်ဂွံတီဂှ် သ္ပလွဳအိုတ်ညိ။

---

တၚ်စၟတ်။ နဲကဲ အဲမဟီုထ္ၜးလဝ်ကဵုလတူဂှ် ဆဗၞတ်မမြော်ညိကီု။ မကြိယာတံဂှ်လေဝ် နွံတဴမဂၠိုၚ်။ နကဵုဂမြၚ်ညာဏ်ဇကု ဂၠဲါချပ်ဗစာကေတ်အိုတ်ညိ။ တုဲပၠန် ပက္ကတိမနာံလ္ၚဵုတံဂှ်လေဝ် မၞုံကဵုလက်သန်ကၟက် ( -ျ ) သာ်ဝွံတုဲ ဒှ်အက္ခရ် (ယ) ဖအိုတ်ဟွံသေၚ်။ မပ္တံကဵု (ချေံ၊ ချေဟ်၊ ရမျှာၚ်)တံဂှ်တံဂှ်။

The Mon language is an Austroasiatic language spoken by the Mon, who live in Burma and Thailand. Mon, unlike most languages in the Southeast Asian region, is not tonal. Mon is spoken by less than a million people today. In recent years, usage of Mon has declined rapidly, especially among the younger generation. Many ethnic Mon are monolingual in Burmese. In Burma, the majority of speakers live in Mon State, followed by Tanintharyi Division and Kayin State.

The Mon script is derived from Indian Brahmi script and is the source of the Burmese script.
See this article on Wapedia-Wiki: Mon Language

တ္ၚဲ

ဏံ သၟိက်ဂွံပသောၚ်ကလး မဂလာန်ဝေါဟာရမည် (ဂတာ်၊ သတာ်၊ ဗတိုက် ) တုဲ ဇၞတ်အဲမတီဂှ် အဲ ချူကလးဏာညိ၊၊ မဂလာန်ဝွံ အ္စာကၞေဟ် အ္စာကသူလိက်ပိုဲမည် ခေတ်လၟုဟ်ဏံ မကှ်ေမချူတဴ ပ္ဍဲကဵုလိက်ကၞပ် လိက်မဂ္ဂဇြေန် လိက်ပရိုၚ် ပ္ဍဲမပ္တံ Website, Blogger, တံဂှ်တံဂှ် ဂွံဆဵုညာတ်ကေတ်ကီုရ၊၊ ပ္ဍဲကဵုဝါကျမမိက်သ္ဂးအဓိပ္ပဲါ(ဗတိုက်)ဟွံသေၚ်ကီုလေဝ် မဂလာန်(ဗတိုက်)ဏံ မွဲမဓဝ်ဟေၚ် ချူဒၟံၚ်အိုတ်ရ၊၊

ပ္ဍဲရးမန်တေံ ဒမၠဗၟာတံ ဗတိုက်ဒၟံၚ်ကွာန်မန် အရိုဟ်တ္ၚဲ၊၊

ဝါကျသာ်ဂှ် အ္စာလိက်ပိုဲမည်တံခေတ်လၟုဟ် ချူရောၚ်ဂှ် ဒှ်ဗိုန်၊၊

မကြိယာမၞုံရမျာၚ်စမုၚ်ကဵုမကြိယာ(ဗတိုက်)ဂှ် နွံတဴမွဲမ၊၊ မကြိယာ ( ဂတာ် )၊၊ မကြိယာဂှ် လဆောဝ်ညးချူကှ်ေ (သတာ်၊ ဗတာ်)ကီု၊၊ အဓိပ္ပဲါဍေံဂှ် ဂတာ်ပၠံၚ်ၜးကေတ် ဗွဲအနိၚ်၊ ကေတ်ဏာအနိၚ်အထက် သၟိက်ဂး၊၊
ဟိုတ်ဂှ်ရ ဝါကျလတူဂှ် ကြိုက်ကဵုသ္ဒးချူတဴသာ်ဝွံ၊

ပ္ဍဲရးမန်တေံ ဒမၠဗၟာတံ ဂတာ်ဒၟံၚ်ကွာန်မန် အရိုဟ်တ္ၚဲ၊၊

သာ်ဂှ် ယဝ်သချူမ္ဂး ခိုဟ်သန်၊ အဓိပ္ပဲါမကြိယာမမိက်သ္ဂးလေဝ် တၞဟ်ခြာ၊ ဟွံတ္ၜန်တ္ၜောဲတဴရ၊၊ မကြိယာညံၚ်သ္ဂောံတၞဟ်ခြာတဴမဖှ်သာ်ဂှ် အဲ ဖန်ဗဒှ်ကေတ်ရ ဟွံသေၚ်၊၊ ပ္ဍဲလိက်သၠပတ် လိက်ကၞပ် အ္စာလိက်ပိုဲမည်တမၠာတံ မပ္တံကျာ်ဇၞော်အ္စာအသွောံ မချူလဝ်တံဂှ်တံဂှ် ဗှ်လ္ၚတ်ရံၚ်မ္ဂး သ္ဂောံတီကေတ်ဟေၚ်၊၊

ကြိယာၜါမဝွံ ၜတ်ကၞာတ်စမ်ညိ၊၊ ဒဒှ်မၞုံအဓိပ္ပဲါဟွံတုပ်ရေၚ်သ္ကံဂှ် မဂွံတီကေတ်ရောၚ်၊၊

(၁) ဂတာ် [ သတာ် ၊ ဗတာ် ] (သကမ္မကကြိယာ)
(၂) ဗတိုက် (သကမ္မကကြိယာ)

(၁) = ပ္ဍဲကြိယာၜါသာ်ဂှ် ကြိယာ (ဂတာ်၊ သတာ်၊ ဗတာ်) ဂှ် နွံပြဝံက်သာ်ဝွံ၊ ပၠံၚ်ၜးကေတ် ဗွဲအနိၚ်၊ ကေတ်ဏာအနိၚ်အထက်၊ ၜိုတ်ဂၠံက်ကေတ်ဏာအနိၚ် သီုတၠဒြပ်ဟွံတီ၊၊၀ါကျတုန်၊

ဒမၠ ဂတာ်စ၊ ( ဒမၠ ဒလစဒြပ်ညး )၊၊

ထၜးကဵုအသက်သဳမွဲရ၊၊ ပ္ဍဲကဵုလိက်ပုံသာရဝါန်တေံ မိကပဴဂဴကဵုမိကပဴထံၚ် ညးၜါၝဲကဵုဒေံ ၜိၚ်ဝေၚ်ဒၟံၚ်ဍာ်ၜဳတုဲ ကျာံသာရဝါန် ကၠုၚ်ကၠတ်တံၚ်ဂတာ်ကေတ်ဏာမိကပဴဂဴ ညးမွဲသအာၚ်တံသီုဟဂွံတီကေတ်၊ ခါမတီကေတ်ဂှ်တုဲ ဗီုမိအံက်ကပဴဂဴ ကပဴထံၚ် မလရိုအ်ယာံကရေဝ်ကရောတ်ဂှ် အ္စာကဝိ ဇန်လဝ်ကဝိသာ်ဝွံ၊

ဝိပက်တမၠာ ကၠုၚ်ဒးဟာကောန်၊ သ္ဍးကၠေံနန်ထဝ် တ္ၚဲသဝ်သောန်သောန်၊ သြၚ်ဗတဳသြန် သၟန်ဂၚ်္ဂါ၊ ကောန်စှ်ေဝေၚ်ဍာ် ကျာံဂတာ်ဏာ၊ မိယာံပူဆာ လ္ၚာပ်လ္ၚာသန်ကောန်၊ အဵုဂဍောၚ်ယာဲ အဵုနာဲဂေါဝ်လောန်၊ တိုၚ်မိအိုတ်သ္ကန် ဂုဏ်ကောန်သော်က္ဍိုပ်၊ ရမတ်ညံၚ်ဗြဲ တူယဲဟိၚ်ဟိုပ်၊ ဍာ်ရမတ်ကြိုပ် ဟိၚ်ဟိုပ်သန်ကောန်၊၊

သအာၚ်နူဂှ်ပၠန်၊

လဆောဝ်ဒှ်ဗၠာဲ စရာဲဂေါဝ်ဂါ၊ သၟီယီုသတာ် တံၚ်သဘာ်ဏာ၊ လဆောဝ်ရေၚ်ကာန် မွဲဟာန်သမ္ဘာ၊ ယီုဟွံသ္ၚဳမွဲ ဒဇက်ဂြဲဏာ၊၊

ဇၟန်ကဝိမဖှ်သာ်ဂှ်သာ်ဂှ် နွံတဴဂၠိုၚ်ဂၠၚ်၊၊

(၂) = ကြိယာ (ဗတိုက်) ဂှ် အဓိပ္ပဲါဍေံ တိတ်ဒှ်ၜါသာ်ပၠန်၊

(က) တဝ်စၞေဟ်၊ ဗတိုက်ပၞာန်၊ တ္ၚီုဗတိုက်ရေၚ်သ္ကံ၊
(ခ) ဆဝ်ပ္ၚုဟ်၊ ပ္ၚုဟ်

ပ္ဍဲဂှ် (က) ကြိယာဗတိုက် မၞုံအဓိပ္ပဲါ (တဝ်စၞေဟ်၊ ဗတိုက်ပၞာန်၊ တ္ၚီုဗတိုက်ရေၚ်သ္ကံ) ဂှ် သာ်ဝွံ သ္ဒးဇန်ဝါကျ၊

သၟိၚ်ဗၟာအံၚ်ဇေယျ တသိုၚ်ကၠုၚ်ဗတိုက်ဍုၚ်မန်၊၊

ပၞာန်မန်ကဵုပၞာန်ဗၟာ တဝ်စၞေဟ်ဗတိုက်ဒၟံၚ်တၟာလံ၊ ကေတ်ဇၞးညးသ္ကံဟွံဂွံဏီ၊၊

မန်ပိုဲ ညံၚ်သ္ဂောံစၟိန်ပြမာန်ကၟိန်ဍုၚ်ဟံသာဝတဳပၠန်ဂှ် သ္ဒးတဝ်စၞေဟ် သ္ဒးဗတိုက်ပတိတ်ထောံသၞတံ နူကဵုတိဍာ်မန်ပိုဲ၊၊

(ခ) ကြိယာဗတိုက် မၞုံအဓိပ္ပဲါ (ဆဝ်ပ္ၚုဟ်၊ ပ္ၚုဟ်) ဂှ် သာ်ဝွံ သ္ဒးဇန်ဝါကျ၊

အဲ ညာတ်ဒးရုပ်မိဂေါဝ်တ္ၜတ်သဴဒၟံၚ်တုဲ ဇြဟာန်ဗတိုက်စိုတ် ၜိုတ်ရပ်ကေတ်ကၞေဟ် ချူကှ်ေလိက်မွဲတၞး ဗစိုပ်ဏာမိဂွိုၚ်လဂ္ဂန်၊၊

မာံထဝ်အး ညာတ်ခမဳသၚ်ဂမၠိုၚ် မဂေၚၚ်စဴပိဏ္ဍပါတ်၊ သဒ္ဓါဗတိုက်စိုတ်တုဲ လံၚ်ဏာ ပိဏ္ဍပါတ် ပတုဲသရၚ်ဓဝ်ကုသဵု၊၊

***ယွံတၠပညာလိက်ပတ်မည်ပိုဲဂမၠိုၚ် လဟီုအဲမဟီုပသောၚ်ကလးဏာလဝ် နနဲဂှ် ဗၠေတ်ကီု ဒွးကီု တော်ဆဂြၚ်တီကေတ်ရ၊၊

သွက် ဂွံသမ္တီ တၟေၚ်ဝေါဟာရမည်မၞုံကဵုရမျာၚ်မသမုၚ်ဒၟံၚ်ရၚ်သ္ကံ ညံၚ်မဝေါဟာရ ( ပြိုက် = ပရိုက်၊ ပြာ် = ပရာ် )။ မဝေါဟာရတံဂှ် ဗှ်ပတိတ်ရမျာၚ် ၜိုန်သမုၚ်တုပ်လေဝ် နဲချူ၊ နဲမကံက်အဓိပ္ပဲါဍေံ ဟွံတုပ်။ တၞဟ်ခြာတဴရ။

ပြိုက်

၁၊၊ (သကမ္မကကြိယာ) ⇒ ပြိုက်ပျဲပျာံ၊ ပညးမွဲမွဲ ညံၚ်ဂွံယဲယာံဂိသကေဝ်၊ ပညးမွဲမွဲ ညံၚ်ဂွံဒှ်ဘဲအန္တရာဲ၊ to hurt, to injure, to afflict;

၂၊၊ (သကမ္မကကြိယာ) ⇒ ပြိုက်စုတ်၊ သိက်စုတ်၊ စုတ်၊ to put into; ... ကတိုၚ်ပရိုက် ပြိုက်ကဵုမတ်သ္ဇၚ်၊ (ဇၟန်ကဝိ နူလိက်ပုံဗြရတ်ဣဏၚ်ကၚ်ရဳ)

ပရိုက်

၁၊၊ (နာံ) ⇒ (မနာံဝွံ စှ်ေကၠုၚ်နူမကြိယာ - ပြိုက် - မုက်ဂၞန် ၁ လတူဂှ်) ဘဲပရိုက်၊ ပရိုက်ပတ်ဒြဴ၊ ပရိုက်ဥပဒြဴ၊ ဒဒိုက်၊ အန္တရာဲ၊ ဝိဝဲ၊ ယဲ၊၊ ...

• မည်ပိုဲ ဆလံသ္ဂောံဗၠး နူပရိုက်ဗၟာဒမြိုဟ်တံရော၊၊

• မည်မကၠောန်စဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်သေံ ၜိုန်ဒှ်ပရိုက်မဂၠိုၚ်ကဵုဗီုလေဝ် နူပရိုက်ဗၟာဂှ် ပရိုက်သေံ သာညိရောၚ်ဂးတုဲ သ္ဒးမံၚ်အာ သီုဓဝ်လအေၚ်ရ၊၊

• ဒၞဲါမသက္ကုပရိုက်၊၊

• ဒၞဲါဋ္ဌာန်မဂၠိုၚ်ကဵုပရိုက်၊၊ Hardship, misfortune;

၂၊၊ (နာံ) ⇒ (မနာံဝွံ စှ်ေကၠုၚ်နူမကြိယာ - ပြိုက် - မုက်ဂၞန် ၂ လတူဂှ် ) မွဲပရိုက်၊၊ holding capacity as of box, bag, etc;

၃၊၊ (နာံ) ⇒ မနာံဝွံ ဗွဲပက္ကတိဍေံ ဒှ်ဒၟံၚ်မနာံရ၊၊ သတ်ပရိုက်၊ (လဆောဝ်ချူ - သတ်ပြိုက်)၊ သတ်ပရိုက်ထမၞာတ်၊ ပရိုက်ဂအဳ၊ ပရိုက်ကွေံ၊ ပရိုက်ဗုၚ်စိၚ်၊၊

ပြာ်

(သကမ္မကကြိယာ) ⇒ (မကြိယာဝွံ ရမျာၚ်ဍေံ ကြပ်တုပ်ကဵုမကြိယာ-ပြိုက်-တေံရ၊၊ ဆဂး အဓိပ္ပဲါဍေံ တၞဟ်ခြာ၊ ဟွံတုပ်ရၚ်သ္ကံဟေၚ်၊၊) ⇒ ရီု၊ ဟံၚ်၊၊ to save, to help; ပြာ်ဗလး to deliver; ...

• ကျာ်ပြာ်သတ်နူဒဒိုက်သံၚ်သာ၊၊

• ပြာ်ညိ ပြာ်ညိ ... သ္ၚိအဲ တူအာအိုတ်ရ၊၊

• အာလုပ်ပြာ် အကြာညးၜါမဒှ်သွေက်ဇဵုဂှ် ဇကုဒးဘဲကီုရ၊၊

• ပသာ်သ္ဂောံပြာ်ကောန်မည် နူပရိုက်ဘဲဗၟာသေံတံဂှ်ရော၊၊

ပရာ်

(နာံ) ⇒ safety, security; ဗဒိုပ်ပရာ် refugee camp; ဋ္ဌာန်ပရာ် = ဋ္ဌာန်မသက္ကုဘဲပရိုက်၊၊

လိက်တၟံရာဇကုမာရ် ဘာသာပါဠိဝွံ တက်လဝ် နအက္ခဝ်နာဍူ (Padauk) ရောၚ်။ ဗှ်ဟွံဂွံမ္ဂး Download ကေတ်မအက္ခဝ်ဍေံ ဒၞဲါဏံညိ။

ၐြဳ။ ဗုဒ္ဓါဒိကံ ၀တ္ထု၀ရံ နမိတွာ ပုညံ ကတံ ယံ ဇိနသာ
သနသၟီ အနာရိကံ ရာဇကုမာရနာမဓေယျေန ၀က္ခာ
မိ သုနာထ မေ တံ ။ နိဗ္ဗာနာလောကနာထဿ အဋ္ဌဝီ
သာဓိကေ ဂတေ သဟဿေ ပန ၀ဿာနံ ဆသတေ ဝါ ပရေ တ
ထာ ။ အရိမဒ္ဒနနာမသၟဳ ပုရေ အာသိ မဟဗ္ဗလော ရာဇာ
တိဘု၀နာဒိစ္စော ဥဒိစ္စာဒိစ္စဝံသဇော ။ တဿာသေ
ကာ ပိယာ ဒေဝိ သာ တိလောက၀ဋံသိကာ ဟိ
တေသိ ကုသလာ သဗ္ဗကိစ္စေသု ပန ရာဇိနော ။ တ
ဿာသေကော သုတော ရာဇကုမာရော နာမ နာမ ေ
တာ အမစ္စော ရာဇကိစ္စေသု ဗျာ၀တော သတိမာ
ဝိဒူ ။ အဒါ ဂါမတ္တယံ တဿာ ဒေဝိယာ သော မ
ဟိပတိပသန္နော သဗ္ဗဒါ ဒါသပရိဘောဂေန ဘုည္ဇိတုံ
။ အနိစ္စတာ ၀သံ တဿ ဂတာယ ပန ဒေဝိယာ ရာ
ဇရာဇကုမာရဿ အဒါ ဂါမတ္တယံ ပုန ။ အဋ္ဌဝီသ
တိ၀ဿာနိ ရဇ္ဇံ ဓမၟေန ကာရိယမာရနန္တိကရောဂဿ
၀သံ ပတ္တေ နရာဓိပေ ။ သရန္တော ဓမၟရာဇဿ မဟန္တဂု
ဏသညယံ ကာရေတွာ သတ္ထုနော ဗိမ္ဗံ သဗ္ဗသော၀ဏ္ဏ
ယံ သုဘံ ။ ဂဟေတွာ တံ မဟန္တေန သက္ကာရေန သုမာနသော
ဥပသကႅမၟ ရာဇာနံ အာဟ စိန္တိတမတ္တနော ။ ဘာဂံ ကတွာ
နိဒံ သတ္ထုဗိမ္ဗံ သော၀ဏ္ဏယံ သုဘံ အကာသီ ဝေါ ၀
ရံ ပုညံ သာမိ တုမှေ နုမောဒထ ။ ဂါမတ္တယံ ပိ ဝေါ
သာမိ ပုဗ္ဗေ ဒိန္နန္တု မေ အဟံ ဣမဿေ၀ မုနိန္ဒဿ ဒေမိတ
ည္စာနုမောဒထ ။ ဨဝံ ဝုတ္တေ မဟဳပါလောရောဂေ
နာတုရမာနသော သာဓုသာဓူတိ ၀တွာန တုဋ္ဌဟတ္ထော
ပမောဒိတော ။ ဒယာပရော မဟာ ထေရော ထေရောမုဂ္ဂလိ
ပုတ္တကော သုမေဓတ္တ သုမေဓောတိလဒ္ဓနာမော စ ပဏ္ဍိတော
ဗြဟၟပါလော တထာ ဗြဟၟဒေဝေါ သမ္ပန္နသဳလဝါ သောနော
ဗဟုဿုတော သံဃသေနဝှေါ ဝရပဏ္ဍိတော ။ ဨတေသံ ပ
န ဘိက္ခူနံ သံမုခါ သော သုမာနသော ဇလံ ပါတေသိ ကတွာန သ
က္ခိန္တု ၀သုဓာ တလံ ။ တတော သော တံ မဟာမစ္စော ဗိမ္ဗံ သော၀
ဏ္ဏယံ သုဘံ ပတိဋ္ဌာပိယကာရေသိ ဂုဟံ ကည္စနထူပိကံ ။
ကတွာန မဂႅလံ ဗုဒ္ဓပတိမာယ ဂုဟာယစ အကာသေဝံပဏဳ
ဓာနံ နိဗ္ဗိန္နော ဘ၀သကႅတေ ။ ကရောန္တေန မယာ ဨတံ ယံ ပု
ညံ တံ သမာစိတံ ဟောတု သဗ္ဗညုတညာဏပတိဝေဓာ
ယ ပစ္စယော ။ ယတ္တကာတု မယာ ဒါသာဂါမတ္တယနိဝါ
သိနော ဒိန္နာ ဂုဟာယ သော၀ဏ္ဏပတိမာယ မဟေသိ
နော ။ ပုတ္တော မေ ဝါ ပပုတ္တော ဝါ အညော ဝါ ပန ညာ
တကော ယော ကောစိ ပါပသံကပ္ပော နရော အဿဒ္ဓ
မာနသော ။ ကရေယျုပဒ္ဒုဝံ တေသံ ဒါသာနံ သော နရာဓမော
မေတ္တေယျဒိပဒိန္နဿ ဒဿနံ နာဓိဂစ္ဆတူ
တိ ။ ၀ ။

ယက်လ္ပကဵုလုပ်မတ်၊ ဂမ္တဴပၟတ်လ္ပဒုၚ်၊ က္ဍိုပ်ပုၚ်လ္ပဟာပ်၊ ဇၟာပ်ဍာ်လ္ပသုၚ်။

1. ယက်လ္ပကဵုလုပ်မတ် မ္ဂးဂှ် လညာတ်ဒ္ဂေတ်ပွပူဂဵုသမၠီု ဍေံမဒှ်ဒ္ဂေတ်မ္ၚးနူသာသနာကျာ်တံဂှ် ဟဂပ်ဝ်ဂိုၚ်ကေတ်။ လ္ပဒဂေတ်ဗက် ပ္ဍဲကဵုပွမယုတ်မာတံဂှ်ညိ။
2. ဂမ္တဴပၟတ်လ္ပဒုၚ် မ္ဂးဂှ်ဂလာန်ပူဂဵုသမၠီုမ္ၚးနူသာသနာကျာ်တံဂှ် ဍေံမဟီုအာ နကဵုဒုစရိုတ်မသုန်တံဂှ် ဟဂပ်ဝ်ပတှ်ေ၊ ဟဂပ်ဝ်ဂိုၚ်ကေတ်။ လ္ပဒ္ဂေတ်ဗက် ပ္ဍဲကဵုဂလာန်ပူဂဵုသမၠီုမယုတ်မာတံဂှ်ညိ။
3. က္ဍိုပ်ပုၚ်လ္ပဟာပ် မ္ဂးဂှ် ဂလာန်မွဲ ကသပ်မွဲ ဟွံမွဲကဵုဂလာန်ကျာ် ဍေံမဒှ်မ္ၚးနူသာသနာတံဂှ် ဇကုမချပ်ကီု၊ မပကီု၊ မဒလောံဗ္တောန်ညးကီု၊ ပ္ဍဲပွပိစွံဝွံ ဟဂပ်ဝ်ပသက်က်ညိ။
4. ဇၟာပ်ဍာ်လ္ပသုၚ် မ္ဂးဂှ် ပ္ဍဲဂကူမယုတ်မာကီု၊ ပ္ဍဲထာန်ဍုၚ်ကွာန်မဟၟဲကဵုပူဂဵုတၠပညာဂှ်ကီု မဒးဟုဲဟာဲကေုာံပူဂဵုသမၠီုကီု၊ မပတုဲဒါန် မၚ်သဳ ပၟဝ်ဘာဝနာ နကဵုအမိဿသဒ္ဓါကီု၊ ပ္ဍဲကဵုပွမယုတ်ပန်စွံတံဝွံဂှ် လ္ပဟုဲဟာဲ၊ လ္ပပဒတဴမွဲစွံအိုတ်ညိ။

(ဂလာန်တံဂှ် ကံက်နၚ် နူသၠပတ်မည်မၞုံယၟု - သာရသၚ်္ဂဟ၊)

ဟိုတ်အဲလုလန် ဟွံတန်ဟိရိ၊ ရိုဟ်တ္ၚဲပသ္တိ သတီညိရ၊ ဂၠဲါအာတ်စကြၚ် ဟိုတ်ကၠၚ်မသ၊ ဂလာန်ဗုဒ္ဓ သၟတ်ပသတိ၊ ဟိုတ်ဒါန်ဟွံမွဲ တူယဲဖိဖိ၊ ဒးကၠၚ်ဒိုက်ဂိ ဝိစိကိစ္ဆာ၊ ရမတ်က္ဍဟ်ဟ် ဂၠဲါဗှ်သနာ၊ ဟိုတ်ဝဳပက်ကၠာ ဒဒိုက်ပါမြိ၊ လၟုဟ်အဲမွဲ တူယဲကၠၚ်ဂိ၊ ကၠၚ်မခိုဟ်ညိ မိမနွံတဴ၊ ကၠၚ်သဳမူရော နွံကဵုကောယဴ၊ ကၠၚ်လဇုအဴ ဗဴနွံခိုဟ်ညိ၊ ယဲတိုန်မဂး ဒှ်သနးမိ၊ ကၠၚ်အိုတ်ဇိ၀ိ ဒဒိုက်ဂိက္တာန်၊ မွဲညးဟွံရံၚ် ကြၚ်မံၚ်အကြာကွာန်၊ စိုတ်အာန်တၞာန် ချပ်ဟွံမာန်ရ၊...

ညံၚ်ဒဒိုက်အဲ ဟွံမွဲကဵုသ္ၚိ၊ အတိက်တေံစိ ယုတ္တိသေၚ်ဟာ၊ ဟိုတ်အောန်ဒါန ဒးပလဝ်ကၠာ၊ ဒးကၠၚ်လ္ၚာပ်လ္ၚာ သိၚ်သာဒမၠိ၊ ရမတ်က္ဍဟ်ဟ် ဗှ်မကဵုမိ၊ ယိုက်နသွက်ရိ ကၠၚ်ဂိကွေံရ၊ ဒဇဳဒဇောတ် ရမတ်ပျပျ၊ ကၠၚ်ဨကောဝ ကၠၚ်မသဂိ၊ ပညးကၠၚ်ယာဲ နော်နာဲနွံညိ၊ ဒှ်သနးမိ ယာတ်ကၠိဂွံကြဴ၊ အာဂြိုပ်စိုပ်ကၠုၚ် ဂွံပုၚ်မွဲဂၞဴ၊ နော်ဟွံမွဲအဴ ဗဴနွံခိုဟ်ညိ၊ ဗှ်တိုန်သၟိက်ချိုတ် ပ္ဍဲစိုတ်ညံၚ်ဂျိ၊ ရိုဟ်တ္ၚဲဒမၠိ ဗှ်မိကျာ်ဂန်။...

ဗှ်နော်တရ ဗဴလဓဇန်၊ ဒးကၠၚ်လ္ၚုလ္ၚန် စိုတ်ဟွံတန်ညိ၊ ယာံမံၚ်ဗြိုဟ်ဟ် တသိုဟ်တသိ၊ ရိုဟ်တ္ၚဲဒမၠိ ဇၟာပ်သ္ၚိဂၠဲါကြၚ်၊ အာတ်ခဲါစသွံ ဟွံဂွံလၚ်ၚ်၊ ဒဒိုက်ရိၚ်က္တၚ် ကောန်တမၠၚ်ယာဲ၊ တက်သြိုဟ်ဆာံဆာံ ဆဒးယာံဂၠဲါ၊ ရမတ်ဏဳချာဲ ဗလာဲစက္ခု၊ ၀ဳပက်ယာဲအဴ ဟွံမွဲဗဴဇု၊ လၞီသာ်ဝွံ လ္ၚုသန်ရယာဲ။...

မိမကၠၚ်ဗော် ညံၚ်နွံနော်နာဲ၊ သဳမူၝဲဗာဲ ဗှ်ဒးသြာဲခြာ၊ စံၚ်တူလ္ၚၚ်လ္ၚ ယာံထသပါ၊ ဟိုတ်ကံတမၠာ ဘဝဟာယာဲ။...

နုၚ်နထၟာဲ သ္ၚိတာဲစာ်ခြာ၊ ဂြေမ်ဒက်ညံၚ်တြဲ တုပ်နဲယာတ်သၟာ်၊ ကောဒေံဖအိုတ် ပါ်စိုတ်ခြာသြာဲ၊ အဲမွဲကၠၚ်ထၟာဲ ယာဲဂၠဲါဟွံဆဵု၊ အတိက်တေံပၠန် ဟိုတ်အောန်ကုသဵု၊ ဒဒိုက်ကၠၚ်ပြဵု ကၠုၚ်ဗဵုညိယာဲ။...

နုၚ်နထၟာဲ သ္ၚိတာဲစာ်ခြာ၊ ဂၞိန်ယာတ်ညံၚ်ရဲ တုပ်နဲယာတ်သၟာ်၊ စပုၚ်သုၚ်ဍာ် သြိုဟ်ပါ်ရယာဲ။...

ပ္ဍဲစိုတ်ကောန်ကၠၚ် ညံၚ်တဟၚ်ဒြာဲ၊ ဟွံတန်မွဲဒၞဲါ ဂဵုဍာဲလျးပၠိုတ်၊ ဒဒိုက်ခြီခြီ ဗှ်လၞီစိုတ်၊ တက်သိုဟ်ဂပိုတ် ကောန်ချိုတ်ရယာဲ။...

ဆညးယာံကော် ဗှ်နော်ခြာသာဲ၊ ကောယဴၝဲဗာဲ မူဒၞဲါဟွံတီ၊ ဒဒိုက်ခြီခြီ လၞီကောန်ကၠၚ်၊ ရမတ်ဇွောဝ်လေၚ် ပေၚ်မုက်ရယာဲ။...

ပ္ဍဲစိုတ်ညံၚ်ဂျိ ဗှ်မိခြာသာဲ၊ စံၚ်တူဇြေဟ်ဇြာဲ ယာံဂၠဲါပယတ်၊ ဒဒိုက်ကောန်ကၠၚ် လၞီကၚ်ဇတ်၊ ဒးချိုတ်ဖတ်တ် သၟတ်ကွေံရယာဲ။...

ညံၚ်ဒဒှ်တဲ တူယဲလောံလာဲ၊ ဟွံတန်မွဲဒၞဲါ ယာံဂၠဲါရရော၊ မိကျာ်ဂန်အဴ ဒဴထောံလဝ်ကောန်၊ ကံကသူကၞေၚ် တၟေၚ်ကွေံရယာဲ။...

ညးနွံဗဴလ ဇိက်ဗ္ၚတဵုတာဲ၊ ဂွံသန်ပေၚ်ဒဲါ ဂၠဲါချပ်နာနာ၊ ဒါန်ညးဂွံကဵု ကုသဵုဇၟာပ်ဘာ၊ ကောန်ကၠၚ်သိၚ်သာ ဗှ်သၞာယာဲ။...

ရမတ်သြီုသြီု ဗီုဍာ်ပလာဲ၊ ဒတုံစှ်ေချာဲ ယာံဂၠဲါမိမ၊ တေံညးနွံကောံ နွံတဴကဵုလ၊ အဲမွၟဲဨဝ သိက်ပရောယာဲ။...

သဳမူကၠၚ်ဗော် ညးနွံနော်နာဲ၊ ကောယဴၝဲဗာဲ ဒေံဗၠာဲမွဲၜါ၊ အိုတ်သအးလၚ်ၚ် သၞေဟ်သၚ်ပြောဲဇွာ၊ မူကံတမၠာ ဒးခြာနူယာဲ။...

ဗြဲမွဲဝှ်ဂူ ဗဟူဂၠိုၚ်ဒၞဲါ၊ ဍာ်တမိုဟ်ချာဲ ဗလာဲကြုၚ်ၜဳ၊ တညၚ်လေပ်ဇတ် ဒှ်သၟတ်သက်သဳ၊ ဍာ်ရမတ်ဏဳ ကၠၚ်ဟဳဂုန်ယာဲ။...

ဟွံမွဲသၞေဟ်သၚ် ကၠၚ်ကာဲတနာဲ၊ ယာံဂၠိုၚ်ဇြေဟ်ဇြာဲ နူဗလာဲမတ်၊ တမိုဟ်ဗြံၚ်ၚ် ဇွောဝ်ဒၟံၚ်ရောဇတ်၊ ဒးချိုတ်ဖတ်တ် သၟတ်ကွေံရယာဲ။...

စိုတ်ကောန်ကၠၚ်ဝွံ ညံၚ်ဆုမာဒြာဲ၊ ဟွံတန်မွဲဒၞဲါ ဒုၚ်ဗလာဲဍာ်၊ ဥပမာဗီု တိတ်ဟီုတွံဖျာ်၊ ဟွံညာတ်မွဲသာ် သြိုဟ်ပါ်ရယာဲ။...

ဗှ်တိုန်သၟိက်ချိုတ် ပါ်စိုတ်ယာံဂၠဲါ၊ အဵုတရနာဲ ၝဲဗာဲကောယဴ၊ ဟွံညာတ်သၞေဟ်သၚ် ကောန်ကၠၚ်စိုတ်က္တဴ၊ ဒက်ဒေါန်ဇဝဴ ဗဴသနးယာဲ။...

နူဍောတ်သေၚ်ဟာ ဒှ်အာဝုတ်ဗၠာဲ၊ ကၠၚ်ကာဲတၞာဲ ညံၚ်ဒြာဲဒးဝပ်၊ ကောန်ကၠၚ်ပါ်စိုတ် ကၠၚ်အိုတ်ကသပ်၊ အဲမွဲဒၟံၚ်ကၞပ် ဗိုၚ်ချပ်ညိယာဲ။...

တုပ်ဇြဲဒေါ၀်ဝါ ပမာဟီုဂၠဲါ၊ သၠပြဟ်ကၞာၚ်ချာဲ တမျာဲတ္ၚဲသ္ကာတ်၊ တနုၚ်ကမဝ် ဍောၚ်ဇဝ်ဓဂါတ်၊ ကၠုၚ်ဒှ်ဥပ္ပါတ် ကောန်ဟွံညာတ်ယာဲ။...

ဟွံမွဲသၞေဟ်သၚ် ကၠၚ်ကာဲတၞာဲ၊ ဒဒိုက်သ္ကာတ်သာဲ ယာံဂၠဲါသဳမူ၊ ဍာ်ရမတ်အဲ ညံၚ်ဗီုဗြဲဂူ၊ ဆဒးစံၚ်တူ ဒမာနူယာဲ။...

မံၚ်ကြာညးကွာန် နဳဒါန်ကၠၚ်တၟာဲ၊ လ္ၚစိုတ်ဂဵုဍာဲ ညံၚ်ဗလာဲရတ်၊ ကျာ်ဂန်ဟွံတီ လၞီဗြဲမတ်၊ ဇွောဝ်မံၚ်ရမတ် တီဇတ်ရောယာဲ။...

ဓဇန်ဒးသာဲ ဆယာံဂၠဲါကော်၊ ကၠၚ်သဳကၠၚ်နော် အိုတ်ဗော်မသ၊ ဟွံမွဲသၞေဟ်သြၚ် ဂၠဲါကြၚ်အာတ်စ၊ စံၚ်တူဟောံဇြ နူဘဝရော၊ ဒှ်မၞိဟ်ပ္ဍဲလိုက် ကၠၚ်ဒိုက်ကလော၊ ဟွံမွဲဒေံကော ဂၠိုၚ်သြစာ်ခြာ၊ ဗှ်တိုန်စိုတ်လီု တုပ်ဗီုတၞံတာ၊ မူကံတမၠာ ဒးသိၚ်သာရော။

(ဇၟန်ကဝိတံဂှ် ကံက်နၚ် နူလိက်ကောန်ကၠၚ် ကျာ်ဇၞော်ဥတ္တမ မဆန်လဝ် ပ္ဍဲသက္ကရာဇ် ၁၂၅၇၊)
--------------------------------------------------------

ကၠၚ် (သကမ္မကကြိယာ) = တမၠၚ် (နာံ၊ နာံဝိသှ်ေ)
ကောန် ကၠၚ်မိမ။ (ဝါကျ၊ Sentence)
ကောန်တမၠၚ်မိမ၊ (နာံပွံၚ်၊ Noun phrase)/ ကောန်တမၠၚ်မိမ ဒှ်ဒဒိုက်လောန်နူညး။ (ဝါကျ၊ Sentence)

လိက်တၟံမန်စေတဳမြ (ရာဇကုမာရ်) သၟဝ်ဏံ အဲ တက်စမ်ရံၚ်ကဵု Padauk Font မအက္ခရ်နာဍူတုဲ မိတ်သဟာဲတံ ဗှ်ဟွံဂွံ ယဝ်သ္ဒဟ်

ကေတ်မအက္ခရ်နာဍူ Padauk ဒၞဲါဏံညိ။

ၐြီ။ နမော ဗုဒ္ဓါယ။ ၐြီ။ သာသ်ကျေက်ဗုဒ္ဓတိလေႝယ်

ကုလိအာရ် မောယ်လ္ငိမ်တုရောဝ်က္လံၜာရ်စွသ်ဒိည္စာမ်စၞာမ်

တုယ်။ ဍေယ်ဍုင်အရိမဒ္ဒနပုရ်ဝေါအ် သၟိင်ၐြီတြိဘု၀နာဒိ

တျဓမၟရာဇ ဒသ်။ ဂၞကျေက်သၟိင်ဂေါးဟ်မောယ် တြိ

လောက၀ဋံသကာဒေဝီဣမောအ်။ ကောန်ဂၞကျေက်ဂေါး

ဟ် ရာဇကုမာရ်ဣမောအ်။ သၟိင်ဂေါးဟ် ကိလ်ဍိက်ပိတွာ

ည် ကုဂၞကျေက်ဂေါးဟ်။ ကာလ်ဂၞကျေက်ဂေါးဟ် စုတိ

အာရ်။ အ္ၚတ်ကိယႝာဂၞကျေက်ဂေါးကုဍိက်ပိတွာည်ဂေါး

သၟိင်တုန် ကိလ်ကုကောန်ဂၞကျေက်မဣမောအ်ရာဇကု

မာရ်ဂေါး။ သၟိင်ဂေါးဟ် ကၟိန်ၜာရ်စွသ်ဒိည္စာမ်စၞာမ်တုယ်

ကာလ်သၟိင်ဂေါး အ္ဇေယ်ညန်သ္စုတိ ကောန်ဂၞကျေက်မဣ

မောအ်ရာဇကုမာရ်ဂေါး မိရ်နသ်ဂုဏ်မသၟိင်ဣည္စိမ်

ဇိကုႝကိန္ဒံကျေက်ထရ်မောယ် အာရ်တုၜောက်သၟိင်မု

နသ်ရောဝ်ဝေါအ်။ ကျေက်ထရ်ဝေါအ် ဨယ်ဍိက်ပရံ

ပါအ် တိလႝဍိက်ပိတွာည်မတိလႝကိလ်ကုဨယ်ဂေါးဟ်

ဨယ်ဍိက် ကိလ်ကုကျေက်ဝေါအ် တိလႝအနုမောဒနာဒအ်။

။ကာလ်ဂေါး သၟိင်သ္ဍိက်ဂပ္ပုမသ် ထိစ်အာထိစ်အာ သၟိင်ပ

သာဓုကာရ်။ ကာလ်ဂေါးဟ် တိလႝပေါယ်မှာထေရ် တိစာ

ရ်မုဂ္ဂလိပုတ္တတိဿတ္ထေရ်၊ တိစာရ်သုမေဓပဏ္ဍိတ်၊ တိ

စာရ်ဗြဟၟပါလ်၊ တိစာရ်ဗြဟၟဒိဝ်၊ တိစာရ်သောန်

၊တိစာရ်သဃႅသေန၀ရပဏ္ဍိတ်၊ ကိန္တတိလႝ

တဂေါး သၟိင်စုတ်ဍေက်ဟန်တိ။ ဗ္လးဂေါး ကောန်ဂၞကျေ

က်မဣမောအ်ရာဇကုမာရ်ဂေါး ကေတ်ကျေက်ထရ်ဂေါး

ထာပနာကန္ဒံဂေုါဟ်စ္လောင်ထရ်ဝေါအ်။ ကာလ်ဗုသစ်ကျေ

က်ဂေုါဟ်ဝေါအ် ကောန်ဂၞကျေက်ဂေါး ကေတ်သက်မုန

လောရ်မောယ်တွာည်၊ ရပါယ်မောယ်တွာည်၊ ညးဟ်ဂိရ်ဥ

ယ်မောယ်တွာည်၊ အ္ၚတ်ဍိက်ပိတွာည်ဂေါး စုတ်ဍေက်ကု

ကျေက်ထရ်မထာပနာဟိန်ဂေါးဝေါအ် ရာဓနာရောဝ်ဝေါအ်

။သိန္ဒြင်ဨယ်ဝေါအ် သြရ်ဒသ်ဟေတ်ကုဂွေါအ်သဗွႝညုတ

ညာဏ်။ ကောန်ဨယ်လး၊ စောဝ်ဨယ်လး၊ ကုလော

ဨယ်လး၊ ညးစ္အေင်လး၊ ယလ်ပဥပဒြောဝ်ကုဍိ

က်မဨယ်ကိလ်ကုကျေက်ဝေါအ် ယင်ညိရ်ညာစ်ကျေ

က်တြေယ်မေတ္တေယ် လးသြရ်ဍေဟ်ဂေါအ်။ ၀ ။

I speak my own language
because
that's who I am.

We teach our children our favourite language,
because
we want them to know who they are.

(Christine Johnson, Tohono O'odham elder, American Indian Language Development Institute,
June, 2002)

If you don't breathe,
there is no air.
If you don't walk,
there is no earth.
If you don't speak,
there is no word.

(Paraphrased by Yamamoto from a Navajo elder's words, PBS-TV Millennium Series Tribal Wisdom and the Modern World, hosted by David Maybury-Lewis aired on May 24,1992)

ဂလာန်တံဂှ် ကံက်နၚ်နူတၞးလိက် Language Vitality and Endangerment မတက်တရးပတိတ် နူဂကောံ UNESCO၊ ပရူဒဒှ်လိက်ဂှ် ညးဟီုဂးလဝ် ပရူဒြဟတ်အရေဝ်ဘာသာဂကူမွဲမွဲ ကဵု အန္တရာဲအရေဝ်ဘာသာဂကူမွဲမွဲ၊၊ ပရူတံဂှ် ညးချူလဝ် ပ္ဍဲလိက်ကၞပ် The Red Book of Languages in Danger of Disappearing ၊၊ သၟိက်တီပရူဒဒှ်တံဂှ်မ္ဂး ပံက်ဗှ်မုက်လိက်ဝေပ်သိုက် UNESCO ဏံညိ၊၊

မဂလာန်ဝေါဟာရမည်ဂမၠိုၚ် အဲမချူထၜးလဝ်သၟဝ်ဝွံ ဒှ်ဂလာန်မည် မမြိပတ်စှ်ေကၠုၚ်နူသံသာကြိုတ် နူပါဠိဟွံသေၚ်၊၊ မဂလာန်တံဂှ် ဒှ်မဂလာန်မည်စၟတ်၊၊

မကြိယာမၞုံပဓာန်ဍေံအက္ခဝ် ဆ - ထ - ဖ လ္ၚဵုတံ နဲမဂွံပြံၚ်လှာဲဗဒှ် မနာံ၊ နာံဝိသှ်ေ
မကြိယာ	နာံ၊ နာံဝိသှ်ေ(ခေတ်လၟုဟ်)	နာံ၊ နာံဝိသှ်ေ(ခေတ်တမၠာ)
ဆာန်	ဇြဟာန်	ဇိရ်ဟာန်၊ ဇြိဟာန်
ဆာဲ	စရာဲ	စိရ်ဟာယ်၊ စြိဟာယ်
*(ထိစ်၊ထေစ်)	ထၟိက်	ဒုမ်ဟိစ်၊ ဒုံဟိစ်၊၊ ဒုမ်ဟေစ်၊ ဒုံဟေစ်
ထတ်	ဒြဟတ်	ဒိရ်ဟတ်၊ ဒြိဟတ်
ထၚ်	တဟၚ်၊ ဒဟၚ်	... ... ...
ထံက်	တဟံက်၊ ဒဟံက်	... ... ...
ထၚ်ထောန်	တဟၚ်တဟောန်	... ... ...
ဖေက်	ဗဟေက်	ဗုံဟောက်
ထိုၚ်သး	*အထိုၚ်အသး	တိရ်ဟိန်ကိရ်သး
ထေဲ	တဟေဲ	... ... ...

မကြိယာသၟေဟ်ဒၟံၚ်တံဂှ် တၠပညာလိက်ပတ်မည်တံ ချပ်ဂြၚ်တီကေတ်ရ၊၊ (*ထိစ်၊ ထေစ်) မကြိယာဝွံ ခေတ်လၟုဟ် ဟွံချူ ဟွံဟီုတဴအိုတ်မွဲ၊၊ ဒၞဲါလက်သန်မဍံက်ဒဝါန်လဝ်ထၞဟ် ... ... ... မဖှ်သာ်ဂှ် မဂလာန်ဂှ် ပ္ဍဲလိက်ခေတ်တမၠာမပ္တံလိက်တၟံ လိက်သၠရိုတ်တံဂှ် ဟဂွံဆဵုလဝ်ဏီ မိက်ဂး၊၊

မကြိယာမဖှ်သာ်ဂှ် နဲမဂွံပြံၚ်ဗဒှ်မနာံ၊ နာံဝိသှ်ေ
အက္ခဝ်ပထမ	အက္ခဝ်မဒှ်ပဓာန်ပ္ဍဲကြိယာမွဲမွဲ	အက္ခဝ်တတိယ	ထပ်စုတ်အက္ခဝ် - ဟ
က	ခ	ဂ	ဟ
စ	ဆ	ဇ	ဟ
ဋ	ဋ္ဌ	ဍ	ဟ
တ	ထ	ဒ	ဟ
ပ	ဖ	ဗ	ဟ

အက္ခဝ်မသုန်မ(ခ၊ ဆ၊ ဋ္ဌ၊ ထ၊ ဖ) မဒှ်ပဓာန်ပ္ဍဲကြိယာမွဲမွဲတံဂှ် ပြံၚ်လှာဲကၠေံ(အက္ခဝ်ပထမ)၊ ဟွံသေၚ်မ္ဂး(အက္ခဝ်တတိယ)၊ တုဲမ္ဂး ထပ်စုတ်(အက္ခဝ်ဟ)မွဲမပၠန်တုဲ မကြိယာမဖှ်သာ်ဂှ် ဒှ်မနာံ၊ နာံဝိသှ်ေ၊၊ ဣဝွံ နဲသဒ္ဒါမည်ရ၊၊ ကြိယာမလုပ်ကဵုနဲဝွံ နွံအောန်လောန်၊၊ ရံၚ်သ္ၚိအၚ်လတူတေံရ၊၊
----------------------------------
မကြိယာမၞုံပဓာန်ဍေံ(ဆ)အက္ခဝ် မပ္တံကဵု(ဆာန်)တံဂှ် ပြံၚ်ဗဒှ်မနာံရောၚ် ယဝ်သ္ဒဟ် အက္ခဝ်(ဆ)ဂှ် သ္ဒးလှာဲဗဒှ်အက္ခဝ်(ဇ)၊၊ တုဲမ္ဂး ထပ်စုတ်အက္ခဝ်(ဟ)မွဲမတုဲ လက်သန်သွဵုကဵုအက္ခဝ်ဂစိုတ် ယဝ်သနွံမ္ဂး စွံအတိုၚ်ပကတိဂှ်ရ၊၊

ဆာန် = ဆပ္ဍဲမကြိယာဆာန်ဂှ် ပအက္ခဝ်(ဇ)၊ ထပ်စုတ်အက္ခဝ်(ဟ)၊ ဒှ်အာ = ဇဟာန်၊၊

နဲညးတမၠာတေံ ပြံက်စုတ်(ဣ)သွဵု၊ အက္ခဝ်(ရ)တုဲ ဒှ်အာ = ဇိရ်ဟာန်၊ နူ(ဇိရ်ဟာန်)ဂှ် မြိပတ်အာတုဲ ခေတ်လၟုဟ် ဒှ် (ဇြဟာန်) ၊၊
----------------------------------

မကြိယာမၞုံပဓာန်ဍေံ(ထ)အက္ခဝ် မပ္တံကဵု(ထတ်)တံဂှ်လေဝ် နနဲဂှ်ရ၊၊ အက္ခဝ်(ထ)ဂှ် သ္ဒးလှာဲဗဒှ်အက္ခဝ်(တ)၊ ဟွံသေၚ်မ္ဂး အက္ခဝ်(ဒ)၊၊ တုဲမ္ဂး ထပ်စုတ်အက္ခဝ်(ဟ)မွဲမတုဲ လက်သန်သွဵုကဵုအက္ခဝ်ဂစိုတ် ယဝ်သနွံမ္ဂး စွံအတိုၚ်ပကတိဍေံဂှ်ရ၊၊

ထတ် = ဒဟတ် (ဒိရ်ဟတ် - ဒြဟတ်)

-----------------------------------

မကြိယာမၞုံပဓာန်ဍေံ(ဖ)အက္ခဝ် မပ္တံကဵု(ဖေက်)တံဂှ်လေဝ် နနဲဂှ်ပၠန်ရ၊၊ အက္ခဝ်(ဖ)ဂှ် သ္ဒးလှာဲဗဒှ်အက္ခဝ်(ပ)၊ ဟွံသေၚ်မ္ဂး အက္ခဝ်(ဗ)၊၊ တုဲမ္ဂး ထပ်စုတ်အက္ခဝ်(ဟ)မွဲမတုဲ လက်သန်သွဵုကဵုအက္ခဝ်ဂစိုတ် ယဝ်သနွံမ္ဂး စွံအတိုၚ်ပကတိဍေံဂှ်ရ၊၊

ဖေက် = ဗဟေက်၊၊ (တမၠာတေံ မကြိယာဖေက်ဂှ် ညးချူ = ဖောက် - ဗုံဟောက်၊၊)

-----------------------------------

*မနာံ တိရ်ဟိန်ကိရ်သး ပ္ဍဲလိက်တၟံဂှ် နဲအခိုက်လိက်ပတ်မည် ဟဂွံလီု၊၊ ဆဂး မနာံ အထိုၚ်အသး မကၠုၚ်နူမကြိယာ ထိုၚ်သး ဂှ် ဟွံသၟဟ်သၟန်ကဵုနဲဝွံဟေၚ်၊၊ ၜိုန်ဂှ်လေဝ် ပ္ဍဲလိက်သၠပတ်မည်တြေံတံဂှ် မနာံ အထိုၚ်သး၊ အထိုၚ်အသး ရဴဂှ် မချူတဴဂှ် ဂွံဆဵုညာတ်လဝ်တုဲ ဗၠေတ်ရောၚ် ဟွံထေက်ကဵုဟီု၊၊

ဂလာန်ဗစန်...ပ္ဍဲပုံဗြရတ်ဣဏၚ်ကၚ်ရဳဝွံ ဗီုမအခဝ်လ္ၚဵု ကဝိမၚ်ရောဂေါမချူကှ်ေလဝ်တံဂှ် တၞဟ်ခြာနူကဵုမအခဝ်လၟုဟ်ဏံညိည နွံတဴရ၊၊ ပမာတုန် - ( သြ ) အခဝ်ဝွံ ပ္ဍဲလိက်ပတ်ပိုဲမချူကှ်ေဒၟံၚ်လၟုဟ်ဏံ သွဵုလေဝ်ဒှ်မာန်၊ သဗျဉ်လေဝ်ဒှ်မာန်၊ သကၟက်ရ ( ပ္တိတ်ရမျာၚ်-သရ) လေဝ် ဒှ်မာန်၊၊ ( သြ ) အခဝ်ဝွံ ယဝ်ဒှ်သွဵုမ္ဂး ကဝိမၚ်ရောဂေါ ချူကှ်ေလဝ်ဗီုပြၚ်တၞဟ်ခြာဒၟံၚ်ညိကီုရ၊၊ စၞး( သြ ) သွဵုဂှ် ညးချူ ( အြ ) သွဵု မဖှ်သာ်ဝွံ၊၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲပုံဏံ တၠဝါသနာလိက်ပတ်မည်ပိုဲတံ ဆက်ဗှ်အာဂတတေံပၠန်မ္ဂး သ္ဂောံဆဵုညာတ်ကေတ် ( အြ ) သွဵု မဖှ်သာ်ဂှ်ရောၚ် အဲ မိက်ဂွံစွံဂလာန်ဗစန်၊၊

ဗြရတ်ကဵုဂၞကျာ်ပဒုမ္မဝတဳ

---

သေထဳဂွံမိၚ် ပဒွိၚ်မွဲတောၚ်၊ အသံသၟီဂး ဟွံစးအခေါၚ်၊ ဒေံဟွံစးရောၚ် မွဲတောၚ်ဟီုကဵု၊ ဆစိုတ်ကောရ ဂွံပမ္ၚဵု၊ ထပှ်တ္ၚဲဂတ သၞက်ကြကတ်အဵု၊ အမာတ်စဴပၠန် စိုပ်ထာန်နန်မ္ၚဵု၊ ဆစိုတ်ကောအဵု ယဵုဒုၚ်ထၜ၊ ဨကရာတ်မိၚ် တွိၚ်ပါၚ်ဒေံရ၊ ကော်အမာတ်ပန် လတူနန်မြ၊ နန်ပြာသာတ်ဂှ် ထပှ်ဘုံရ၊ ကၠောန်တုဲဒှ်ပၠန် ကမၠောန်ကုန်ကွ၊ ဗဵုတဴလဟိၚ် တာဝတိၚ်သ၊ ဗြဴကမၠောန်သၟတ် တိၚ်တိုက်သဒ္ဒ၊ သေဏာပန်ရ စဳခၠပညာ၊ သြိုၚ်သ္ၚိကြကတ် ပြဟ်သၟတ်တုဲအာ၊ ထပှ်ဘုံပ္ညဳ လျးရတ်ဗဳသ္တာ၊ ပါန်မုတ်ပါန်ခဳ ချူပ္ညဳလဝ်ကၠာ၊ ပ္ကဴကမတ်ဂျ ရာဲပတ်ဒၟဗ္ဂာ၊ ပံၚ်လုံဘုံဟာန် သီုရာဲတာန်ဆာ၊ အဆဝ်ဗလှ် တဝ်စရှ်ဗ္ဂာ၊ စလံၚ်ဂဥုပ် သီုဓုပ်ပြကာ၊ ရုပ်သပဝ်ကၞာတ် ဗိုတ်နာ်ဂိုၚ်ဏာ၊ ဟဝ်ကၠိုၚ်ဒျာန်သၞေၚ် မံၚ်တရေၚ်ဗ္ဂာ၊ တ္ၚေက်ဒြၚ်တ္ၚေက်လဵု သီုကဵုပူပါ၊ ချူပြေၚ်လဝ်က္ဍၚ် ပါၚ်တရၚ်ဒွါ၊ ရုပ်ကၠမၚ်ဂဝ် သပဝ်ဟာန်ဇာ၊ ကၠဇၞော်ကၠဗြန် ဗၜဵုယောန်အာ၊ ပဏုတ်ကသူ ချူလဝ်ဂၠိုၚ်ရာ၊ ရာဇာဒမာတ် စဵုသွာတ်ဒနာ၊ သပဝ်ဗိုတ်နာ် ပ္ဍဲဍာ်ဂၚ်ဂါ၊ ရုပ်စိၚ်ဆဒ္ဒန် ဨရာဝဏ္ဏာ၊ ဗၜေံဂၠဴဝါ သအဳဗ္ဂာပေၚ်ဟး၊ တဵုတၞံဗြာတ်တ္ၜဴ သတ်ဗြဴတၞး၊ သတ်ဗြဴသီုသၞိၚ် သတ်ဓရိၚ်ပျး၊ ဗြာတ်သီုသၞိၚ်ဗ္ဂာ တာသီုသၞိၚ်ပြး၊ ဗြော်ဗြးပေၚ်ဟး သဏးပေၚ်တိ၊ က္ဍိုၚ်ဇၞောဝ်အလာံ ကာဲဝရာံဂ္ညိ၊ ပ္ကဴဒၞဲါမဂေါဝ် မြမောဝ်ဂန္ဓိ၊ တလာဲလၜက် ကဵုကွက်ဂညိ၊ အလာံထိမြိ ဂ္ညိဂ္ညာတ်စိစီု၊ ပၞာၚ်တိုၚ်စဳပျး တမးညံၚ်ဂီု၊ ဂၠိက်ယာတ်ထဝ်သြန် စွံပ္တန်လဝ်ကီု၊ ဓုပ်သ္ၚဴလစး စဳပျးအိုဿီု၊ လျးဂဵုခၠၚ်ပ္ဍီု သီုကဵုလျးသ္ဍဴ၊ ဂီုကဵုဂီုဆက် ကွက်တလာဲတဴ၊ ကြက်စလန်အဵု သီုကဵုအဂၠဴ၊ စံၚ်ဂဂုဲလဝ် မြမောဝ်လောန်တဴ၊ မြမောဝ်ပြာထာ ဒေဝဒါသ္ၚဴ၊ မြမောဝ်ကမြဴ မောဝ်ပ္ဍးတဴဟေၚ်၊ နန္ဒကိတ္တိ နွံဣဓိတၟေၚ်၊ ဖျန်ကဵုအမာတ် မန္ဓာတ်တ္ကံကြေၚ်၊ ယွံအမာတ်တံ နာဲတံစဳရေၚ်၊ လိက်တရးဏာ ရာဇာသာန်ဟေၚ်၊ ဆတိုန်ကဵုဍုၚ် ပရဲ - တၟေၚ်၊ ပိစှော်ၜါပ္ညုၚ် က္ဍိုပ်ဍုၚ်ပဝေၚ်၊ လိက်ရာဇာသာန် တမံကွာန်ဟေၚ်၊ တခဳစဳရေၚ် ပြေၚ်အက္ခရာ၊ တခဳချူလဝ် အခဝ်ညံၚ်ဂွါ၊ ဍေံကေၚ်စဳရေၚ် ပြေၚ်လိက်သၠတာ၊ ပ္ဍဲလိက်ဂှ်ဗျိၚ် ဟီုပၟိၚ်ဏာ၊ လိက်အဲတုန်စိ ကိတ္တိရာဇာ၊ ဟိုတ်ဒှ်မွဲဗဵု နူကဵုတမၠာ၊ ပိစှော်ၜါဍုၚ် ဒးဒုၚ်ဒၟံၚ်ကာ၊ အဲသၟီဇၞော်စိ ကိတ္တိရာဇာ၊ သၞက်ဖရောဲ ကောန်တြုံပြဲဖာ၊ ဒုၚ်ဘိသေခ ပ္ဍဲနန်မြကၠာ၊ ပ္ဍဲဖဝ်ရဂိုန် ကွိုန်တ္ၚဲအ္ၚာ၊ ဃောပုဏ္ဏမဳ ဒိတှဳပေၚ်ကၠာ၊ ကၠုၚ်ကောံအိုတ်မာ ပကာအမှု၊ ကှ်ေလိက်တုဲကၠာ စုတ်ဏာယမု၊ တုဲဗ္ဒုၚ်ကဵုကၠာ သေဏာဇကု၊ ဗတံတၚဲ လိက်အဲတ္ၚဲဝွံ၊ ကဵုကၠုၚ်ဂြုဂြု ပေဲါအမှုပ္ညုၚ်၊ ကလုတ်အာစိုပ် တမံက္ဍိုပ်ဍုၚ်၊ ပိစှော်ၜါအိုတ် ဇက်တသိုတ်ကၠုၚ်၊ ပိစှော်ၜါရ သၟီတလဍုၚ်၊ ဇက်ကၠုၚ်သဓဵု ကြဵုဇာသမုၚ်၊ သီုကွဳသီုတိုက် လ္ၚဵုဍိုက်ဂၠုၚ်၊ မုက်ပၞာန်ဒွံနး ပြးပေၚ်ဝါဓုၚ်၊ စိၚ်ချေံပြေၚ်ဂၠဴ ပေၚ်တဴဝါဍုၚ်၊ လလောၚ်သမုၚ် ဍုၚ်ညံၚ်ဗြံပါ်၊ သီုဍုၚ်ဂမၠိုၚ် ကျိုၚ်ဗ္ဂောဝ်ရုပ်သာ်၊ ... »

တိုန်သဳကၠဳနာဲ ပုၚ်ပဲါဂါံတွာ်၊ တိုန်စိုပ်ပြာသာတ် ဨကရာတ်ဂမၠိုၚ်၊ ပိစှော်ၝောံကိုတ် အိုတ်တမံက္ဍိုၚ်၊ ဖျေံက္ဍိုပ်ဂြီုဂြီု သီုညးဂမၠိုၚ်၊ ညံၚ်ဓုပ်ပြကာ သၟီနာဲသာဂွိုၚ်၊ သဳကၠဳနာဲက္ဍိုၚ် ညးဂမၠိုၚ်စု၊ တုဲသၟာန်ပရိုၚ် သ္ဇိုၚ်သာအမှု၊ သွာမံၚ်ညိဟာ ခန်လွာနန်မြု၊ ရးပးဂြိုပ်ဝါ ပ္ဍဲခန်လွာဝွံ၊ မိပ်သ္ၚိပ်ညိဟာ ဟွံပါသတြု၊ ပ္ဍဲရးပးဝွံ အနုဍုၚ်ကွာန်၊ ကဵုလိက်သမာန် ရာဇာသာန်တြ၊ မၞးတံပြီုရ ပ္ဍဲအဲပကာ၊ ဗဒှ်ပေဲါသ္ဘၚ် အခြၚ်နာနာ၊ ဗိုၚ်ရီုမွဲဝါ ကောန်သာဂမၠိုၚ်၊ သီုပိစှော်က္ဍိုၚ် ကရိုၚ်ညိနာဲ၊ ဟီုကဵုအမာတ် ပူရိသာတ်ဆာဲ၊ ပေဲါနာနာသာ် ခပ်ပြာတ်ကဵုဂၠဲါ၊ စှ်ၜါဘာသာ ဗမာဒဝဲါ၊ ပသူပသေဝ် ကၠေဝ်သီုဇၚ်မှာဲ၊ မန်ဒိုၚ်မန္ဒ ဝသီုၜၚ်သာဲ၊ ယျောန်ကြုက်ဒှ်မွဲ သီုရဲဓဝဲါ၊ ကသှ်ေကျိုၚ်ဗြော် ဗော်ရဲၜၚ်သာဲ၊ မန်ကဵုကရေၚ် ဖျေၚ်မုက်ပၞးဗ္ဒာဲ၊ ဒလိန်ဒလာဲ လှ်ေပဂဲါဍုတ်၊ ဗမာသီုဓဝဲါ ၜၚ်သာဲပြက်စုတ်၊ ခမှေန်ကဵုယျောန် ဒက်ဒေါန်ခဍုတ်၊ လှ်ေပ္တိုန်တဲဒျာန် ဗၠာဲပ္ကာန်ကဵုဝုတ်၊ လှ်ေပလှ်ေဍုတ် ဗြဴဝုတ်တဆိၚ်၊ ပုၚ်တိုၚ်ပရှ် ပေါဟ်ပ္တိုန်ဒြၚ်ဂၞိၚ်၊ ပလှ်ေမုက်မတ် လျတ်သီုဂၞိၚ်၊ ပလှ်ေမုက်ဂဲါ လှ်ေတွာဲကောန်သၟီ၊ မုက်မတ်လွိၚ် လျးကၞိၚ်ဖြာဖြာ၊ ပေဲါသၟီရာဇာ နာနာသာ်ပၠန်၊ ပေဲါမန်ဂၠိုၚ်နဲ ပြိုၚ်ကဵုပေဲါယျောန်၊ သီုကြုက်ဒှ်မွဲ ပြိုၚ်ကဵုပေဲါမန်၊ ဇန်တံတွာ်ဂၠေဲါ ရဲရးတံပၠန်၊ ကဵုကွဳကဵုစောတ် မှတ်ကၠုၚ်မွဲတန်၊ ညးဗ္ၚညးဂြိုပ် စိုပ်ကၠုၚ်လီၜန်၊ က္ဍိုပ်ဍုၚ်မုဟ်ရး လဗးလုပ်ပၠန်၊ သီုသေံသီုမန် ဇက်ပၠန်လုပ်ဍုၚ်၊ ဗဵုပေဲါမန္ဓာတ် တွာ်တိုက်ဍိုက်ဂၠုၚ်၊ ရးကးဒယှ် ပရဟ်တွာ်ကၠုၚ်၊ တိုက်တိုက်ဂၠုၚ်ဂၠုၚ် ဇက်ကၠုၚ်ရုရု၊ ဂၠေါန်ပးၚိတ်သ္ဇၚ် လက်ၚၚ်ထဥ၊ သ္ဍောန်ဇုက်သၞာံ လေံပေန်သ္ဍာံစု၊ ဗတက်ဆေဝ်လုန် ဂဇုန်ကၞတ်ဆု၊ ပတဴဇိုၚ်ဂဲါ လှ်ေတွာဲထဥ၊ ထာၚ်လကေတ်ဗု တူဆုဂဇုန်၊ တုပ်ပမာတုန် ဂစေံဍုန်ဆု၊ ဍုတ်မြာ်တဲၜါ တွာ်ဂါံအာဂၠု၊ စ္ဍောန်ဇုက်သၞာံစု တူဆုသမၠုၚ်၊ နွံကွတ်လအိတ် လ္ၚဵုၚိတ်ဂၠုၚ်၊ လ္ၚဵုအေန်သၞာ် ညးဗာ်အဲဒုၚ်၊ လ္ၚဵုတက်လေံ ပၠေံအာပၠေံကၠုၚ်၊ လက်ဗန်လက်ပၠုဲ တွာ်ဂဟုဲဒုၚ်၊ တက်ကၞက်ကြုၚ် သၠုၚ်သၠုၚ်သဝ်သဝ်၊ အေန်သ္ဇၚ်တဲၜါ ရေၚ်ဗ္ဂာသဝဝ်၊ ညးဗာ်အဲဒုၚ် ဒုၚ်ဒးသ္ဇၚ်ကဝ်၊ ညးဗာ်အဲဗာ် ဆာတ်ဒးတံက္တောဝ်၊ ဆီပြးဍေၚ်ဇွောဝ် က္တောဝ်စာ်အာ၊ လက်ပၠုဲလုပ်ဗ္ဂပ် သ္တပ်သ္တးညဳသာ၊ တုပ်တုဲအေန်ပၠေံ ခြေံကၠုၚ်ခြေံအာ၊ ညးတေံအဲစာဲ ဂဲါတိတ်သီုၜါ၊ လုပ်မွဲဗလး ပြဟ်ဗၠးတိတ်အာ၊ ညးစာဲအဲစာဲ သြာဲတိတ်သာသာ၊ ထုဲဓရုဲအာ ဒေၚ်ၜါပြာ်တံၚ်၊ ဇန်တံတုန်ရော ဗဵုကၠောံဟောကၠံၚ်၊ ဂမှဳသၚ်ကီု အိုတ်သီုပဝံၚ်၊ ဗဵုပေဲါလက်ပၠုဲ ထုဲဓရုဲမံၚ်၊ ထပိုဲလကေဝ် တွာ်ကြေဝ်လုံဂၠံၚ်၊ လုပ်ဗဵုပေဲါဍုၚ် တွာ်ကၠုၚ်ဗြံၚ်ဗြံၚ်၊ ဂၠေဲါကၠုၚ်ဂြုဂြု ရုရုသံၚ်သံၚ်၊ ဇက်လုပ်ဟောကၠံၚ် ဍုၚ်ညံၚ်ဗြံပါ်၊ ဂၠိုၚ်ကဵုဘာသာ ပေဲါစှ်ၜါသာ်၊ သီုပေဲါဂလာ ပေဲါသေံၜါသွာ်၊ သေံဂတိုပ်တာ ဂလာဂၠိုၚ်ဒွါ်၊ သီုဗြဴသေံသၟာ် ခါတ်ဂၠိက်တွာ်ဂဲါ၊ ဂၠေဲါဗဵုပေဲါဍုၚ် တွာ်ကၠုၚ်ဇြာဲဇြာဲ၊ တမံအဲညး ဂြိုၚ်ဒၟံၚ်ဟးဟာဲ၊ ရဲဝုတ်တံဆာဲ ဂၠဲါဗက်ခရေတ်၊ ... »

သေထဳတြုံဗြဴ ရံၚ်တဴဖေက်ဗၠေတ်၊ ဖေက်လောန်အခိၚ် စိၚ်ချေံဂၠဴဂေတ်၊ ကယိုၚ်ကောန်ဗြဴ ဂေါဝ်တဴပၠေဝ်ပၠေတ်၊ လျးထဝ်ဂဵုရေတ် ဗ္ဂေတ်လုံဇကု၊ ဝက်သၞေက်ယျၚ် လျးခၠၚ်တသု၊ မာလေဝ်ကမက် ကွက်ရတ်ဇံမု၊ ကၞတ်သော်ထဝ် သီုပ္ကဴထဝ်ဂၠု၊ သၞေက်မၞိက်သ္ကဲ ရေၚ်ဗၠဲကၞု၊ သၠဇြဲလယှ် ပှော်မံၚ်ရုရု၊ ကၞိၚ်ၜတ်တသု ဇံမုဂကူ၊ ဒၞေၚ်မတ်ဝိုၚ်သာ် ဒမၚ်ဍာ်အူ၊ မတ်လစံက်သ္ဇုၚ် သမုၚ်ဝိဇူ၊ ကၞေၚ်ဂၠးဥပ္ပဵု လျးဂဵုသရူ၊ ဂၞိၚ်ဝန်သြိုဟ်လး စၞိန်စးဒ္ဂူ၊ ဒဳက္ၜံၚ်တံၚ်ယျ ကဒလိအူ၊ တဲညံၚ်လောတ်ဗၠဲ နဲလပှ်ဇၟူ၊ ၚေက်ကိုဟ်ရေၚ်စု မြုဗိုတ်ဂေါဝ်ပၠေဝ်၊ ရမျှာၚ်ခိုဟ်လောန် ဟီုပၠန်အရေဝ်၊ ကြဝိတ်ကျဟေၚ် ခဏေၚ်ဆေဝ်ရေဝ်၊ မိၚ်ဒးဥူမတ် သၟိက်ဂွံကြတ်ဆေဝ်၊ ပံက်ဝါစာလေဝ် အရေဝ်မွဲမွဲ၊ ကောန်ဂကူပ္ညဳ သေထဳမပြဲ၊ ဂါံစှ်ေဍိုက်ဝဝ် မိကသဝ်ဗၠဲ၊ ကမၠောန်တံအဴ ဗက်တဴဝဝ်ဂၠေဲါ၊ တြုံဗြဴသေထဳ ဍိုက်ကွဳမွဲတဲ၊ ပၠတရဴပၠန် ဟွံညန်ဟွံသ္ၚောဲ၊ ကမၠောန်ဗက်ဂၠေဲါ ၝဲဒေံဗိုၚ်ဟော၊ စိုပ်ထာန်ကြကတ် ဇၞော်သွတ်ဂၠိုၚ်အြ၊ ဒုမ္မဝတဳ ကျာ်သြဳအယော၊ တွာ်ဗက်အာမ လဇအာရော၊ ဂါံတွာ်ယောသော ကမၠောန်ဟောတဴ၊ လုပ်ကၞာရတ် ဒုမ္မဍောတ်ဗြဴ၊ တူဗဝဝ်ရတ် မုက်မတ်တ္ၜတ်သြဴ၊ ကမၠောန်ကမြဴ မံၚ်ဖဴမိသၟတ်၊ နန္ဒကိတ္တိ သီုမိဗြဴရတ်၊ ကယျိုၚ်ကောန်ဗၠာဲ စရာဲပြာကတ်၊ သၠိုက်ၝောံကိုတ်ပၠန် ဒက်ခဲါဗန်သၟတ်၊ လက်ကြာပ်ကနှ်ေ ကၠေဟ်လဝ်ဗိုန်ဗတ်၊ သၞေက်ထဝ်စဳရေၚ် မၞိက်ရေၚ်မတ်၊ မာလေကမက် ကွက်ကံလယတ်၊ ပ္ကဴထဝ်လယှ် လတှ်ပြာကတ်၊ ပ္ကဴဗၠဲသီုစုံ ပ္ဍဲဘုံကၞတ်၊ သြီုသြီုလယတ် မတ်ဂဵုဖျဴဖျဴ၊ ဂါံတွာ်လုပ်အာ ပ္ဍဲသၞာပ္ကဴ၊ သၠောံယာတ်ကၟဝ် ကြာထဝ်ဍိုပ်ဍဴ၊ ဗၠာဲတံဗက်ဂၠေဲါ ဗွဲလက္ကရဴ၊ ပ္ဍဲသၞာထဝ် ဗွဝ်ရတ်အဴ၊ တိုန်ဂဇံတဴ ဗြဴထဝ်အလေၚ်၊ ဗော်ဗၠာဲဗြရတ် ဍောတ်ဇၞော်ဒၟံၚ်ရေၚ်၊ ဖဴကမၠောန်ဟေၚ် ဂဇံရေၚ်ဒၟံၚ်၊ ရဲဗြဴကမၠောန် သၟဟ်န်ဟောကၠံၚ်၊ ဗၠာဲတံကျောဝ်ရံၚ် ဂၠံၚ်ပ္ကဴပတ်ဒၟ၊ တဲဍေံဂၠါန်လောန် လီၜန်ဂၠဲါခြ၊ ဂၠဲါဂၠါံချတ်ဂၞိၚ် လဟိၚ်ဂြိုၚ်ခ၊ တဲဍေံတံၚ်ရ ညံၚ်ကဵုမတာ၊ အမာတ်တံအဴ သီုဒဴဗညာ၊ ဗော်သ္ဇၚ်ဝၚ်တံ တမံညးကၠာ၊ သေထဳသမ္ၚေဟ် ညးလွေဟ်ညးဝါ၊ ကောံပ္ဍဲကၞာ ဗညာမုက်သ္ဇုၚ်၊ သေထဳရးကး ဒၟံၚ်မ္ၚးဍုၚ်၊ သေဏာအမာတ် ဗိုက်ယာတ်ဂေါ၀်သ္ဇုၚ်၊ ပိစှော်က္ဍိုၚ်ဗ္တာၚ် ဂစာန်လုပ်ကၠုၚ်၊ ညးရးညးကး ညးလွေဟ်စိၚ်ဂၠုၚ်၊ နဳဂီုညးဍုၚ် လုပ်ကၠုၚ်ပေၚ်က္ဍတ်၊ ပေၚ်ပ္ဍဲရိုၚ်ကၠာ ခန်လွာနန်ကၠတ်၊ ဨကရာတ်စိ ပိစှော်ၜါသၟတ်၊ ဂဇံရေၚ်စူ လၟေၚ်ဘူဝတ်၊ နန္ဒကိတ္တိ ဒှ်မိမသၟတ်၊ စန်လက်အဆတ် ပြဲသၟတ်ဇၟာပ်တၚ်၊ ကညာထပှ် နုက်ကၠဟ်ထဝ်ဒြၚ်၊ ဍာ်လစအဵု ကဵုအာတုက်နၚ်၊ ကဵုအာတုက်ကၠာ မှာရာဇာဝၚ်၊ ကညာထပှ် ကၠဟ်ထဝ်ဂဵုခၠၚ်၊ ထပ်တဲကောန်က္ဍၚ် ပ္ကၚ်ရၚ်နန်မြု၊ ကဵုဒှ်သၟီသၟတ် ဗြရတ်ကောန်ဂၠု၊ ပ္ဍဲရာဇာဝၚ် မၚ်ဂလဝွံ၊ သၟဝ်ဇာထဝ်ပ္ကာန် သၟဝ်ဖ္ဍာန်ကၟု၊ သီုတြဒစာံ မန္ဒြာံလဒု၊ ဒက္ခိဏဝဝ် စဝ်ဍာ်ကၞု၊ မန္ဒြာံလဒု ဗရုဖဍောတ်၊ ဨကမေတ္တာ မန္ဒြာပြာကတ်၊ သဗှမန္ဒြာ ရာဇာဗြရတ်၊ သတြုမန္ဒြာံ ဇဲယာံပြာကတ်၊ ဗြဟ္မဏသၟတ် ဖဍောတ်မန္ဒြာံ၊ ဒသဒိသာ မဟာဇဲယာံ၊ သဗှသတြု ဥပဒ္ဒဝါံ၊ သီုတြဒစာံ မန္ဒြာံဖ္ဍောတ်၊ ခုတ်ယၟုသၟတ် ဗြရတ်ရာဇ၊ ပဒုမ္မပ္ညဳ ဒေဝဳရုပ္ပ၊ ထပ်တဲညးၜါ ကြာပုရိသ၊ တဲသ္တုံတြုံပြဲ ဗြဴတဲဇွိရ၊ သီုၜါထပ်လဝ် ညံၚ်လောတ်ထဝ်ဂျ၊ ဒက်တောဝ်ကၟု ကောန်ဂၠုၜါရ၊ ကဵုပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ် ဒုၚ်ဘိသေခ၊ ပိစှော်ၜါက္ဍိုၚ် ဗိုၚ်ပြီုရာဇာ၊ တရိုပ်ကဵုရ ရတ်ၜါပြကာ၊ တရိုပ်ကဵုဇဳ ဗၠဲဂွါနဳလာ၊ ညံၚ်ဗြဲရတ်ဂူ သြူသြူဖြာဖြာ၊ သေထဳသမ္ၚေဟ် ဖျေံကဵုလာပ်ကၠာ၊ ဒၞဲါနွံပိုန်ဘိုက် ဍိုက်ပေၚ်ဘောဂါ၊ သ္ကိုဟ်ဖျေံဖြာဖြာ ဂၠိုၚ်ဘာသာဟေၚ်၊ သေထဳရးကး သၠးကဵုဟွံဝေၚ်၊ ညံၚ်ဗြဲရတ်သၟဟ် ပယျာံဂှ်ဟေၚ်၊ ဗြုမံၚ်ခြေၚ်ခြေၚ် သီုပြေၚ်စိၚ်ကွဳ၊ လလောၚ်သဓဵု ဗြုကြဵုတဝဳ၊ ဖံမံၚ်လဒု ဗြုကၠံၚ်တမဳ၊ ခပဵုခရာ ဗြုအာတဝဳ၊ ဗြုမှုဲလလောၚ် တက်မံၚ်ဇိုၚ်ၜဳ၊ ဗရုဂဟဳ ဇိုၚ်ၜဳသဳဒန်၊ ခပဵုဒြၚ်စိၚ် လဟိၚ်စိုတ်ဇန်၊ ခပဵုဒြၚ်ပြေၚ် ဗြုခဏေၚ်လောန်၊ ဒြၚ်တလိၚ်ပၠန် ဒက်ဒေါန်ညံၚ်တွိၚ်၊ ကောန်သၟီစဴသၟီ ဍိုက်စိၚ်စဴဍုၚ်၊ ပိစှော်ၜါက္ဍိုၚ် ရိုၚ်ၚ်ဇက်ကၠုၚ်၊ ကလေၚ်စဴဟာန် ထာန်ဇကုပ္ညုၚ်၊ ဗြရတ်ဂေါ၀်သ္ဇုၚ် ဂွံပိုၚ်ဍုၚ်သၟတ်၊ ကောံဂၞကျာ်ကၠာ ၜါမွဲနန်ကၠတ်၊ ဒေါ၀်ဗြဴကမၠောန် တန်တူဒေန်ရတ်၊ ကောံဂၞကျာ်ရ ပဒုမ္မသၟတ်၊ ပပိုန်ကဵုဒါန် ထာန်ဗုဒ္ဓရတ်၊ ပ္ဍဲပန်ဒိုဟ်ဍုၚ် ဇန်ကၠုၚ်အာထတ်၊ ဗစဲပန်သၟတ် ပုၚ်ဝတ်ရိုဟ်တ္ၚဲ၊ ကမၠၚ်လအာတ် ပိဏ္ဍပါတ်ပြဲ၊ ရုၚ်ဒါန်ပန်က္ဍၚ် ပၟၚ်ပမွဲ၊ ဖေၚ်ယာတ်ထဝ်သြန် ဟွံခၠန်ရိုဟ်တ္ၚဲ၊ ညးၜါစုတ်တဲ မွဲတ္ၚဲဟွံသ္ဂုတ်၊ ဖန်တံတ္ၜန်ထိ ညိဟွံဖလုတ်၊ ဇရာဗျုထဴ ၜတ်သြဴသီုဝုတ်၊ ဒါန်မပြဲပြဲ ရိုဟ်တ္ၚဲသေၚ်ဟာ၊ သဳဒစာံပ္ညဳ သဳဗပေၚ်ကၠာ၊ သဳမသုန်ဒ္ဂိုန် သွိုန်ဘာဝနာ၊ သီုဝဳဝဲတုန် မသုန်ပြကာ၊ သီုမိမၜါ ဟွံခြာဖလုတ်၊ ဒယှ်ပြာထာ ဇၟာပ်ဘာသာခုတ်၊ ဇန်တံကၠုၚ်အာ ဗော်ရာဇာဒုတ်၊ ဗော်ဝါနိဇ္ဇ ဗၞိက်ဟသ္ဂုတ်၊ ဇန်ဟွံဖလုတ် ဟွံသ္ဂုတ်ကၠုၚ်အာ၊ ဒယှ်တမ္ညဝ် အံသဝ်ပြာထာ၊ ဗြရတ်ပ္ကၚ်ရၚ် နန်ဗတၚ်ဇာ၊ ဒယှ်ပြာထာ သၟီနာဲသာဇန်၊ သာဓုဟောဒြာ ဗမာသေံမန်၊ ဒယှ်လောန်လာန် ဒါန်မဇၞော်သန်၊ ဂၞကျာ်ကဵုသၟီ ပ္ဍဲသမၞိၚ်နန်၊ ညံၚ်ထာၚ်ကဵုထိုက် သ္ဍိုက်ပ္ဍဲမတ်ဇန်၊ ပ္ကၚ်ရၚ်ဍုၚ်ပၠန် တန်တဴဒၟံၚ်လံ၊ မွဲအယုက်အဴ ဒၟံၚ်တဴဗိုန်ဇၟံ၊ .. »

စုတိလောန်အာ ၜါမွဲတမံ၊ ကၞတ်အယုက်ဆာဲ ကံနာဲဟွံလံ၊ ဗြရတ်မွဲတၟံ နာဲတံကလၚ်၊ ရုပ်မွဲမံၚ်သၠၚ် နာံဆၚ်ဒဴအာ၊ အာက္တဵုဒှ်ပၠန် ကောန်သၟီပဉ္စာ၊ ဒှ်သုဓနု ယမုပြာထာ၊ ဣဏၚ်ကၚ်ရဳ ဒေဝဳယက္ခာ၊ ကောန်သၟီဒုမ္မ ကာလဂှ်ကၠာ၊ မနောဟာရဳ ဒေဝဳကညာ၊ အာက္တဵုဒှ်ကၠာ ပ္ဍဲကေလာသ၊ လၟေၚ်ဒဒှ် တဝှ်ဂါမ၊ ပုံဗြရတ်ရ အိုတ်ဆဝွံတုန်၊၊ ... ၊၊ ... ၊၊ ... ၊၊

---

ပ္ဍဲသက္ကရာတ်လ္ၚီၜါကၠံထပှ်စှော်တရဴ ဂိတုခ္ဍဲသဳမွဲစွေက် တ္ၚဲဗြဴဗတိ ပယျာံဂယးစှ်နာဍဳ ဇိုၚ်ကၞေဟ်ကှ်ေတုဲရအဴ၊၊
ကှ်ေပ္ဍဲကွာန်ကြေဝ်ဏာ၊၊

ဖဵုအဲကှ်ေလဝ် အ္ခဝ်ပိတကတ် လိက်ဗြရတ်ဂ္ညိ၊
ဂတဝွံစိ တ္ၚဲစုတိအဴ စဴဘဝပလိုက်၊
ပိုန်မၞိဟ်ပိုန်သွဝ် ဗဝဝ်ဘောဂ စနတသိုက်၊
ဖဵုဒုၚ်ဒဒိုက် တသိုက်နဳဗာန် ပ္ကာန်ကြဴတဲညိ၊၊

မၚ်ဗၠာဲဆာံပျာ ပဒကာသၟတ် လိက်ဗြရတ်ဂ္ညိ၊
ဘဴဂတစိ ညိပကဵုသ္ၚောဲ ပ္ဍဲသမၞိၚ်က္ဍိုၚ်၊
ပိုန်မၞိဟ်ပိုန်သွဝ် ဗဝဝ်ယဿ ကဵုဂွံစသိုၚ်၊
ဍုၚ်နိဗှာန်ဂွိုၚ် ကဵုဂွံကျိုၚ်စဴ ဖဴကျာ်တြဲညိ၊၊

ဒကာလိက်ဝွံ ရဲကွာန်ကြေဝ်ဏာရောၚ်၊၊

ဂလာန်ဗစန်...ပ္ဍဲပုံဗြရတ်ဣဏၚ်ကၚ်ရဳဝွံ ဗီုမအခဝ်လ္ၚဵု ကဝိမၚ်ရောဂေါမချူကှ်ေလဝ်တံဂှ် တၞဟ်ခြာနူကဵုမအခဝ်လၟုဟ်ဏံညိည နွံတဴရ၊၊ ပမာတုန် - ( သြ ) အခဝ်ဝွံ ပ္ဍဲလိက်ပတ်ပိုဲမချူကှ်ေဒၟံၚ်လၟုဟ်ဏံ သွဵုလေဝ်ဒှ်မာန်၊ သဗျဉ်လေဝ်ဒှ်မာန်၊ သကၟက်ရ ( ပ္တိတ်ရမျာၚ်-သရ) လေဝ် ဒှ်မာန်၊၊ ( သြ ) အခဝ်ဝွံ ယဝ်ဒှ်သွဵုမ္ဂး ကဝိမၚ်ရောဂေါ ချူကှ်ေလဝ်ဗီုပြၚ်တၞဟ်ခြာဒၟံၚ်ညိကီုရ၊၊ စၞး( သြ ) သွဵုဂှ် ညးချူ ( အြ ) သွဵု မဖှ်သာ်ဝွံ၊၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲပုံဏံ တၠဝါသနာလိက်ပတ်မည်ပိုဲတံ ဆက်ဗှ်အာဂတတေံပၠန်မ္ဂး သ္ဂောံဆဵုညာတ်ကေတ် ( အြ ) သွဵု မဖှ်သာ်ဂှ်ရောၚ် အဲ မိက်ဂွံစွံဂလာန်ဗစန်၊၊

သၟီဇၞော်နန္ဒကိတ္တိ အာဒုၚ်ဖျဴနၚ် ဂၞကျာ်ထပှ် ပ္ဍဲထီုဥမၚ်တေံ

---

သၟိၚ်ဇၞော်ညာတ်ရ ဇွဗြဴယက္ခာ၊ ညံၚ်ဇွစိၚ်ဗြဴ တဴလက်လ္ၚာ၊ ညာတ်ဖေက်လောန်က္ဍၚ် ဇွလၞၚ်ဇာ၊ သၟာန်ဗြရတ်ကၠာ ယွံကုမ္မာဍောတ်၊ ယွံလေဝ်ကောန်ဗၠာဲ နာဲဂဍောၚ်မတ်၊ အဲဖေက်လောန်တဲ ကလော်ဝဲသၟတ်၊ သိက်ပိုဲသ္ပပၠန် ဇၞော်လောန်ခေါ်မတ်၊ ဟီုညိကောန်ဍောတ် ဗွဲသၟတ်ဂွံတီ၊ ဗြရတ်ဂွံမိၚ် သွိၚ်မုက်တုဲကအီ၊ ယွံအံက်မရှာတ် ပိုၚ်ပြာသာတ်လ္ၚီ၊ ဂၞကျာ်ဝွံပၠန် ဆာန်လောန်ခပ်သီ၊ ရုပ်မဂေါ၀်မြီ ဖေက်ဒၟံၚ်ဏီဟာ၊ ပဖေက်ညိအဴ ဆာန်ရဴမတ်ၜါ၊ ညံၚ်ဂဍောၚ်မတ် ဗြဴရတ်ဝွံမာ၊ လမုဟ်ဖေက်ရ ယက္ခကန္တာ၊ မတ်ညးထပှ် ထဍဟ်ကဵုဏာ၊ ဆာန်ဍေံသေၚ်ဟာ ဂၠံက်ကဵုဏာရေၚ်၊ ညးထပှ်ကောံ ဒေၚ်ဗျောံဒၟံၚ်ဟေၚ်၊ ပ္ဍဲဥမၚ်စု ဂၠုညိဟွံသေၚ်၊ စက္ခုဟွံညာတ် ကျာ်စွံလဝ်ဟေၚ်၊ ဂၠိုၚ်သၞာံအခါ လ္ၚာပ်လ္ၚာပ္ဍီုသြေၚ်၊ ထပှ်မွဲလၟေၚ် ဇရေၚ်ဥမၚ်၊ ဨကရာတ်မိၚ် မုက်မတ်လိၚ်လှၚ်၊ တုဲသၟာန်တိုန်ကၠာ မှာရာဇာဝၚ်၊ ယွံလေဝ်ဍောတ်ဗၠာဲ စရာဲပြဲက္ဍၚ်၊ နာဲတီမံၚ်ဟာ အရာဥမၚ်၊ ညးထပှ်သၠၚ် ပ္ဍဲဥမၚ်ကၠာ၊ ၀ိုတ်ရထဝ်စှ် ထပှ်မွဲသာ၊ နာဲအာမံၚ်ကီု မိၚ်ညးဟီုဟာ၊ နာဲတွာ်အာဝေၚ် ဂေၚ်ကၠုၚ်ဂေၚ်အာ၊ နာဲတီမံၚ်ဟာ ယွံအပါမိ၊ ဟီုစမွဲတဲ အဲသ္ဂောံတီညိ၊ လံလကာဖာ သပါသ္တုံဇွိ၊ နွံဒၞဲါဂှ်ဟာ ကၠေံအာသအာၚ်စိ၊ ဟီုဗစညိ သ္ဂောံတီညိကောန်၊... »

ယွံမရှာတ်သၟီ ပဒွိၚ်မွဲတန်၊ ညးထပှ်အဴ မိဂၞဴအဲပၠန်၊ ဒှ်မိဂၞဴအဲ အဝဲကၠုၚ်အန်၊ ညးဂၠံက်ထောံမတ် ပ္ဍဲကဵုကၠတ်နန်၊ အဲဍိက်ဒှ်ကောန် ဒှ်ပၠန်ဒမၠိ၊ ဒေံဒဒေံစိ ဒှ်မိအဲဍိက်၊ ဨကရာတ်မိၚ် အြသိၚ်ဃနိက်၊ မိန်ကေတ်ကောန်ဗၠာဲ စိုတ်နာဲဂမ်အိက်၊ တူထဝှဲါမၞိက် ပၠောတ်သ္တိက်သာသာ၊ ဇကုဖြပ်ဖြပ် ဒဇပ်သီုၜါ၊ အမာတ်တံညာတ် ရာတ်သြိုဟ်သပါ၊ ဒြေပ်အာဒြေပ်ကၠုၚ် ပ္ဍဲရုၚ်ဟောဒြာ၊ ကမၠောန်သဓဵု ယာံမံၚ်ကြဵုဇာ၊ ဍာ်မြမောဝ်ၜိုဟ် စရိုဟ်စုတ်ကၠာ၊ သမ္ၚုဟ်တိုန်ဟေၚ် ချိုန်ဂှ်သေၚ်ဟာ၊ မိန်လဝ်ကောန်ဗၠာဲ ဆုၚ်က္ဍိုပ်နာဲကၠာ၊ ယွံသိုက္ခမာ ကောန်လမာဂၞဴ၊ အဲဟွံတီညိ ၀ိုတ်သတိတဴ၊ ဘိုၚ်ဘုဲဒၟံၚ်ကၠာ ကောံယက္ခာဗြဴ၊ လမုဟ်သၟီမ တီရဗွဲကြဴ၊ မိနာဲတံဂှ် ထပှ်မွဲဂၞဴ၊ တလညးဗြဴ နွံတဴဟာဂၠု၊ မတ်ညာတ်မံၚ်ဟာ ကၠုၚ်အာဒမၠု၊ ဂၠါံအာကၠုၚ်ဒး ဆဗၠးဇကု၊ နာဲဒးဒတဲ ပ္ဍဲဂၠံဒမၠု၊ ဟီုညိကောန်ဂၠု မိဇုနာဲဂှ်၊ ဗြရတ်ဂွံမိၚ် ဟီုပၟိၚ်ပြဟ်၊ ယွံမအံက်အဲ နဲတဝ်စရှ်၊ မိဍိက်တဴပၠန် ပ္ဍဲနန်ထီုဂှ်၊ အေၚ်အောတ်ဂြိုဟ်သ္ကဟ် ဒးဒှ်ရအဴ၊ ဍိက်အာဍုၚ်ကလော် မတ်နော်မိဂၞဴ၊ ဣသဳနန္ဒာ ပြၚ်ဏာသီုရဴ၊ ပြၚ်ကဵုကျာပၠန် ဗစိုပ်ကောန်ဗြဴ၊ ကွက်လဝ်ကဵုရဴ ကောန်ဂၞဴဂွံနၚ်၊ ဂွံနၚ်ဇိပ်ကၠိပ် ဂဥုဲဒိပ်ခၠၚ်၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု ခုတ်ယမုက္ဍၚ်၊ လမုဟ်ဂွံနၚ် ဂုန်ကျာ်ဓဝ်သၚ်၊ ဂုန်ကၚ်ရဳက္ဍၚ် ဂွံနၚ်ဖအိုတ်၊ လမုဟ်ညာတ်ကၠာ ကၠုၚ်အာညံၚ်စိုတ်၊ ဒဒိုက်ရိၚ်က္တၚ် ကၠၚ်ကၠောန်ညံၚ်ချိုတ်၊ အာဍုၚ်ကလော် နော်နာဲဗၠးအိုတ်၊ ဂွံနၚ်ညံၚ်စိုတ် ဗၠးအိုတ်ရအဴ၊... »

သၟီဇၞော်မိၚ်ရ ဖျဖျယာံတဴ၊ ယွံလေဝ်ကောန်ဗၠာဲ စရာဲဍိုပ်ဍဴ၊ ဥမၚ်မွဲတဲ သ္ၚောဲဟာတရဴ၊ အာရံၚ်မိနာဲ ကောန်ဗၠာဲကြက်သ္ဍဴ၊ သ္ၚောဲဟာတရဴ ကောန်လဴကဵုညိ၊ ဗြရတ်ဂွံမိၚ် ဟီုပမိၚ်စိ၊ ဆိုက်မံၚ်ကီုအဴ တရဴထာန်မိ၊ ယိုက်လဝ်ကောန်ဗၠာဲ ဟွံမိက်သြာဲညိ၊ ကော်အမာတ်ပန် သၟဟ်န်သ္တုံဇွိ၊ ချေံယာန်အဲဂှ် ပြဟ်ကေတ်နၚ်ညိ၊ အမာတ်မိၚ်ရ ပါၚ်တလတိ၊ ကယျိုၚ်ဂေါ၀်လောန် ချေံနာဲနန်လွိ၊ ယွံအမာတ်တံ တမံညးစိ၊ ၀၀်ထဝ်ဒြၚ်စိၚ် ဒလိၚ်သ္တုံဇွိ၊ တွိၚ်ပဉ္စၚ်ဂ သဗ္ဗပြေၚ်ညိ၊ သီုဗဵုသ္တုံဇွိ ထိမြိဂမြိၚ်၊ ပ္ဍဲထာန်ဥမၚ် သီုဝဝ်ဒြၚ်စိၚ်၊ ဂကန်တုဲကွေံ သၟီဍိုက်ချေံဗျိၚ်၊ ဗြရတ်ဍိုက်သြဲ ဟဇ္ဇနဲသွိၚ်၊ တုဲအာဂတ ပၠတရဴသၟီ၊ ညးမွဲမွဲချေံ ပြဟ်ပြေဟ်ဍိုတ်ဆိၚ်၊ ချေံပလှ်ေဂဲါ ဇိုၚ်ပဲါလွိၚ်၊ ဂါံဇိုၚ်ပုၚ်သွိၚ် ထမၠိၚ်မုက်မတ်၊ ချေံဍောတ်ဗၠာဲပြဟ် တဆှ်လျတ်၊ ချေံသၟီနာဲသာ ဒြေပ်ဗက်အာသၟတ်၊ ကြဴချေံဗြရတ် မှတ်တဆှ်အာ၊ မှတ်ပ္ၚောံက္ဍၚ် ဥမၚ်မိကၠာ၊... »

ညးထပှ်သၠၚ် ပ္ဍဲဥမၚ်ဒွါ၊ မၚ်တဴကောန်ဗၠာဲ စရာဲရုပ္ပါ၊ ထောံမတ်ညာတ်ဟေၚ် ကောန်စိုပ်သေၚ်ဟာ၊ ဗြရတ်ဒေါံကွေံ စှ်ေနူချေံကၠာ၊ ဨကရာတ်မာ ဗ္ဒောံချေံခါဂှ်၊ ညးထပှ်ညာတ် သမ္ၚာတ်ဒိုဟ်စှ်၊ လုပ်ဥမၚ်ကီု သီုညးထပှ်၊ လုပ်အာထီုပြဟ် သီုထပှ်ဟေၚ်၊ သၟီဇၞော်ညာတ်စိ မိသမုဲလေၚ်၊ ဗက်လုပ်ထီုဝွံ ဂၠုညိဟွံသေၚ်၊ တုဲကော်ကောန်ဟေၚ် သမုဲလေၚ်ဍောတ်၊ ဥမၚ်ဂၠုလောန် ယွံကောန်ဗြရတ်၊ ဟွံညာတ်မိနာဲ ဟာဲဂဍောၚ်တ်၊ တဴအပ္ဍဲဟာ မာတာနာဲသၟတ်၊ ဟီုညိကောန်ဍောတ် ဂွံညာတ်သၟတ်ညိ၊ ဗြရတ်ဂွံမိၚ် ဟီုပမိၚ်စိ၊ နွံအပ္ဍဲပၠန် ဂၞကျာ်ဂၞဴမိ၊ သၟီဇၞော်ကော်ရ ယွံတလသ္ၚိ၊ ဂၞကျာ်အဲသၟဟ် ထပှ်မွဲမိ၊ နွံဟာစရာဲ နာဲကျာ်သြဳသ္ၚိ၊ ယွံဂၞကျာ်အဲ ထပှ်မွဲမိ၊ နွံဟာနာဲသ္ၚိ ယွံမိကြက်ဗိုတ်၊ ညးထပှ်မိၚ် တွိၚ်ပါၚ်ၝောံကိုတ်၊ ပါၚ်ဨကရာတ် နာဲမန္ဓာတ်အိုတ်၊ တုဲမိဟီုအာ နသုဘာသိုတ်၊ မူပရောအဴ ယွံသ္ဍဴကြက်ဗိုတ်၊ ပိုဲမၞိဟ်ဂၠုမတ် ညးသၟတ်ကေတ်အိုတ်၊ မတ်ကၠက်သီုဖအိုတ် ညံၚ်ချိုတ်အာဟေၚ်၊ မူကော်ပအဴ ယွံသ္ဍဴတ္ကံကြေၚ်၊ ဖဴဂၞကျာ်ပၠန် ပ္ဍဲနန်အိန်ခေၚ်၊ ပိုဲဍိက်အန်ရုပ် ဟွံတုပ်ညးဟေၚ်၊ က္ညသၟီကလေၚ် ဇရေၚ်ဗြဴနာဲ၊ ပိုဲမတ်ကမၠက် ဗက်ရုပ်ဟွံဆာဲ၊ ဂၞကျာ်ဇၞော်ပၠန် ကြဳဝန်စရာဲ၊ က္ညစဴဒိပ်ဒဲါ ကောံနာဲဒေဝဳ၊ ပိုဲမၞိဟ်ဒုဟ်ပ္ညုၚ် ဒးဒုၚ်ဒၟံၚ်ပ္ညဳ၊ မံၚ်ပ္ဍဲဥမၚ် ဆဒးကၠၚ်ဟဳ၊ ညံၚ်သုနက္ခာ ကြာသုန္ဓရဳ၊ သ္တိက်ဒၟံၚ်ပ္ဍဲတိ ညိဟွံဗှ်သ္ၚဳ၊ ဗြဴဂှ်ဒှ်ပ္ညဳ ယက္ခဳကလော်၊ ကလံက်ပကော် ဗော်ဗြဴဟိဏ္ဏ၊ ဒေါံရရာဇ မိဖေက်ရကော၊... »

နန္ဒကိတ္တိ မိၚ်မိဟီုရော၊ ဟီုတိုန်ပၠန်ရ တလအယော၊ ယွံဂၞကျာ်အဲ ထပှ်မွဲဆော၊ ၀ဲနာဲရောၚ်မိ သ္ဇက်ဗျိနွံရော၊ မိပဒက်ဝဲ မပြဲအယော၊ တုဲလုပ်အာရော ဨကောပြဲက္ဍၚ်၊ သၟီရံၚ်လုပ်အဴ သ္ဍဴတမးခၠၚ်၊ ညာတ်ညးထပှ် သြဟ်ဒှ်ဘိၚ်ဘၚ်၊ ရမတ်ဒဇူ ညံၚ်ဇမောဝ်ဂၚ်၊ မိန်ကေတ်ညးထပှ် ဗြဲမတ်ပြဟ်က္ဍၚ်၊ လောတ်သ္ၚဳစှ်ေအာ မှာရာဇာဝၚ်၊ ဇတဝ်ခြံခြံ ပ္ဍဲဂၠံဥမၚ်၊ ဖြပ်ဖြပ်ဒဇပ် ညံၚ်လွပ်မှာတၚ်၊ ဗြရတ်ညာတ်က္ဍၚ် မိမသၠၚ်အာ၊ . . . စ လမုဟ်သာသာ၊ သီုဒစာံကၠာ ဂွံသာရဝါတ်၊ သမ္ၚုဟ်တိုန်ပၠန် သၟီနာဲမန္ဓာတ်၊ သေဏာအမာတ် ဂွံညာတ်သေၚ်ဟာ၊ ပြဟ်ကၠုၚ်စိုပ်က္ဍၚ် ထာန်ဥမၚ်ဂါ၊ ဗရုတမ္ညဝ် ၀၀်စက်ဇရာ၊ စိုပ်ပ္ဍဲဥမၚ် ပါၚ်တရၚ်ဒွါ၊ အမာတ်တံကီု သီုဒဴဗညာ၊ ဟီုပၠာံသဝါ သိုက္ခမာဗြဴ၊ က္ညစဴစသိုၚ် ဇရေၚ်က္ဍိုၚ်ပ္ကဴ၊ သီုညးထပှ် ပြဟ်မိတံစဴ၊ ဗြရတ်ဝန်စဝ် လ္ၚောဝ်မိဂၞဴ၊ ယွံမိမပြဲ နဲဒေဝတဴ၊ ပဒှ်လနီ ဒေါံသ္ၚီဂၠက်သ္ၚဴ၊ မအံက်ဝန်စဝ် အံသဝ်စိုတ်ဇဴ၊ သီုနော်တရဴ မိဂၞဴကောန်ကီု၊ ညးထပှ်မိၚ် တွိၚ်ပါၚ်ကောန်ဟီု၊ တွိၚ်ပါၚ်ကောန်သွံ ဂွံမိၚ်အိုတ်သီု၊ ပဒွိၚ်ကောန်ဗၠာဲ နာဲသဏာဂီု၊ ညံၚ်လဟီုနာဲ ယာဲဗက်အိုတ်သီု၊ နော်နာဲမိကီု သီုထပှ်ပ္တန်၊ ဗြရတ်ဂွံမိၚ် တွိၚ်ပါၚ်မိပၠန်၊ တုဲပ္တီသၟီမ တလကၠတ်နန်၊ ယွံမအံက်အဲ တရဴပြဲလောန်၊ က္ညစဴနန်ထဝ် ဗ္ဒဝ်ကၞက်ဂဒန်၊... »

နန္ဒကိတ္တိ တလသ္ၚိနန်၊ မိၚ်ကောန်မဟီု ကြီုမိစဴပၠန်၊ မိပ်စိုတ်လောန်တဲ ပ္ဍဲစိုတ်သၟီမန်၊ ညံၚ်ဒိုက်ဂတ်စိ ဂွံနိဓိပၠန်၊ ဟီုတိုန်မွဲတန် လဂ္ဂန်ကြုတ်ဏာ၊ ယွံတဝ်စရှ် ထပှ်မွဲသာ၊ က္ညစဴရမိ နာဲသ္ၚိကေလာ၊ ညးထပှ်မိၚ် တွိၚ်ဗိုက်ကြိယျာ၊ ဂၞိန်ယာတ်ပုံစက် ပက်ခါန်ခါသာ၊ တွာ်တိတ်အာပၠန် မွဲတန်ဟွံခြာ၊ နန္ဒကိတ္တိ ဣဓိရာဇာ၊ ထပှ်မွဲဝဝ် ရုပ်ညံၚ်ထဝ်ဏှာ၊ ၀၀်ဇက်ဂမြိၚ် စိၚ်ချေံမွဲသာ၊ မကဵုကောန်ကွေံ ဍိုက်ချေံရေၚ်အာ၊ အမာတ်ဇက်ဂၠေဲါ သီုရဲသေဏာ၊ ကမၠောန်ဂၠေဲါအာ ကြာဝဝ်ဒေဝဳ၊ ဂမြိၚ်ထဥ ဗရုစက်ကွဳ၊ သဗာန်ပေၚ်က္ဍတ် ကွဳရတ်တဝဳ၊ မံၚ်ဆာၚ်သမုၚ် တက်ၜုၚ်အာပ္ညဳ၊ သမ္ၚေဟ်သေထဳ ဇက်သအဳဗက်ဂၠေဲါ၊ ဇက်လုပ်ပ္ဍဲဍုၚ် သမုၚ်ညံၚ်ပေဲါ၊ စိုပ်ပ္ဍဲမုက်ရုၚ် ကောန်ဍုၚ်ကၠံမွဲ၊ စှ်ေနူချေံပၠန် တလနန်ဗၠဲ၊ ယွံအမာတ်အဲ မပြဲကြဳဇှ်၊ ဇွယက္ခဳဗြဴ ရဴစိၚ်မွဲဒှ်၊ ဇက်ဏာထောံညိ ယက္ခိဗြဴဂှ်၊ ပ္ဍဲထီုဂှ်ကၠာ ဇက်ဏာကဵုပြဟ်၊ စွံပ္ဍဲထီုကွေံ ကဵုဍေံသအုဲကှ်၊ ဇွကလော်ဂှ် ပြဟ်မၞးဇက်ဏာ၊ ပကဵုၜက်တ္ၚဲ ဗြဴဝဲယက္ခာ၊ အမာတ်ဂွံမိၚ် ပမိၚ်သေဏာ၊ တက်မံၚ်ဒုၚ်ဒုၚ် ဇက်ကၠုၚ်ဟောဒြာ၊ ဇက်ဇွယက္ခာ ကြဵုဇာသဓဵု၊ ဇက်ညံၚ်ဇက်ဆု ဗရုကွဳကြဵု၊ ဇက်ညံၚ်ဇက်တၟံ ဇန်တံလဟဵု၊ စိုပ်အာဇိုၚ်ဒဵု ကၠဵုဗက်ဂြဲတံၚ်၊ ပၠောပ်စွံလဝ်ကီု ပ္ဍဲထီုဒမံၚ်၊ ဇန်ဂမၠိုၚ်ဟေၚ် ကလေၚ်တာန်ဆံၚ်၊ ဂၠေဲါစဴကၠုၚ်မာ ၜါလပါ်ဂၠံၚ်၊ လုပ်စိုပ်ဒၟံၚ် ဍောတ်ဇၞော်ကၠဵု၊ လုပ်စွံတုဲရ ယက္ခဂှ်အဵု၊ နန္ဒာယက္ခာ ပမာညံၚ်ကၠဵု၊ ပ္ဍဲထီုဂှ်ပၠန် ဂွံတန်တွဵု၊ ဒှ်မယိအဵု ဒဵုကဵုလမုဟ်၊ ပ္ဍဲလှောံဗြၜၚ် ဂနၚ်ဍုၚ်ဂှ်၊ ဗဴဂနၚ်ဍုၚ် ပ္ဍဲဒဵုသၠုၚ်မြဟ်၊ ပိသၞာံမွဲဝါ မဟိၚ်သာသၟဟ်၊ ပိသၞာံဍေံစဴ ကလော်ဗြဴဂှ်၊ ဒဵုကဵုလမှ် ဒှ်ဟဝေၚ်ခြာ၊... »

နန္ဒကိတ္တိ ဘုမ္မိပါလာ၊ ညးထပှ်ပ္ညုၚ် ဒုၚ်နၚ်တုဲကၠာ၊ သီုထပှ်ပၠန် သၟဟ်န်ညဳသာ၊ အဂ္ဂမဟေ ဒေဝဳကညႇာ၊ ဂွံပိုၚ်ကမၠောန် ပ္ဍဲနန်သေၚ်ဟာ၊ ဒှ်ဂၞကျာ်ရ အဂ္ဂမဟာ၊ ၀ဳပက်ဝဲတၟုဲ ဒးဒုၚ်တုဲကၠာ၊ လမုဟ်ဂွံသိုက် ဟွံဒိုက်ၜါ၀ါ၊ ဒါန်နူတမၠာ မိဂွံမြာဟေၚ်၊ ဨကရာတ်ဗၠာဲ နာဲသမုဲလေၚ်၊ တုဲကော်အမာတ် မန္ဓာတ်တ္ကံကြေၚ်၊ ယွံအမာတ်အဲ ပ္ဍဲနန်ဇရေၚ်၊ ဒၞဲါသဳနန္ဒာ ပြာသာတ်ဂှ်ဟေၚ်၊ မၞးတံပဝေၚ် ရံၚ်စဳရေၚ်ညိ၊ အုဲၚးသီသန် နန်ပြာသာတ်မိ၊ သေဏာပတိ တဲဂ္ညိပၚ်ယဵု၊ ကော်ရၚ်သ္ကံအဵု ခဵုလုပ်နန်လွိ၊ စိုပ်တုဲတွံစိ ပ္ဍဲသ္ၚိနန်ကၠတ်၊ ပံက်ရံၚ်ပ္ဍဲဒေန် ပ္ဍေန်စဳပၟတ်၊ ဇုတ်သၟဝ်ဒေန်ယာန် ချေံကြာန်ပေၚ်က္ဍတ်၊ ဇုတ်မၞိဟ်ပေၚ်ဗဝ် အသၟဝ်ဒေန်ရတ်၊ ဇန်တံဍေံညာတ် သမ္ၚာတ်စိုတ်သၟတ်၊ အုဲၚးထောံပၠန် ပန်ကွဳပေၚ်က္ဍတ်၊ ဏာထောံပ္ဍဲထီု သီုပန်ကွဳသၟတ်၊ နန္ဒကိတ္တိ သ္တုံဇွိပေၚ်က္ဍတ်၊ တုဲသၟာန်တိုန်သၟတ် အမာတ်ဍောတ်ဇၞော်၊ ကောန်သေထဳမွဲ ရုပ်ပြဲသော်ရော်၊ တရဴစှော်ပန် လက်သန်ပေၚ်ဗော်၊ ပိုဲဒုၚ်နၚ်ပၠန် လတူနန်ထော်၊ ထပ်ကဵုတဲသၟတ် ဒှ်ဂၞကျာ်ဇၞော်၊ လတူနန်ထော် ပိုၚ်ဗော်ကမၠောန်၊ ခုတ်ယၟုရ နာမမွဲတန်၊ မဒုၚ်နာမ ပဒုမ္မပၠန်၊ ဒှ်ဂကူအဲ ကောန်ဒေံမွဲတန်၊ မအာဒုၚ်ပၠန် ဖျန်ကဵုဒေံအဲ၊ နွံအသံကၠာ အာဟီုမွဲတဲ၊ အမာတ်သေဏာ ဘာသာကၠံမွဲ၊ လ္ၚဵုသြိုၚ်သၟတ် နန်ကၠတ်မိပြဲ၊ လ္ၚဵုကြကတ် ကၞတ်က္ဍိုၚ်ဗၠဲ၊ လ္ၚဵုတွာ်ဂၠေဲါ တိုန်ပ္ဍဲသေထဳ၊ တြုံကဵုဗြဴညာတ် အမာတ်ဍုၚ်ပ္ညဳ၊ ဂိုၚ်လးသၞာ ခေါဇာပၠးညဳ၊ ဗာန်ထဝ်ဗာန်သြန် ဟွံခၠန်နွံဇဳ၊ သၞာကျာ်သြဳ သေထဳသၟာန်တိုန်၊ ယွံသေဏာတံ သီုတ္ကံကွိုန်၊ လံဆဵုညာတ်စိ စိုပ်သ္ၚိပိုဲဗိုန်၊ မူဟိုတ်သံၚ်သိုန် ဟီုတိုန်အမာတ်၊ ဟီုပညႇာတာ ပ္ဍဲကာမန္ဓာတ်၊ သေဏာမိၚ်ပ္ညဳ ပါၚ်သေထဳကၞာတ်၊ တုဲဟီုသှ်အာ ပ္ဍဲကဵုပြာသာတ်၊ နွံအသံကၞာတ် နာဲပြာသာတ်နန်၊ ကဵုစှ်ေပ္တီပ္ညဳ သေထဳဒေံပၠန်၊ ပိုဲသၟဟ်မွဲဂၞဴ တုပ်တဴမွဲတန်၊ သီုရုပ်သီုပိုန် ဍိုက်ပေၚ်ဗိုန်က္ညန်၊ ကောန်တြုံအဲဆာဲ ကောန်ဗြဴနာဲပၠန်၊ ကဵုသၞက်ကရောဲ ကဵုမၚ်မွဲနန်၊ သိက်စိုတ်ဒေံပၠန် ဟီုပလန်ညိ၊ ထပ်တဲဇိုန်ကဵု တွဵုနန်လွိ၊ ကဵုပိုၚ်ဍုၚ်ရး အလုံဂၠးတိ၊ နွံအသံစိ တလတိရောၚ်၊၊

တၚ်တှ်ဝေါဟာရမည်ဂမၠိုၚ်... »»

သာရဝါတ်၊ အသာရဝါတ်

(နာံ) ⇒ comfort, consolation, state of being free from suffering, pain or anxiety; state of physical or mental well-being;

⇒ မိ ဂွံညာတ်ကေတ် ကောန်ဗၠာဲမကလေၚ်စဴကၠုၚ်ဂှ် မိ ဂွံဒှ်အသာရဝါတ်ညိ၊၊

⇒ ဂွံမိၚ်ကေတ်ပရိုၚ်မိစရာဲသြန်မဟွံမွဲကဵုယဲဘဲပရိုက်မွဲမွဲတုဲ မိမဍေံ ဂွံအသာရဝါတ်လောန်၊၊

ဂလာန်ဗစန်...ပ္ဍဲပုံဗြရတ်ဣဏၚ်ကၚ်ရဳဝွံ ဗီုမအခဝ်လ္ၚဵု ကဝိမၚ်ရောဂေါမချူကှ်ေလဝ်တံဂှ် တၞဟ်ခြာနူကဵုမအခဝ်လၟုဟ်ဏံညိည နွံတဴရ၊၊ ပမာတုန် - ( သြ ) အခဝ်ဝွံ ပ္ဍဲလိက်ပတ်ပိုဲမချူကှ်ေဒၟံၚ်လၟုဟ်ဏံ သွဵုလေဝ်ဒှ်မာန်၊ သဗျဉ်လေဝ်ဒှ်မာန်၊ သကၟက်ရ ( ပ္တိတ်ရမျာၚ်-သရ) လေဝ် ဒှ်မာန်၊၊ ( သြ ) အခဝ်ဝွံ ယဝ်ဒှ်သွဵုမ္ဂး ကဝိမၚ်ရောဂေါ ချူကှ်ေလဝ်ဗီုပြၚ်တၞဟ်ခြာဒၟံၚ်ညိကီုရ၊၊ စၞး( သြ ) သွဵုဂှ် ညးချူ ( အြ ) သွဵု မဖှ်သာ်ဝွံ၊၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲပုံဏံ တၠဝါသနာလိက်ပတ်မည်ပိုဲတံ ဆက်ဗှ်အာဂတတေံပၠန်မ္ဂး သ္ဂောံဆဵုညာတ်ကေတ် ( အြ ) သွဵု မဖှ်သာ်ဂှ်ရောၚ် အဲ မိက်ဂွံစွံဂလာန်ဗစန်၊၊

ဗြရတ်ကဵုချေဟ် တဝ်စၞေဟ်ကဵုကလော်ဗြဴမိသဳနန္ဒာ

---

ဗြရတ်တေဇ ကောန်တလဍုၚ်၊ ဂါံတွာ်တိုန်ပၠန် ကောန်ဗၠာဲဂေါ၀်သ္ဇုၚ်၊ ဖျန်ကဵုချေဟ်ဗၠာဲ နာဲသတိပ္ညုၚ်၊ တ္ၚဲဏံဒှ်အိုတ် လကိုတ်သီုဍုၚ်၊ အဲၜါကောသွံ ဍေံညာတ်တိတ်ကၠုၚ်၊ ချေဟ်ရတ်မိၚ်ပ္ညုၚ် ယဵုဒုၚ်လဝ်ကၠာ၊ ပဒွိၚ်မွဲတဲ လယိုၚ်အဲမာ၊ လယိုၚ်ဍိက်ပြဲ အဲကဵုယက္ခာ၊ စံဒြဟတ်မွဲ အဲကဵုနန္ဒာ၊ ဍေံကလော်ကွေံ အဲချေဟ်သေၚ်ဟာ၊ စံဂွံတီသၟတ် ဒြဟတ်ဍေံကၠာ၊ က္ညရရာဇာ နာဲသာဘုံပိ၊ ပၠဒြဟတ်ကီု သီုကဵုဣဓိ၊ ကဵုဗြုသမုၚ် ဒဵုဍုၚ်နာ်ဂျိ၊ ဗြရတ်ဍိုက်ကွေံ ချေဟ်နွံဣဓိ၊ ချေဟ်ဒြေပ်ဇိုၚ်ပှ်ေ ပလှ်ေမုက်ဂၠိ၊ ဇိုၚ်ပန်တဆှ် ထဍဟ်အာစိ၊ ဗတလွိၚ်ဆာဲ မုက်ဂဲါသ္တုံဇွိ၊ ကြဵုကြီုလဒု ဗြုသမုၚ်တိ၊ ချေဟ်ဇၞော်ဣဓိ သ္တုံဇွိဍာဲဂဵု၊ ရမျှာၚ်ဂဟှ်ေ ဇိုၚ်ပှ်ေတဲပ္ဍဵု၊ ဇိုၚ်ဂၠံၚ်ပေၚ်က္ဍတ် ဗဵုဗြရတ်အဵု၊ ချေဟ်တဆှ်အာ ၜါလပါ်ဗဵု၊ သမုၚ်သဓဵု ကြဵုကြီုဂမ်အတ်၊ ဍေံဗြုဂဟှ်ေ ပလှ်ေမုက်မတ်၊ လုပ်စိုပ်မုက်ရိုၚ် ကဆံၚ်ဇိုၚ်လျတ်၊ တိဗြုသဓဵု ဓိကဵုလောန်ဗၞတ်၊ အမာတ်ပေၚ်ဍုၚ် မုက်ရုၚ်ဂမ်အတ်၊ ကဆံၚ်လျတ် ဂမ်အတ်ဂဟီ၊ ဣသဳနန္ဒာ မတ်ၜါညံၚ်ဆီ၊ မိၚ်ဗရုလျတ် စိုပ်သၟတ်ဍေံတီ၊ အဲစကာကွေံ ဍေံကၠုၚ်စိုပ်ဏီ၊ လမျီုလၞီ ခပ်သီဂွံအိုတ်၊ အဲဒးတိတ်ရ ပၠဣဓိသ္တိုတ်၊ ဗြရတ်ကဵုအဲ တဝဲကောန်စိုတ်၊ ဟီုတုဲမဂး ထၜးရုပ်အိုတ်၊ ဒှ်ကလော်အဟိုတ် လကိုတ်သီုဍုၚ်၊ ဒှ်လကိုဟ်ဗြဴ ဒတဴဒၟံၚ်သၠုၚ်၊ ေၚက်ကိုဟ်တ္ၚက် က္ဍက်က်သမုၚ်၊ ဂၞေဟ်တိတ်သ္ကေက်သ္ကာ ဇကုတၟာဂၠုၚ်၊ မတ်တၟာသတ်တာ ရံၚ်အာရံၚ်ကၠုၚ်၊ ရမျှာၚ်သမုၚ် သၠုၚ်ဗၞတ်မွဲတာ၊ ဇကုတၟာစိၚ် လွိၚ်မုက္ခဝါ၊ ခဵုတိတ်ကၠုၚ်သၟတ် မၠာ်ရံၚ်မတ်ၜါ၊ သ္ၚေဝ်ဒိုဟ်သ္တုံဇွိ ယက္ခိနန္ဒာ၊ ညာတ်ကေတ်ဗြရတ် ဂမ်အတ်ကြဵုဇာ၊ ကဵုပါၚ်သမုၚ် ရုၚ်ညံၚ်ကယျာ၊ ... »

ကမၠောန်ဍောတ်ဇၞော် ဗော်သၟီစကာ၊ လကိုတ်ယက္ခ ဒြေပ်ထသပါ၊ လ္ၚဵုဂၞိန်လာဲ ဒြေပ်ပဲါတိတ်အာ၊ လ္ၚဵုဂၞိန်လလုဲ ထုဲကြာန်ဇာနာ၊ ယာတ်ညိဟွံမွဲ တဲသၟးကၠာ၊ ဂၞိန်လာဲဒဴဒြေပ် ထဍေပ်ကၠုၚ်အာ၊ လ္ၚဵုဂှ်ဆၚ် ပါၚ်တရၚ်ဒွါ၊ ဒြေပ်ပြးဂစာန် လ္ၚဵုဒွါန်တာ၊ ဒြေပ်ထုဲဓရုဲ ညံၚ်ကၞုဲဒးဇာ၊ ကမၠောန်ကမြဴ ရဴတ္ၜိုၚ်ပြဝါ၊ ဂၞိန်ယာတ်ဟွံမွဲ တုပ်နဲတ္ၜိုၚ်မြာ၊ ယာတ်ပြးဇးအာ ဒြေပ်ဇၟာညံၚ်ပြေၚ်၊ သလာ်လောတ်နး ညံၚ်ညးထဍေၚ်၊ ဒဝုဲလယှ် ညံၚ်ပၞောဟ်ဒြေပ်ရေၚ်၊ ကမၠောန်လကိုတ် ၀ိုတ်ကြိယာဟေၚ်၊ ၀ိုတ်သတိဗၠေၚ် ဖျေၚ်ရံၚ်ယက္ခိ၊ သၟီအမာတ်ဇၞော် သီုဗော်သ္တုံဇွိ၊ ဇတဝ်ဖြပ်ဖြပ် ညံၚ်လွပ်ဒိတှိ၊ ဒြေပ်ဒဴလုံဍုၚ် ထောံရုၚ်ဆၚ်တိ၊ ဒြေပ်လုပ်အောပ်ဗ္ဒာဲ ကဵုနာဲဘုမ္ပိ၊ ဇကုဇတဝ်လောန် ဗန်ဂၞိၚ်ကောစိ၊ စှ်ေနူချေဟ်ဂၠိ မတ်ညိဟွံဝေၚ်၊ ကောပသတိ ညိပကဵုဗၠေၚ်၊ ချေဟ်မိၚ်ပါၚ်ဟေၚ် သမုဲလေၚ်ဗၠာဲ၊ ဂဟက်ပ္တိတ်ထောံ ပစွံညိနာဲ၊ ဍေံရပ်တံၚ်ဂြဲ အဲသ္ပဂဲါ၀ဲါ၊ ပ္ဍဲထာန်စၞေဟ် ပပ္တေဟ်ဒေံဗၠာဲ၊ သှ်ထောံညိနာဲ ကောဗၠာဲဃောထတ်၊ ဒေံသှ်ဂဟက် တံၚ်ဗက်ခလောတ်၊ ချေဟ်ဗၠာဲဒၟံၚ်ဂျ ဂတဗြရတ်၊ ချေဟ်ကြီုဂမ်အတ် ပ္ဍဲလှောတ်မုက်ရုၚ်၊ ဗြရတ်ရပ်တဴ ပၞဴဂေါ၀်သ္ဇုၚ်၊ ပလှ်ေဓရိုက် သတ်ပရိုက်ပ္ညုၚ်၊ သဳနန္ဒာညာတ် ဒြေပ်သလာ်ကၠုၚ်၊ ဂွုလစာတ်သ္ကာ ဂၞေဟ်ၜါတၞုၚ်၊ ဟာပါၚ်ဍာဲဂြောတ် မတ်ဒလန်သ္ဇုၚ်၊ မတ်ဍေံရံၚ်ကၠုၚ် သ္ဇုၚ်ခၠၚ်သီုၜါ၊ ပရိုက်ပၞဴ ဂွံညာတ်တဴကၠာ၊ ယက္ခသ္ၚဳရံၚ် ညံၚ်အိုတ်ဇိ၀ါ၊ ဍေံဒြေပ်ကၠုၚ်ကွေံ ဂၞေဟ်တိတ်သ္ကေက်သ္ကာ၊ လုပ်ဟွံဒည ဍေံဘနၚ်ဏာ၊ ချေဟ်ဓနာဂၠံၚ် ဗက်ပၠံၚ်ဇိုၚ်ၜါ၊ ယက္ခဗလေတ် ဃံက်ကေတ်လ္ၚာ၊ ခြုဟ်ဒလိုက်က္တဵု ခဵုလုပ်မွဲဝါ၊ ချေဟ်လေဝ်သဓဵု ကလော်ကြဵုဇာ၊ လလောၚ်သမုၚ် ညးဍုၚ်အောပ်မာ၊ အသံညးၜါ ကြဵုဇာဒိၚ်ဒၚ်၊ ကလော်ဗလေတ် တေတ်ဒးမတ်ဂၚ်၊ ဇိုၚ်ပှ်ေတဲၜံက် ဃံက်က္ဍဟ်ဆီဂြၚ်၊ ဆီဒဇူပြး ပှ်ေဒးထမှၚ်၊ ဗြရတ်လတိုၚ် ပၞဴဂြိုၚ်က္ဍၚ်၊ ပရိုက်ဂြဴဂှ် ပြဟ်ပါ်ကဵုသ္ဇၚ်၊ ပၞဴပါ်သၟတ် ကလော်လောတ်လၞၚ်၊ က္တိုၚ်ပရိုက် ပြိုက်ကဵုမတ်သ္ဇၚ်၊ ပရိုက်ပၞဴပါ် ချိုတ်လ္ၚာ်သတၚ်၊ ချိုတ်လ္ၚာထရံၚ် ညံၚ်ဇွစိၚ်ဒြၚ်၊ နန္ဒာချိုတ်သ္တၚ် ဂၞေဟ်ညံၚ်ဒြၚ်စိၚ် ... »

ညးဍုၚ်တံရော ဟောကၠံၚ်ဂမြိၚ်၊ ဂၠေဲါကၠုၚ်ဗဵုကၠာ ယက္ခာဗြဴသၟီ၊ မုက်ရုၚ်ပေၚ်က္ဍတ် ဇၞော်သွတ်ဂမြိၚ်၊ တြုံထဴဗြဴဗျု သက္ကုလဟိၚ်၊ ဒစုန်တဲၜါ ဂၠေဲါအာသ္ၚိသၟီ၊ ကလော်ချိုတ်လှိၚ် တမာစိၚ်ဂး၊ ဟိုတ်ဂှ်လုပ်ဗဵု သၟိက်ဆဵုညိမၞး၊ အာအိုတ်စဴတံ တမံအဲညး၊ လုပ်ဗဵုပေၚ်ရုၚ် ၀ုတ်ဗၠာဲကၠုၚ်နး၊ ဂၠေဲါလုပ်ဆက်ဆက် ကောန်စဴဗက်ပြး၊ ပေၚ်ပ္ဍဲမုက်ရုၚ် ဂၠေဲါကၠုၚ်ပြးဇး၊ ဟွံဆဵုမွဲလှ်ေ ပလှ်ေမုက်ကြး၊ ၀ုတ်ဗၠာဲခြးမး တရးကၠုၚ်ဍုတ်၊ ဗၠာဲဗၠာဲခဍုတ် ၀ုတ်တံသီုဖအိုတ်၊ လုပ်ဗဵုညာတ်ရ ကမၠပ္ဍဲစိုတ်၊ ညာတ်ကလော်အိုတ် ပ္ဍဲစိုတ်သိၚ်သာ၊ ... »

တၚ်တှ်ဝေါဟာရမည်ဂမၠိုၚ် ... »»

ဖျန်

(သကမ္မကကြိယာ) ⇒ ဗကန်၊ ဖျန်ဂလာန်၊၊

ဗစန်

(နာံ) ⇒ ဂလာန်ဗစန်၊၊ ဂလာန်ဗကန်၊၊

ပြိုက်

၁၊၊ (သကမ္မကကြိယာ) ⇒ ပြိုက်ပျဲပျာံ၊ ပညးမွဲမွဲ ညံၚ်ဂွံယဲယာံဂိသကေဝ်၊ ပညးမွဲမွဲ ညံၚ်ဂွံဒှ်ဘဲအန္တရာဲ၊ to hurt, to injure, to afflict;

၂၊၊ (သကမ္မကကြိယာ) ⇒ ပြိုက်စုတ်၊ သိက်စုတ်၊ စုတ်၊ to put into; ... ကတိုၚ်ပရိုက် ပြိုက်ကဵုမတ်သ္ဇၚ်၊

ပရိုက်

၁၊၊ (နာံ) ⇒ (မနာံဝွံ စှ်ေကၠုၚ်နူမကြိယာ - ပြိုက် - မုက်ဂၞန် ၁ လတူဂှ်) ဘဲပရိုက်၊ ပရိုက်ပတ်ဒြဴ၊ ပရိုက်ဥပဒြဴ၊ ဒဒိုက်၊ အန္တရာဲ၊ ၀ိ၀ဲ၊ ယဲ၊၊ ... မည်ပိုဲ ဆလံသ္ဂောံဗၠးနူပရိုက်ဗၟာဒမြိုဟ်တံရော၊၊ မည်မကၠောန်စဒၟံၚ် ပ္ဍဲဍုၚ်သေံ ၜိုန်ဒှ်ပရိုက်မဂၠိုၚ်ကဵုဗီုလေဝ် နူပရိုက်ဗၟာဂှ် ပရိုက်သေံ သာညိရောၚ်ဂးတုဲ သ္ဒးမံၚ်အာ သီုဓဝ်လအေၚ်ရ၊၊ ဒၞဲါမသက္ကုပရိုက်၊၊ ဒၞဲါဋ္ဌာန်မဂၠိုၚ်ကဵုပရိုက်၊၊ hardship, misfortune;

၂၊၊ (နာံ) ⇒ (မနာံဝွံ စှ်ေကၠုၚ်နူမကြိယာ - ပြိုက် - မုက်ဂၞန် ၂ လတူဂှ် ) မွဲပရိုက်၊၊ holding capacity as of box, bag, etc;

၃၊၊ (နာံ) ⇒ မနာံဝွံ ဗွဲပက္ကတိဍေံ ဒှ်ဒၟံၚ်မနာံရ၊၊ သတ်ပရိုက်၊ (လဆောဝ်ချူ - သတ်ပြိုက်)၊ သတ်ပရိုက်ထမၞာတ်၊ ပရိုက်ဂအဳ၊ ပရိုက်ကွေံ၊ ပရိုက်ဗုၚ်စိၚ်၊၊

ပြာ်

(သကမ္မကကြိယာ) ⇒ (မကြိယာဝွံ ရမျာၚ်ဍေံ ကြပ်တုပ်ကဵုမကြိယာ-ပြိုက်-တေံရ၊၊ ဆဂး အဓိပ္ပဲါဍေံ တၞဟ်ခြာ၊ ဟွံတုပ်ရၚ်သ္ကံဟေၚ်၊၊) ⇒ ရီု၊ ဟံၚ်၊၊ to save, to help; ပြာ်ဗလး to deliver; ... ကျာ်ပြာ်သတ်နူဒဒိုက်သံၚ်သာ၊၊ ပြာ်ညိ ပြာ်ညိ ... သ္ၚိအဲ တူအာအိုတ်ရ၊၊ အာလုပ်ပြာ် အကြာညးၜါမဒှ်သွေက်ဇဵုဂှ် ဇကုဒးဘဲကီုရ၊၊ ပသာ်သ္ဂောံပြာ်ကောန်မည် နူပရိုက်ဘဲဗၟာသေံတံဂှ်ရော၊၊

ပရာ်

(နာံ) ⇒ safety, security; ဗဒိုပ်ပရာ် refugee camp; ဋ္ဌာန်ပရာ် = ဋ္ဌာန်မသက္ကုဘဲပရိုက်၊၊

ဂလာန်ဗစန်...ပ္ဍဲပုံဗြရတ်ဣဏၚ်ကၚ်ရဳဝွံ ဗီုမအခဝ်လ္ၚဵု ကဝိမၚ်ရောဂေါမချူကှ်ေလဝ်တံဂှ် တၞဟ်ခြာနူကဵုမအခဝ်လၟုဟ်ဏံညိည နွံတဴရ၊၊ ပမာတုန် - ( သြ ) အခဝ်ဝွံ ပ္ဍဲလိက်ပတ်ပိုဲမချူကှ်ေဒၟံၚ်လၟုဟ်ဏံ သွဵုလေဝ်ဒှ်မာန်၊ သဗျဉ်လေဝ်ဒှ်မာန်၊ သကၟက်ရ ( ပ္တိတ်ရမျာၚ်-သရ) လေဝ် ဒှ်မာန်၊၊ ( သြ ) အခဝ်ဝွံ ယဝ်ဒှ်သွဵုမ္ဂး ကဝိမၚ်ရောဂေါ ချူကှ်ေလဝ်ဗီုပြၚ်တၞဟ်ခြာဒၟံၚ်ညိကီုရ၊၊ စၞး( သြ ) သွဵုဂှ် ညးချူ ( အြ ) သွဵု မဖှ်သာ်ဝွံ၊၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ ပ္ဍဲပုံဏံ တၠဝါသနာလိက်ပတ်မည်ပိုဲတံ ဆက်ဗှ်အာဂတတေံပၠန်မ္ဂး သ္ဂောံဆဵုညာတ်ကေတ် ( အြ ) သွဵု မဖှ်သာ်ဂှ်ရောၚ် အဲ မိက်ဂွံစွံဂလာန်ဗစန်၊၊

ဗြရတ် စံၚ်ဇွဂြဇုတ်မိဣဏၚ်ကၚ်ရဳတုဲ စဴအာဍုၚ်

---

လၟေၚ်ဒဒှ် တဝှ်အနဳ၊ ဣဏၚ်ကၚ်ရဳ ကျာ်သြဳယက္ခ၊ တြဳဇှ်သစ္စ ယက္ခကညာ၊ ဂုန်ပါရမဳ ကၚ်ရဳယက္ခာ၊ ဒါနတံၚ်ဂြဲ ဒတဲပ္တိုန်ဏာ၊ ဒှ်ကောန်ဒုမ္မ ဂၞကျာ်ကေလာ၊ မနောဟာရဳ ကျာ်သြဳပြဲဖာ၊ သၟီသုဓနု နာဲမြုပဉ္စာ၊ ဒဵုလမုဟ်ကၠာ ဂွံပြာကတ်ဒၟံၚ်၊ ဗြရတ်သ္ၚဳရံၚ် မံၚ်သြၚ်နာဒဳ၊ မုက်နာဲဟွံသ္ဇုၚ် ရံၚ်ကၠုၚ်ဟွံချဳ၊ ဒတဴရံၚ်သၠၚ် ဇိုၚ်ပြၚ်ဗတဳ၊ မုက်မတ်နာဲဗၠး မိဒးဟုံလွဳ၊ ဇိုၚ်တဲသ္တပ်ညဳ ဟွံကသဳဇကု၊ ဗြရတ်ဂွံညာတ် သ္ၚာတ်ဒှ်မတ်ဂၠု၊ ရမတ်ဒဇူ သ္ၚေဝ်လတူဆု၊ ညိဟွံမိၚ်ပါၚ် ရမျှာၚ်နာဲဇု၊ ကော်ဟဇ္ဇနဲ စိုပ်မွဲဗရု၊ ယွံချေဟ်ကောဇု မိစုတိကၠာ၊ က္ညညိချေဟ်ယာန် တလဍာန်ကျာ၊ ချေဟ်နာဲဂွံမိၚ် တွိၚ်ပါၚ်ဗညာ၊ က္ညကၠောံရနာဲ စရာဲရုပ္ပါ၊ တိုန်ဍိုက်စးရ နာဲပဖဳဒွါ၊ ဂါံဍိုက်ချေဟ်ယာန် ကလာၚ်ကၠောံအာ၊ စှ်ေနူချေဟ်ပြဲ သြဲလုပ်ဟွံညှာ၊ ညာတ်မိသ္တိက်တဴ ညံၚ်ရဴရုက္ခာ၊ တုပ်မိလှိၚ်သ္ၚဳ ဒ္ၚဳပံက်ပါၚ်ကၠာ၊ ကသဳရံၚ်စိ မိဂွိုၚ်ကြုတ်ဏာ၊ မိဟွံချဳကၠာ ထသပါသၟတ်၊ တက်သြိုဟ်ဆာံဆာံ ဂၠါံဇွိတ်သပေါတ်၊ မိန်တူထဝှဲါ ဗ္ဒာဲကဵုသြိုဟ်သၟတ်၊ ဂိုၚ်ဇွိတ်သပေါတ် ရမတ်ပြဟ်ဍေၚ်၊ ကံအတိက်ရော ကောကဵုနာဲဟေၚ်၊ ဍေံသ္ဍံၚ်ဗက်ကၠုၚ် ဒးဒုၚ်စဳရေၚ်၊ ကံဗက်တံၚ်ဂြဲ ပ္ဍဲသမုဲလေၚ်၊ ဗက်ကၠုၚ်ပြုပြေၚ် ဟွံဂွံဝေၚ်ခြာ၊ ဂုန်ဗက်ကောမိ မိလီုခန္ဓာ၊ အဵုမိဗြဴရတ် ကၞတ်ရုပ္ပါ၊ နာဲဒးစုတိ လီုဇိ၀ိတာ၊ ယွံနာဲကညႇာ ခြာနူကောမိ၊ နာဲကော်ကဴကဴ ကောဂၞဴစိုပ်မိ၊ ညံၚ်က္တဵုသှ်ဇျှာဲ ကဵုကောဗၠာဲညိ၊ ဏၚ်ကၚ်ရဳမိ က္ညက္တဵုညိနာဲ၊ မၠာ်မတ်ရံၚ်ညိ ယွံမိကျေဝ်လာဲ၊ ဟးဂွိုၚ်စရာဲ နာဲတလသ္ၚိ၊ မူပသ္တိက်ကၞပ် ဟွံက္တဵုချပ်ညိ၊ နာဲဗက်ကောဗၠာဲ သရာဲသ္တုံဇွိ၊ ညးကလေၚ်ဟာန် ဂစာန်ထောံမိ၊ နာဲသ္ၚိနာဲသ္ၚိ ဇိ၀ိကၠုၚ်သ္ကန်၊ နာဲမွဲချိုတ်သ္တၚ် ဇိုၚ်သြၚ်သဳဒန်၊ ဆာန်ဗက်ကၠုၚ်ကော အြမိလဂ္ဂန်၊ ဒးကၠုၚ်အိုတ်သ္ကန် ပ္ဍဲဟေဝဏ္ဏ၊ ဟးသ္ဍိုက်မ ပချပ်မာန်ရော၊ တက်သြိုဟ်ဆာံဆာံ ဂတေဝ်ယာံလော၊ မိန်လဝ်ဇွရော ယက္ခောဗြဴသွဝ်၊ စိုတ်ဟဳဂပဝ် ဗွဝ်ဒုက္ခော၊ ရမတ်သြီုသြီု ညံၚ်ဗီုမေဃော၊ မိန်လဝ်ဇွရော လောလိန်ပ္ဍဲတိ၊ »

ဟဇ္ဇနဲညာတ် မန္ဓာတ်လိုက်ပိ၊ ယွံဗောဓိသတ် ကၞတ်ဣဓိ၊ ပသောသၞာ လလံသွာညိ၊ နာဲဒဴထောံရုပ် တုပ်ဆုသအုဲစိ၊ တုပ်ညံၚ်မတ်ဗြဲ ပ္ဍဲကာသဂၠိ၊ နူကၠာဂေါ၀်ဆာဲ ကြဴသၟာဲသၟစိ၊ ဒှ်တုဲလီုပၠန် ခန္ဓဟွံဂၠိ၊ လှာဲရုပ်တမိ လီုဂတိပန်၊ သတိကဵုဗိုန် ဒှ်ကွိုန်လက်သန်၊ ဒေံယာံကေတ်ဂှ် ဟွံဒှ်ဖဵုပၠန်၊ ရုပ်ရောၚ်လေဝ်နာဲ ဆဂေတ်ဂဲါလန်၊ ကဵုဗ္စာရဏာ သၚ်္ခရာပၠန်၊ ဇွပိစှော်ၜါ ကာယျမွဲတန်၊ ကျာ်တွံလဝ်ပၠန် ညံၚ်ပၞောန်သေၚ်ဟာ၊ ဒေံလမုဟ်ရ ကၠုၚ်ထသပါ၊ အေၚ်ညိရနာဲ ပ္တေဟ်ကောဗၠာဲဟာ၊ ဒးဆာန်အိုတ်သၟဟ် နူဒှ်သမ္ဘာ၊ သတ်တိရစ္ဆာန် သီုစာၚ်အဒါ၊ အဲလေဝ်နဲဂှ် တုပ်သၟဟ်ပိုဲၜါ၊ ကဵုဗ္စာရဏာ သၚ်္ခရာညိ၊ »

ဗြရတ်မိၚ်ပါၚ် ရမျှာၚ်ချေဟ်စိ၊ ဖျေဟ်နူထဝှဲါ ဇွနာဲစိုပ်တိ၊ ဂၠဲါအှော်တုဲစံၚ် ဝေါၚ်သယက္ခိ၊ စံၚ်ဇွကၚ်ရဳ ယက္ခိဏဳမိ၊ စံၚ်တုဲဒှ်စိ ဇွမိရုပ္ပ၊ တုဲတွံတးပ္ကောံ ချောံဇုတ်မှာယျ၊ တၟံဗဝ်စုတ်ပ္ညဳ ဗီုစေတဳရ၊ သလုၚ်ပန်ဟတ် ဒးသၞတ်မူလ၊ ရုပ်စေတဳဟေၚ် စဳရေၚ်လဝ်ရ၊ ယမုခုတ်ပ္ညဳ စေတဳဂှ်ပၠ၊ စေတဳသြၚ်ဂၚ် သြၚ်သာဂရ၊ ဖဍိုက်နာဲဂှ် ဒှ်ကၠိက်ဂြိုပ်ရ၊ ဒဵုလမုဟ်ပၠန် တဴဂြိုပ်ရညႇ၊ ကၠိက်ဂြိုပ်နာမ မူလတမၠာ၊ ဒဵုလမုဟ်ဟေၚ် ကော်တဴသေၚ်ဟာ၊ ဗြရတ်သၟီဗၠာဲ ဂကူနာဲသာ၊ ဗျူပတန်ကာယျ ဇြမုက္ခဝါ၊ ဗန်က္ၜံၚ်ဒေၚ်လ္ၚုၚ် ရံၚ်ကၠုၚ်ရံၚ်အာ၊ ဇြေဟ်ဇြာဲမံၚ်တုန် ဂုန်မိကြုတ်ဏာ၊ ဍာ်ဟွံဒှ်သုၚ် ပုၚ်ဟွံပကာ၊ ချေဟ်ဟီုလာံသာ ယွံမှာဗောဓိ၊ ကောတွံကဵုနာဲ ပြယျာဲဘုမ္ပိ၊ စိုပ်ပကြုပ်ကြး ပ္တန်ကဵုဒးညိ၊ ပ္တန်စိုတ်ကဵုတန် ကောန်တလတိ၊ ပ္ဍဲဂြိုပ်သၞဝဲ ပ္ဍဲသြၚ်ဂၚ်ဂျိ၊ သွာလၞီညိ တလတိမန်၊ က္ညစဴဍုၚ်ရ နာဲပလွောၚ်စန်၊ မံၚ်လံမဂး ဟွံဒးပ္ဍဲဂြန်၊ »

ဗြရတ်မိၚ်ပၠန် ချေဟ်ဝန်စဝ်စိ၊ အာရချေဟ်ရတ် ဟဇ္ဇနဲဂၠိ၊ ဍိုက်ဟဇ္ဇနဲ တြုံပြဲဣဓိ၊ သၞာ်ရတ်ချတ်ဂၞိၚ် သၟီနာဲဘုမ္ပိ၊ လိုန်သဗာန်ကျာ တူဍာန်ကာသိ၊ တ္ၚဲသဝ်ယောန်န် ဗၠန်အမ္ဗာစိ၊ လွဳမာန်စက်ထဝ် ဂေတ်ဂပဝ်ဂၠိ၊ ထောံတ္ကံကြေၚ်စိ ဂေတ်ဂၠိဂစာန်၊ တက်ပရဟ်ဗ္ဒဴ သိန္ဓဴလ္ၚီဟာန်၊ ဗၠန်သိန္နေရု ပျးဇံမုပ္ကာန်၊ ကၠောံပျးတ္ကံသအာၚ် ကၠေံထာန်တ္ကံကြေၚ်၊ မာတ်သၟီတ္ၚဲဟေၚ် ဗၠေၚ်အာတုဲရ၊ ပါန်ခဳချူဗ္ဂောဝ် ပယျောဝ်ကာယ၊ လ္ၚဵုလွံက်ချီု ခၠၚ်ပ္ဍီုခဏ၊ လ္ၚဵုသၠုဲ သာ်ကၠေၚ်ၚုဲက၊ လျးခၠၚ်ခဏ တူကာသဂၚ်၊ လ္ၚဵုဖလီု ညံၚ်ဍီုမာဲက္ၜၚ်၊ လ္ၚဵုလျးဂွု ညံၚ်ကၞုသၚ်၊ မွဲသာ်လျးအာ ညံၚ်နဳလာက္ၜၚ်၊ ညံၚ်သာ်ဗဒါ ဂၠံကာသဂၚ်၊ လ္ၚဵုတုပ်က္ဍၚ် ဂၠုၚ်က္ၜၚ်နာတ်တြ၊ လ္ၚဵုတုပ်တဴ ရဴသၟီသဳဟ၊ ကလိၚ်စိၚ်ရော ဥေဿာဗျက္ဃ၊ အမှဳကၟီဗြန် ဟွံတီနန္တ၊ မာတ်တ္ၚဲမပၠိုတ် အိုတ်လျးဟေၚ်ရ၊ သ္ၚဳတူကာသ လျးခဏရေၚ်၊ ညံၚ်ညးစဳပြေၚ် ဒၟံၚ်ရေၚ်တဝဳ၊ သၞံၚ်ပြေၚ်ဂဵုဍာဲ ကမတ်ဂၠဲါသ္ၚဳ၊ ကောန်စာၚ်မွဲစွံ ဗက်ၝောံတဝဳ၊ သၞံၚ်ကၞုဟ်လၞၚ် ပ္ဍဲဂၚ်ဝိတှဳ၊ ဂၠဴကၟက်ဂၠဴဗြဴ လျးတဴဖျဳဖျဳ၊ ဇြုံကၠန်သေထဳ ဖျဳဖျာညံၚ်သ္ဍဴ၊ ယိုက်ဂၞံက်သဓဵု သိၚ်ဃဵုဇက်စဴ၊ လျးညံၚ်ပ္ဍေန် ကၠဵုကဝေန်တဴ၊ သၞံၚ်ၜါရေၚ်ဆက် သီုကဵုကၟက်ဗြဴ၊ သဳဟရာဇာ သီုၜါဂၠိန်နှဴ၊ ယောဂဳဓနဴ သမ္ၚေဟ်ဗြဴမာ၊ ယက္ခဂှ်သၟတ် ရပ်လေံဗတ်သ္ကာ၊ မတ်ဂဵုသလံၚ် ဒှ်တဴသၞံၚ်ၜါ၊ ဗၜေံမြာ်ထဝ် က္ဍဝ်ဂၠုၚ်လှဴဂါ၊ ဂတာံမဂ္ဂ ပါံၚာၚ်ပၠသ္ကာ၊ သၞံၚ်ချေဟ်တုန်ကၠာ အဿာယမု၊ စိၚ်လပှ်ဂဲါ ဂၠဲါဗိုၚ်သစ္ဆု၊ ကျာံဂၠဲါနာံထံၚ် ဗ္ဒဟ်မံၚ်အမှု၊ ကၞုဲဂၚ်သီုၜါ သ္ဍောန်ရုက္ခာဂၠု၊ သၟီကဵုချေဟ်အဵု ဗဵုစိုတ်လ္ၚု၊ တူဍာန်အမှဲ ဇက်ဂၠေဲါထဥ၊ ရာသဳစှ်ၜါ ဇက်အာဂြုဂြု၊ ပ္ဍဲပထဝဳ ဇက်တဝဳဂၠု၊ ဗဵုအာနကျတ် မှတ်ဍုၚ်ဇကု၊ ဂၠေဲါစှ်ေရုရု ဇံမုဂကူ၊ သူရိယျဟေၚ် ဗၠေၚ်ထာန်ဇနူ၊ ကၠောံပျးတ္ကံကြေၚ် ပၠလျးတၟေၚ်အူ၊ လေံကလးလျတ် မှတ်ဇက်ဟွံဇူ၊ ချေဟ်ရတ်ဇနူ ဂကူအမ္ဗာ၊ လိုန်ယုဂ္ဂန္ဓဝ် ဇက်ဂၠိန်စဝ်အာ၊ ကၠောံပျးတ္ကံကြေၚ် ထဍေၚ်အန္ဓာ၊ အရှိုန်တမး အကးဖျဳဖျာ၊ ဇန်တံကမၠေဝ် အရေဝ်ဟောဒြာ၊ သၚ်ဗျုသၚ်ဗၠာဲ သှ်ဇျှာဲဂါထာ၊ ပ္ဍဲဖဴသမုၚ် သ္ဇုၚ်တွာၚ်သူရာ၊ ရေသူတံကၠာ ကၠောန်ရာမွဲတဲ၊ ဒဇဲဒမာတ် ပုတ်ဒါတ်ပသဲ၊ ဒေါၚ်ပၠဳဇိုၚ်ဍုၚ် ၜုၚ်မံၚ်ရိုဟ်တ္ၚဲ၊ ဗော်သောန်ရပ်မိဟ် စဝ်ဖျေဟ်ဂွံမွဲ၊ ပါန်မုတ်ဃောပုတ် ဗရုပၞုတ်သောဲ၊ ရေသူဃောတောတ် ချူမတ်ဗိုတ်ဗၠဲ၊ ဗြဴဖျာတွာ်ဂၠေဲါ လုပ်ပ္ဍဲဒမံၚ်၊ ဂဍာ်ဟောဒြာ အာဂၠဲါမံၚ်သံၚ်၊ ကမံဂၠဲါကျောဝ် ပ္ဍဲဒေါ၀်နာံထံၚ်၊ စာၚ်ပဝ်စှ်ေဂၠေဲါ ခြးစပ္ဍဲဂၠံၚ်၊ အဒါသမုၚ် တိတ်ကၠုၚ်ဒမံၚ်၊ ရုရုသံၚ်သံၚ် ဗြုမံၚ်ကမြဴ၊ ကွဳပြေၚ်တဆှ် ကြဴဂှ်ကွဳဂၠဴ၊ ဗရုသမုၚ် ကၠုၚ်ၚ်စဴစဴ၊ လလောၚ်ကမြဴ အလုံဂၞဴဍုၚ်၊ တ္ၚဲယးတမး အကးခၠၚ်သ္ဇုၚ်၊ ဗြရတ်စိုပ်ဍုၚ် အကးသ္ဇုၚ်ခၠၚ်၊ ဒျာန်စှ်ေညှာညှာ စိုပ်အာဥမၚ်၊ ချေဟ်ဒတဴဒၟံၚ် ဂွုကိုဟ်ညံၚ်တၚ်၊ တုဲဆၚ်စှ်ေကွေံ နူချေဟ်ပြဲက္ဍၚ်၊ »

မိဂွံညာတ်ကောန် ညန်ပါၚ်ဥမၚ်၊ ညံၚ်ကောန်အိန်ဗၠာဲ နာဲရာဇာဝၚ်၊ လျးတမးခၠၚ် ဗၜၚ်တဴလျး၊ ဒြေပ်လုပ်ယိုက်ကောန် ဗန်ဆုၚ်ဒေါဝ်စး၊ ဟီုပ္တီၝဲသအး ယွံညးမပြဲ၊ လၟာဂၞဴပ္ညုၚ် စိုပ်ကၠုၚ်ရၝဲ၊ ညးတရဴမိၚ် လွိၚ်ကၠုၚ်တဲ၊ ဂၠဲါဂၠါံခြုပ်ခြး ဒးညးဒးအဲ၊ ကံယာဲရောၚ်ကောန် ဒဒိုက်လောန်တဲ၊ ဗြရတ်ဗလဲ ဂၠေဲါသီုသကံ၊ စိုပ်ကၠုၚ်ကၟိန်ဗၠာဲ နာဲမွဲတမံ၊ ညးတရဴပ္ညုၚ် ဆုၚ်က္ဍိုပ်ဆုၚ်ကံ၊ မိစမဳကိုပ် ဒဵုစိုပ်တ္ၚဲဏံ၊ ဒွိၚ်ဒၟံၚ်ဂြိုဟ်ချံ ဒဵုတ္ၚဲဏံပၠန်၊ ကၠုၚ်စိုပ်မွဲတဲ ဒွိၚ်ဟဲရကောန်၊ ဇဝေါ၀်ရမတ် ညံၚ်ဗြဲဝဿန်၊ လမုဟ်ကောန်ဗၠာဲ စိုပ်ကၠုၚ်ယာဲပၠန်၊ စိုတ်ယာဲသ္ဂောံတန် ဗၠးပၠန်သ္ၚောံ၊ ဟွံဒးနုစတ် ဟွံဒးဇတ်ဇောံ၊ ဟွံဒးစံၚ်တူ တ္ၜူမာဲဒေၚ်ဗျောံ၊ ဟွံဒးသ္ၚောံ ဟွံဒးဟောံဇြ၊ ဟွံဒးစံၚ်တူ တ္ၜူမာဲစိတ္တ၊ ယာဲဗၠးဟောံဇြ ရလေဝ်ကောန်ဗၠာဲ၊ ဍာ်ရမတ်စိ ဒမၠိလောန်ကာဲ၊ သ္ကဟ်ဇတ်ရကောန် ယွံထဝ်သောန်ယာဲ၊ မိသ္ဂောံသိုက်လှိၚ် ဟွံဒးဒွိၚ်ဒွဲါ၊ ဂၠုမိစိုပ်မိ ၜိုဟ်စိုတ်ညိနာဲ၊ ဂုန်မကောန်ဗၠာဲ ယာဲသ္ဂောံသိုက်တန်၊ မတ်မိကၠုၚ်ဂၠု မိၚ်ဗရုကောန်၊ ဆရမျှာၚ်ပၠန် ပါၚ်ကောန်စရာဲ၊ ရုပ်ဂၠုကောဗၠာဲ ညိနာဲရောညာတ်၊ ဝဲရောၚ်ကောန်ဗၠာဲ သြိုဟ်ယာဲညံၚ်ပါ်၊ ကြုပ်ကြးဒေါံသ္ၚီ လနီလနာ်၊ မိၚ်ရမျှာၚ်ဆာဲ ရုပ်နာဲရောညာတ်၊ သြိုဟ်မိညံၚ်သ္ပာ် ဂွံညာတ်ညိရော၊ ညးတရဴသ္ပောတ် မုက်မတ်သီုသော၊ »

ဗြရတ်ဂွံမိၚ် ပဒွိၚ်စိတ္တော၊ နော်နာဲတရဴ ပက္တဴစံၚ်တူ၊ နော်တရဴရော အြပဒွိၚ်ညိ၊ ကောန်ဝဳဗလး ညံၚ်ဂွံဗၠးစိ၊ လျိုၚ်ကောန်ရ လ္ပဒွိၚ်ညိ၊ တုဲတုၚ်မတ်ပြဟ် ကဵုဍာ်တှ်စိ၊ မတ်တေၚ်ပေၚ်တိ ရံၚ်ညာတ်စိစောန်၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု ဂဥုဲဝွံပၠန်၊ ဖုဲနှဴကုမတ် ဍောတ်ဗၠာဲစုတ်ပၠန်၊ စုတ်မတ်နော်နာဲ သီုယာဲမွဲတန်၊ သီုထပှ်ပၠန် မွဲတန်ညာတ်အိုတ်၊ နော်တရဴဂၠိန် အဵုကၟိန်ပြဲသ္တိုတ်၊ ဂဍောၚ်မတ်ယာဲ နော်နာဲပေၚ်စိုတ်၊ နော်ဂွံညာတ်အိုတ် ပေၚ်စိုတ်ယာဲဇု၊ ရုပ်သာ်ၜတ်သောၚ် မုက်ညံၚ်ဂိတု၊ ဂွံပြာ်လဝ်ယာဲ နော်နာဲမိဇု၊ နူတ္ၚဲဝွံအဵု ဒဵုလီုမစ္စု၊ ကဵုဂွံသိုက်လှိၚ် သမၞိၚ်နန်မြု၊ အယုက်သီုပိုန် ကဵုမောဝ်တိုန်ဂၠု၊ ဖဵုဂွံလွဳရ ဗၠိုၚ်ဗၠဇကု၊ ကဵုနိဗ္ဗု မြုတာဝတိၚ်၊ ကဵုဂွံစသိုၚ် ဂွံပိုၚ်လဟိၚ်၊ ကဵုဂွံပိုၚ်ပၠန် ထာန်နန်ဇမၠိၚ်၊ ကဵုဂွံပိုၚ်က္ဍၚ် တူနန်ဒြၚ်စိၚ်၊ ကဵုဂွံသိုက်လှိၚ် တာဝတိၚ်ညိ၊ ကြဳဇှ်ကောန်ဍောတ် မတ်ဂၠုသ္တုံဇွိ၊ ဂွံယးအာပၠန် ဂွံညာတ်ကောန်မိ၊ ဂွံညာတ်ကောန်ယာဲ နာဲတၠဣဓိ၊ ကဵုဂွံသိုက်ဂၠိ ညိရကောန်အဲ၊ ဗြရတ်ဂေါဝ်သ္ဇုၚ် ယဵုတလုၚ်တဲ၊ ဒုၚ်မောဒနာ နာဲသာနန်ဗၠဲ၊ ကလံနော်ကၠာ သီုမာတာမွဲ၊ ဟီုပ္တီမိအဴ နော်တရဴပြဲ၊ ကောန်တိုန်နန်ဗၠဲ ပ္ဍဲပါသာဒ၊ ပရိုက်ပၞဴ ဂွံဖျဴနၚ်ရ၊ ကောန်တိုန်တွာဲပၠန် ပ္ဍဲကၠတ်နန်မြ၊၊ . . . » »

တၚ်တှ်ဝေါဟာရမည်ဂမၠိုၚ် ... »»

သၟာဲသၟ

(အကမ္မကကြိယာ) » အိုဟ်၊ ဂြုဲ၊ လီုလာ်၊၊

မၠာ်

(သကမ္မကကြိယာ) » မၠာ်မတ်၊၊

(နာံ) » လမၠာ်၊၊ လမၠာ်လၜဲ၊၊

ကြိယာလ္ၚဵုတံဂှ် နူဒဒှ်ပိုဒ်ကြိယာ ခါရသ္ပပိုဒ်နာံ နာံဝိသှ်ေမ္ဂး အပြံၚ်အလှာဲဗီုပြၚ်ဒမံၚ်ဍေံ နွံတဴရ၊၊ မကြိယာ နဲမပြံၚ်လှာဲဗဒှ်မနာံ နာံဝိသှ်ေဂှ် ပ္ဍဲမလောန်ကၠုၚ်တုဲတေံ အဲ ချူထၜးလဝ်ကဵု ဗၞတ် ( ၆ ) နဲ တုဲရ၊၊ သီုနဲဝွံပၠန်မ္ဂး ဒှ် ( ရ ) နဲရ၊၊ နဲဝွံဂှ် အက္ခဝ်(ဒ) ထပ်စုတ်ဂတမကြိယာတုဲ ကြိယာဂှ် ဒှ်အာမနာံ နာံဝိသှ်ေ၊၊ သၟးညံၚ်ရဴမကြိယာ - တန် - ခါရသ္ပပိုဒ်နာံ နာံဝိသှ်ေမ္ဂး ဂတမကြိယာဂှ် ထပ်စုတ်အက္ခဝ်(ဒ) မွဲမတုဲ မကြိယာ - တန် - ဂှ် ဒှ်အာမနာံ နာံဝိသှ်ေ ရဴဝွံမ္ဂး - ဒတန် ၊၊ (တန် = ဒတန်) ၊၊ ပြဝံက်အဓိပ္ပဲါမကြိယာ(တန်)ကီု၊ ပြဝံက်အဓိပ္ပဲါမနာံ နာံဝိသှ်ေ(ဒတန်)ကီု တၠပညာတံ ပံက်ကေတ် နဂမြၚ်ညာဏ်ဇကုဇကုညိ၊၊ တၟံတၟံမကြိယာမပြံၚ်ဗဒှ်မနာံ နာံဝိသှ်ေ နနဲဝွံမာန်ဂှ် ဆဗၞတ်မထေက်ကြိုက်ဟေၚ် စၞဟ်ထ္ၜးကဵုရ၊၊

---

ပ္ဍဲဂတမကြိယာလ္ၚဵု ထပ်စုတ်အက္ခဝ် - ဒ - မ္ဂး ဍေံဒှ်အာမနာံ၊ နာံဝိသှ်ေ
မကြိယာ	အက္ခဝ်ဒ တဴဂတ	ဗီုပြၚ်
တန်	ဒတန်	ကျာ်စေတဳလ္ဂုၚ် ဒှ်ဒတန်ဓာတ်သော်ဒ္စာံတၞုၚ်၊၊
ဒှ်	ဒဒှ်	ဒဒှ်တၠပညာလိက်ပတ်မည်ဂှ် ရာဒနာမိက်အိုတ်ညိ၊၊
မံၚ်	ဒမံၚ်၊ ဒၟံၚ်	ဒမံၚ်အဲလၟုဟ်ဏံဂှ် မဟ္ၚာဲ၊၊
တုဲ	ဒတုဲ	တၞဟ်နဒတုဲမြမောဝ်ဂကူမည် ကျာ်ဇၞော်အစွောံ ချူကှ်ေလဝ် သၠပတ် ဗွဲမဂၠိုၚ်၊၊
တိတ်	ဒတိတ်	သၟိၚ်မှာဇနက် မစိုန်ဒှ်တဴဒတိတ်ဇမၞော်မပြဲဂှ် တိတ်ကၠုၚ်တုဲ ဂၞကျာ်သိ၀လိဒေဝဳ သီုမှာဇန်ဂမၠိုၚ် ဗက်တိတ်ကၠုၚ်ကီုရ၊၊ (သ္ကေံဇာတ်မှာဇနက်)
ဒိုက်	ဒဒိုက်	ဍုၚ်မည်ဟွံမွဲတုဲ မည်တံ ဒိုက်တဴစိုတ်က္ဍၚ်၊၊ ဒဒိုက်ဝွံ ဆလံသ္ဂောံအိုတ်ရော၊၊
ကုတ်	ဒကုတ်	အှော်မွဲဒကုတ်၊ ဆုမွဲဒကုတ်၊၊
ကေဝ်	ဒကေဝ်	သၠဒကေဝ်၊၊ ပဒကေဝ်ညာန်တုဲ ချပ်ပတုဲကာညိ၊၊
ဝိုၚ်	ဒဝိုၚ်	ညာတ်ပၞာန်ဒဝိုၚ် ဂၠိုၚ်ဗဵုလဗး၊ (လိက်သၟီသိ၀ိ)
စး	ဒစး	ဒစးဂလာန်၊၊ ဒစးဍာ်ဇၟောဝ်၊၊
စဵု	ဒစဵု	ဒစဵုဗဒၚ်၊၊
စှ်ေ	ဒစှ်ေ	ဗြဴဒစှ်ေသွဝ်၊၊
တိုန်	ဒတိုန်	ပၞာန်မာ ဗဟေက်ဥတြာသ ကတဵုဒှ် ဗြူပေက်ဒဴအာရ၊၊ တ္ၚဲလေဝ်ယး တဳလမၞုံကုပိုန်ကျာ်တြဲ ဂွံဇၞးပၞာန်မာရ၊၊ နူမညာတ်ဒတိုန်တ္ၚဲ ဒလာဲတဴဗောဓိ ဒဵုထပှ်တ္ၚဲဟေၚ်၊၊ (သၠပတ်တဖုဿဘလ္လိက)
တိက်	ဒတိက်	ကျာ်နဳဗာန်ဒတိက်၊(လၟုဟ် = ကျာ်နဳဗာန်သတိက်)
ဝါတ်	ဒဝါတ်	ဒှ်ဒဝါတ်ရၚ်သ္ကံ၊
တဴ	ဒတဴ	အဲ ပဒတဴ ပ္ဍဲဍုၚ်ဟံၚ်သာဝတဳ၊၊
တူ	ဒတူ	ဒတူဒလာဲ၊၊
စာ်	ဒစာ်	ဒတူဒစာ်၊၊
လာဲ	ဒလာဲ	ဒတူဒလာဲ၊၊
ပုန်	ဒပုန်	ပၞာန်ဒပုန်၊၊ (လၟုဟ် = ပၞာန်သပုန်)

မကြိယာသၟေဟ်တံ နွံဗဝ်သအဝ်ဏီ၊၊ ဒၞဲါဏံ ဟွံဆက်ချူထၜးကဵုရ၊၊ နဂမြၚ်ညာဏ်ဇကုဟေၚ် ချပ်ဂြၚ်ဗစာကေတ်ညိ၊၊

မိဣဏၚ်ကၚ်ရဳ အိုတ်သ္ကန် ချိုတ်အာ ဇိုၚ်သြၚ်ၜဳ

မိကလော်ဗြဴ တဴဇိုၚ်သြၚ်ၜဳ၊ ဣဏၚ်ကၚ်ရဳ ဒ္ၚဳမိၚ်ပါၚ်နာဲ၊ စံၚ်တူဘၚ်တ္ၜိၚ် ဂုန်သၟီကောဗၠာဲ၊ ယွံကောဗြရတ် ကၞတ်စရာဲ၊ ပ္ဍဲစိုတ်ကောသၟတ် နူဍောတ်ကဵုကၟာဲ၊ ဒေံဟွံစဴရ ခန္ဓဇိုန်တွာဲ၊ ကၠောံညိကောဗၠာဲ ဗဵုရုပ်နာဲသၟတ်၊ ဒဒှ်မိဆာန် ဇြဟာန်ကၞတ်၊ ယွံဂဍောၚ်မတ် ကောကၞတ်စိုတ်၊ ကလေၚ်ညိအဴ ယွံသ္ဍဴကြက်ဗိုတ်၊ ဒဵုလမျီုအိုတ် မိဟွံဝိုတ်သၟတ်၊ ယွံဂိုဟ်သြိုဟ်မိ ညိကောဗြရတ်၊ ဒဒှ်ဂၠိန်နှဴ တဴမွဲနန်ကၠတ်၊ ကေၚ်လှိၚ်မွဲဒၞဳ ကေၚ်ကောလွဳလွတ်၊ ကေၚ်ကောဂိုၚ်ၜှ် ဍောၚ်ဒကှ်ရတ်၊ ဟွံဝိုတ်ညိသၟတ် ဗြရတ်ကောအဲ၊ ဒဇန်နာဲသ္ၚိ မွဲတိဟွံမွဲ၊ ဒဇန်တုပ်တဴ ကွဴထောံခပေဲါ၊ ဒဇန်ကၠဗြန် စကောန်မွဲတဲ၊ ဒဇန်တံၚ်ရက် ဂလက်ကောန်ပြဲ၊ တိုပ်ပ္ဍဲတိပၠန် ကောန်ဟွံရံၚ်မွဲ၊ ဒဴထောံဗြဴရော သၞောဝ်ဒါန်ကောအဲ၊ ဒဇန်ပန်ပြဲ နာဲမွဲပေၚ်အိုတ်၊ မူသ္ဂောံစွံစိုတ် ချိုတ်ကွေံရကော၊ ကၚ်ရဳယက္ခ ယာံထလောတ်လော၊ တက်သြိုဟ်ဆာံဆာံ ယာံတဴဂၠိုၚ်အြ၊ မိယာံလောတ်လော ပၠောပ္ဍဲသြၚ်ၜဳ၊ ...

ဗြရတ်ကောမိ နွံသိဒ္ဓိလွဳ၊ ညာတ်မိဗြဴရတ် မိလောတ်စှ်ေသ္ၚဳ၊ ဒြေပ်အာဒြေပ်ကၠုၚ် သြၚ်ကြုၚ်နာဒဳ၊ ရမတ်ဒဇူ ညံၚ်ဇမောဝ်ၜဳ၊ ယာံကၠုၚ်ယာံအာ ကဵုမှာဒေဝဳ၊ ဟီုကဵုချေံပ္ညဳ အရံၚ်နဳလာ၊ ယွံဟဇ္ဇနဲ ကၠောံညိမွဲဝါ၊ မိလောတ်တဴပ္ညဳ သြၚ်ၜဳဂၚ်ဝါ၊ ကၠောံမွဲဝါကွေံ ကောဖျေံမေတ္တာ၊ ဟဇ္ဇနဲမိၚ် တွိၚ်ပါၚ်ဒေံကၠာ၊ ဟဇ္ဇနဲမှာ တုဲဟီုအာပြဟ်၊ ယွံဒေံဍောတ်အဲ နဲတဝ်စရှ်၊ နာဲပသိၚ်သာ ပူဆာဇြာဲသ္ကဟ်၊ ဂကူမၞိဟ်ဟေၚ် ဟွံသေၚ်ထဝ်စှ်၊ ဂကူကလော် ဗော်စမၞိဟ်ဂှ်၊ ယဝ်ကၠောံအာရ ရပ်စလမုဟ်၊ သီုနာဲသီုအဲ ကဝဲကံသၠဟ်၊ နာဲလပဒှ် ဇြသ္ကဟ်ညိနာဲ၊ ဍေံအလေက ဍေံပစနာဲ၊ ဂၠိုၚ်နဲဍေံပ ပဝဥပ္ပဲါ၊ ပပ္တေဟ်ညိနာဲ ဒေံဗၠာဲဗြရတ်၊ မိဍေံမွဲတဲ တဴပ္ဍဲနန်ကၠတ်၊ စမဳဒေံအဲ ရိုဟ်တ္ၚဲအဆတ်၊ ယဝ်ဍေံဂွံကွေံ ဝးကံဆီဇြောတ်၊ မူပကလော် ဗော်ရပ်စသတ်၊ အေၚ်ညိဗြရတ် ဍောတ်သမုဲလေၚ်၊ ဆတုဲလဝ်ဒှ် *ဟုဲဟှ်ဂှ်ဟေၚ်၊ ကောဟီုနာဲပ္တေဟ် ပသလှ်ေတၟေၚ်၊ ဗော်စစိၚ်ပြေၚ် ဝေၚ်ညိမှာဲဒေံ၊ ...

ဗြရတ်ဂွံမိၚ် ချေဟ်ပၟိၚ်လှေံ၊ စိုတ်နာဲဒေၚ်ဗျောံ ကၞပ်လဒံကၠေံ၊ ထောံမတ်သ္ၚဳမံၚ် ရံၚ်မိဍောတ်ဆေံ၊ မတ်ဟွံလၜဲ ပ္ဍဲနာဲညိည၊ ညာတ်မိဍောတ်ဆေံ ဟီုလှေံဒေံဗြဴ၊ ယွံမိကၚ်ရဳ ကျာ်သြဳနန်ပ္ကဴ၊ နာဲပစမဳ သြၚ်ၜဳရအဴ၊ ကောဟွံကၠောံရ က္ညမိပၠန်စဴ၊ ဇြဟာန်ကောဂၞဴ စဴကၠာဗြဴရတ်၊ ကြဴကောကလေၚ် ဇရေၚ်နန်ကၠတ်၊ စဴပတန်သွာ ပ္ဍဲပြာသာတ်ရတ်၊ စဴတိက်သ္ၚဳဒၟံၚ် ပဍောၚ်ဇြဟတ်၊ စဴရဗြဴရတ် ကၞတ်ကျာ်သြဳ၊ ...

ဏၚ်ကၚ်ရဳမိၚ် တွိၚ်ပါၚ်ဂှ်ပ္ညဳ၊ ညံၚ်ရှ်အမြိုတ် မိၚ်စိုတ်ဒးချဳ၊ မိတီကေတ်ဟေၚ် ရိုဟ်ရေၚ်ကဵုဇဳ၊ ဒဒှ်ပလွဳ တွံကဵုဇဳအိုတ်၊ ယွံလေဝ်ကောဗၠာဲ နာဲဗပေၚ်စိုတ်၊ မိတီစနာဲ ကောဗၠာဲကြက်ဗိုတ်၊ နူတိတ်ဝေၚ်ယာန် ဥဒျာန်တေံသ္တိုတ်၊ ကောလဖှ်ဂၠဲါ မိသှ်ပၠာဲအိုတ်၊ ပ္ဍဲဂြိုပ်ပ္ဍဲစိုတ် နာဲဂွံအိုတ်ဆာဲ၊ ဂလာန်ဟုဲဟှ် မိသှ်ဂစာဲ၊ ကောဒေပ်ဥပ္ပဲါ စနာဲကဵုမိ၊ သုၚ်အရက်ဂျိ လမုဟ်မိတီ၊ ခြၚ်စိုတ်အလီ လမုဟ်တီဟေၚ်၊ ညိဟွံဒစေၚ် ညိဟွံဝေၚ်စိ၊ ကသူကၞေၚ်မိ သ္ဇက်ဗျိဟမွဲ၊ တက်သြိုဟ်ဆာံဆာံ မိယာံတူယဲ၊ ပ္ဍဲဂှ်အနဳ ကၚ်ရဳဒက်ဝဲ၊ ဘဝဝွံမွဲ အဲယာံဗက်ကော၊ ဘဴဂတရော ကောယာံဗက်အဲ၊ ယွံဒေဝဇြဲ အဲပတ္တဏာ၊ တိုၚ်ရာဒနာ ပကဵုမှာညိ၊ ပ္ဍဲဘဴဂတ ဂၠိုၚ်ဘဝစိ၊ ကဵုဗြရတ်ဒှ် ညံၚ်အဲဒှ်ညိ၊ ပကဵုမှာသ္ၚောဲ ဒက်ဝဲကောမိ၊ အဲဒးအိုတ်ဒဲ ပ္ဍဲသြၚ်ဂၚ်ဂျိ၊ ကဵုလၞီဇိဝိ ပ္ဍဲဂၚ်ဂျိကီု၊ ဒှ်ဂဂိတ်စဲ အဲနွံလမျီု၊ ဇြောတ်ဆီညံၚ်ဂွံ ပဇွောံအဲကီု၊ ပကောတ်သီုကၠံ မပ္တံအိုတ်သီု၊ ကဵုအဲဂွံဇြောတ် ဆီဗြရတ်ကီု၊ ယွံဒေဝတံ တမံအိုတ်သီု၊ ဍိက်ဗိုန်သစ္စ ညိညဟွံလီု၊ ဝဲအဲအိုတ်သီု ကဵုစိုန်သ္ကီုညိ၊ ကဵုဂွံမြာ ပမှာသတိ၊ ကဵုဂွံစိုန်သ္ကီု ဗိုၚ်ရီုဍိက်ညိ၊ မိယာံတသိ ယူတိဇီုကၞေၚ်၊ ယွံကောတိက္ခ က္ညနာဲကလေၚ်၊ ကၠုၚ်ရံၚ်မုက်ညိ မိစုတိဟေၚ်၊ တက်သြိုဟ်ယူတိ မတ်ညိဟွံဗၠေၚ်၊ ပ္ဍဲဇိုၚ်ဂၚ်ဟေၚ် ရိုဟ်ရေၚ်လဖှ်၊ ကောဟးကောဇု ဂၠုဒဇန်ဒှ်၊ မိတဝ်စရှ် သ္ဗသ္ကဟ်ဂြိုဟ်ချံ၊ စံၚ်တူဆံလံ ဂြိုဟ်ချံဒကး၊ ဇတဝ်ဖြပ်ဖြပ် ဒဇပ်ဂတး၊ မိတလုၚ်တွာဲ သၟီဓဝ်နာဲညး၊ ပ္ဍဲသြၚ်ဂၚ်ဂျိ မိသ္ကန်ဂတး၊ ဗြက်သြိုဟ်ဒကး ၜါလွးသေၚ်ဟာ၊ ယက္ခဗြဴကၠာ အိုတ်သ္ကန်မှာတုန်၊၊

တၚ်တှ်ဝေါဟာရမည်ဂမၠိုၚ် ~~~~~
ဟုဲဟှ် = (နာံ ) private, personal matters, ပရူဒဒှ်ဇကုမပၞုက်ဗ္ဒန်လဝ် ဟွံမိက်ကဵုညးမွဲသအာၚ်တီဂှ် မည်တံဟီုစ - ဟုဲဟှ် ၊၊
------------------------
မြာ = (သကမ္မကကြိယာ) ကလိဂွံ၊ ဂွံ၊၊ မြာတသိုက် = ကလိဂွံတသိုက်၊၊
------------------------
ဇု = (နာံဝိသှ်ေ) မဂလာန်ဝွံ သ္ဒးဗ္ဂပ်ဖျပ် ကုမဂလာန်တၞဟ်မွဲသအာၚ်ပၠန်၊၊ ပမာ ... နာဲဇု၊ မိဇု၊ ကောဇု၊၊ မၞိဟ်ဗြဴ ဍေံသ္ဍိုက်မၠိုက်တဴကောဇြဟာန်ဍေံတုဲ ဍေံကော် - ကောဇု၊၊ မၞိဟ်တြုံလေဝ် သ္ဍိုက်မၠိုက်တဴဒေံဗြဴဇြဟာန်ဍေံတုဲ ဍေံကော် - နာဲဇု၊ မိဇု၊၊ ဟိုတ်ဂှ်ရ မဂလာန် (ဇု) ဏံ နွံအဓိပ္ပဲါမ္ဂး သ္ဍိုက်မၠိုက်၊၊ ဇု ဒၞဲါဏံ ကၠုၚ်နူကဵု ဇုဇဗဴလတေံဟွံသေၚ်၊၊
------------------------
လော = (အကမ္မကကြိယာ) ကြိယာဝွံ ယဝ်သ္ပ သကမ္မကကြိယာမ္ဂး သ္ဒးထပ်စုတ်(ပ)တုဲ ဒှ်(ပလော၊ ပၠော)သကမ္မကကြိယာရ၊၊ ကြိယာသၟေဟ်တံဂှ် တီကေတ်ညိ၊၊ လုပ် = ပၠုပ်၊၊ လောပ် = ပၠောပ်၊၊ လောတ် = ပၠောတ်၊၊ လေတ် = ပၠေတ်၊၊ သောၚ် = ပသောၚ်၊၊ ယဲ = ပျဲ၊၊ ယာံ = ပျာံ၊၊ ယဲယာံ = ပျဲပျာံ၊၊ ယုတ် = ပျုတ်၊ မာ = ပမာ၊၊ ယုတ်မာ = ပျုတ်ပၟာ၊၊ နူအကမ္မကကြိယာ မပြံၚ်လှာဲကၠေံ သကမ္မကကြိယာ နနဲဝွံဟေၚ် စၟတ်ညိ၊၊ မကြိယာမဖှ်သာ်ဝွံ ပ္ဍဲအရေဝ်မည်ပိုဲ နွံတဴဂၠိုၚ်ညိသေၚ်၊၊
------------------------
ဒဲ၊ သ္ကန်၊ လမျီု၊ ဇိဝိ = (နာံ) မဝေါဟာရဂမၠိုၚ်ဝွံ နွံလအာအဓိပ္ပဲါမတုပ်သၟဟ်တဴ၊၊
------------------------
အခြၚ်၊ အခြၚ်ရ = (နာံ) မဂလာန်ဝွံ စွံတမ်ဝါကျလၟိုန်၊၊
ပမာတုန် - အခြၚ်ဒှ်ဨကရာတ် မၚ်ဗၠာဲဂှ်ဟွံတီ၊၊ The young man did not know that it was the King.
အခြၚ်ရဗှ်ေလောဲအာ အဲ ဟွံတီ၊၊ I did not know that you became rich!
အခြၚ်ဗှ်ေလီစအဲဂှ် လမုဟ် ဂွံတီအိုတ်၊၊ Now I know all that you have lied to me.
ခြၚ်စိုတ်အလီ လမုဟ်တီအိုတ်၊၊

မိဣဏၚ်ကၚ်ရဳ လရိုအ်ယာံကရေဝ်ကရောတ်တဴကဵုဗြရတ် ပ္ဍဲဇိုၚ်သြၚ်ၜဳ

အဏံသၟီဗၠာဲ နာဲယာန်အဿ၊ သၟဝ်တၞံဇြဲထဝ် ပ္တန်လဝ်ကာယျ၊ သြၚ်ဂၚ်ဂျိရ ကာလဂှ်ကၠာ၊ ဣဏၚ်ကၚ်ရဳ ဒေဝဳယက္ခာ၊ ဇၞတ်မဗက်အာ ပူဆာကၚ်ဇတ်၊ ထောံဒဵုဆဵုဗၚ် ကြၚ်ဗက်ဗြရတ်၊ စိုပ်ဂြိုပ်ဇီုဒွး မိတ်တမးမတ်၊ ထောံမတ်ညာတ်အာ ကြာဂြိုပ်ဗိုန်ဗတ်၊ ထသပါသၟတ် ဗြဲမတ်ပြဟ်ဏှဳ၊ လနီလောန်ဗၞတ် ဗြဴရတ်ဒေဝဳ၊ ညးၜါကၠိက်ကၞတ် *မှတ်စှ်ေဒ္ၚဳဒ္ၚဳ၊ သီုညးၜါကွေံ မှတ်စှ်ေဇိုၚ်ၜဳ၊ စိုပ်ပ္ဍဲသြၚ်ဂၚ် ဇိုၚ်ပြၚ်ဗတဳ၊ နာဲဂွံသတိ မိဗြဴယက္ခဳ၊ တဲသ္တုံဂိုၚ်ၜှ် သၠဆုဂှ်ပ္ညဳ၊ တဲဇွိထောံပ္တုံ ပ္ဍဲဘုံဍာ်ၜဳ၊ သၠဆုလာဲပ္ညဳ *ဒ္ၚဳဒှ်ဗတ်သၟ၊ တဲဂတီုသြိုဟ် ဗြိုဟ်ဟ်ယာံထ၊ စမဳရံၚ်အာ ညာတ်ကောရာဇ၊ ဂဇံဒၟံၚ်ဗျောံ သၟဝ်တၞံရုက္ခ၊ ညာတ်ရုပ်အရံၚ် တုပ်ညံၚ်ဒေဝ၊ စိတ္တသမြပ် စိုတ်စပ်ပ္ဍဲမ၊ ပၠရမျှာၚ်ကၠာ သုဘာသိတ၊ ယွံကောရာဇ မကဵုကၠၚ်ကၟာဲ၊ ကၠောံကၠုၚ်ညိနာဲ က္ညသှ်ဇျှာဲညိ၊ မူဂှ်မိကီု ဒက်ဒေါန်ဟီုဗျိ၊ မူဂှ်မိပ ပဝဒိတှိ၊ ဟသေၚ်မိဟီု ပလီုက္တောဝ်ဂျိ၊ ပလန်ကဵုမိ ညိမူဒှ်ရော၊၊

တလအယော ကောကၠုၚ်ပညး၊ မိသြိုဟ်မွဲဂၠး ခြုပ်ခြးလောတ်လော၊ ဇိုၚ်ဂၚ်ဂျိရော ဨကောဝစိ၊ ထောံကၠေံမိသွံ ကောဟွံဗှ်ညိ၊ နိဿၚ်စံၚ်တူ တ္ၜူမာဲသုၚ်ဂျိ၊ နာဲဟွံဂိုဟ်ညိ ကောမိဗြရတ်၊ ဟးအတူလံၚ် ကောဂဍောၚ်မတ်၊ ယွံကောဗြရတ် ကၞတ်ဇြဟာန်၊ ဗှ်မိဗက်ကၠုၚ် ထောံဍုၚ်ထောံကွာန်၊ ဗဵုလနီမိ ပ္ဍဲဂြိုပ်ဓိ၀ါန်၊ ပ္ဍဲသြၚ်ဂၚ်ဂျိ မိမွဲမွဲဟာန်၊ ပဟွံဗှ်ဆာန် ဂစာန်ထောံသၟတ်၊ ကော်မံၚ်ကဴကဴ ကောဂၞဴဗြရတ်၊ တက်သြိုဟ်ယာံလော ဗှ်ကောသၞောဝ်မတ်၊ ဒဇဳဒဇောတ် ကၚ်ဇတ်ရရော၊၊

ပ္ဍဲဂှ်ဗြရတ် ကၞတ်အယော၊ မိၚ်ပါၚ်မိရော ဂၠိုၚ်အြကၚ်ဇတ်၊ မုက်နာဲဇြသ္ကဟ် က္ဍဟ်က္ဍဟ်ဗြဲမတ်၊ ရမျှာၚ်ကဴကဴ ပါၚ်မိဗြဴရတ်၊ တုဲကော်ဟီုသၟတ် ကၞတ်ကျာ်သြဳ၊ ယွံထဝ်ဂဥပ် ရုပ်ညံၚ်ညးစဳ၊ က္ညကလေၚ်စဴ ရဗြဴကျာ်သြဳ၊ စဴပ္တန်ကာယျ ညိရဒေဝဳ၊ ပ္ဍဲဂတဵုလွိ မိစဴသ္တိက်သ္ၚဳ၊ ပဒှ်လနီ ဒေါံသ္ၚီကၠၚ်ဟဳ၊ ပ္ဍဲသြၚ်နာဒဳ ဟုံလွဳရောၚ်နာဲ၊၊

ဏၚ်ကၚ်ရဳမိၚ် တွိၚ်ပါၚ်ကောဗၠာဲ၊ ယွံကောဗြရတ် ကၞတ်စရာဲ၊ ပ္ဍဲစိုတ်ကောသၟတ် နူဍောတ်ကဵုကၟာဲ၊ ဒေံဟွံစဴရ ခန္ဓဇိုန်တွာဲ၊ ကၠောံညိကောဗၠာဲ ဗဵုနာဲမွဲမတ်၊ ဒဒှ်မိဆာန် ဇြဟာန်ကၞတ်၊ က္ညဂဍောၚ်မတ် ကောကၞတ်စိုတ်၊ ပၠန်ကၠုၚ်ကဵုမိ ညိရကြက်ဗိုတ်၊ ယွံကၞတ်စိုတ် မိဟဝိုတ်သၟတ်၊ ဟွံဗှ်ကဵုမိ ညိဟာဗြရတ်၊ ဒဒှ်ဂၠိန်နှဴ တဴမွဲနန်ကၠတ်၊ ကေၚ်ကောဂွံဗ္ဒာဲ မိတွာဲမုက်မတ်၊ ကေၚ်ဂွံစေံဏေံ စံက်ထေံလီၜတ်၊ သြိုဟ်မိသ္ကဟ်ဇတ် ဒှ်သၟတ်ရရော၊၊

ဟးလအိတ်ရုပ် တုပ်သြဳစန္ဒော၊ မိပ္တေဟ်ပါၚ်ရော ကောဒေပ်ဥပ္ပဲါ၊
ကဵုမိဇွောဝ်လၚ် ကဵုမိကၠၚ်ကၟာဲ၊ ဟွံဗှ်ဂၠိုက်ဂၠဲါ သိက်စိုတ်နာဲရော၊၊

အဵုကောဗြရတ် ကၞတ်တဲအယော၊ မိပ္တေဟ်ပါၚ်ရော ယွံကောထဝ်စှ်၊
ကၠာတေံဆာန်တဴ ကြဴကၠုၚ်မဇျှဟ်၊ သိက်ဒဇန်ဒှ် ဟွံချပ်ဗှ်ရော၊၊

ဟးထဝ်ဒကောၚ် ဍောၚ်စန္ဒိမော၊ နိဿၚ်ခြာဆော ကောကဵုသြုန်ဂြာံ၊
ကဵုခြာပှ်လှ် ကဵုဒှ်အဒါံ၊ ကဵုကၟာဲၜက်သၞာံ သြုန်ဂြာံရရော၊၊

ပုဗ္ဗဇာဒိ ဂၠဴဒက္ခိဏော၊ ပလိုတ်အေဿာ စိၚ်ရောသၟဝ်ကျာ၊
ဍာ်ပါၚ်သတ်ပန် လေပ်သြာဲခၠန်က္ဍာ၊ ဂၠံစက္ခုဒွါ လေပ်ခၠန်က္ဍာရော၊၊

အနုတတ်ဂၚ် မက္ဍၚ်အယော၊ တသီုဂူရော တညၚ်ဃောဇတ်၊
ဗြဲစက္ခုဒွါ ဂၠံနာဝတတ်၊ အနုတတ်မတ် ရာသ္တီဇတ်ရော၊၊

ပန်သၞူမှာဇန် စှ်သဳဒန္တော၊ ဟေမဝဏ္ဏော တရဴအြသၟတ်၊
ပ္ဍဲတၟံထပှ် သၞူဗြဲဒှ်ဗၞတ်၊ ဗြဲစက္ခုမတ် ရာသ္တီဇတ်ရော၊၊

မွဲမနုေဿ ဆမှာဒေဝေါ၊ ၜါစှော်ဗြဟ္မော ပန်အြအပဲါ၊
ပိစှော်မွဲစွံ ကဵုညးပ္တောံဂၠဲါ၊ ဗဝဝ်လောံလာဲ သ္တုပ်ဍိက်နာဲရော၊၊

ယွံတြုံအသဝ် အံသဝ်ဂၠိုၚ်စွံ၊ နာဲလသာထောံ စွံလဝ်ပ္ဍဲနန်၊
ကဵုမိဘိၚ်ဘၚ် ကဵုမိကၠၚ်ကၠောန်၊ ကောန်တလနန် ဒဇန်သန်သွံ၊၊

ဗြရတ်ကောမိ ဣဓိဂၠိုၚ်စွံ၊ အဲကဵုနာဲသွံ ကေၚ်ဂွံသၟဟ်န်၊
ကေၚ်ဟီုသှ်ဒက် ဖဴနာဲလဂ္ဂန်၊ ဗှ်ကောဒဇန် စံၚ်တူသန်သွံ၊၊

တလအဝဲ မပြဲသ္ဇက်ပ္တောံ၊ အဲကဵုကောသွံ ကေၚ်ဂွံဗဵုဒ္ၚေါ၀်၊
လမုဟ်ကောဂး ဇြဟာန်ဝးပ္ကဝ်၊ ဗှ်ကောသၟီဓဝ် လၚ်ဇွောဝ်သန်သွံ၊၊

ယွံကောသၟီဓဝ် ရုပ်ထဝ်ကလောံ၊ ကောလသာထောံ စွံလဝ်ဒေံမွဲ၊
ကဵုဒးဇွောဝ်လၚ် ကဵုကၠၚ်တူယဲ၊ အဲဂုန်ကောအဲ တူယဲသန်သွံ၊၊

တလက္ဍိုၚ်စက် အံသဝ်သ္ဇက်ပ္တောံ၊ ကောကၠုၚ်ဒဴထောံ စွံစိုတ်ဝိသှ်ေ၊
အဲကဵုကောအဲ ဟွံခြာမွဲလှ်ေ၊ ကောအဲဒေပ်လွေဟ် ကွေံကွေံရသွံ၊၊

ကမၠောန်တံဗျိၚ် ဒၟံၚ်ဂမြိၚ်ကၠောံ၊ ဟွံပေၚ်စိုတ်သွံ နာဲဒဴထောံနန်၊
*ကလၚ်လဝ်မိ ကဵုမိလွောၚ်စန်၊ ကောအဲဒဇန် ကွေံကွေံသန်သွံ၊၊

တလချေံရတ် ဂေါ၀်ၜတ်သ္ဇက်ပ္တောံ၊ နာဲဥပ္ပဲါသွံ ပ္ၚောံဥဒျာန်၊
ကောသၟာန်မိသှ် တၞံဆုဂှ်ပ္ကာန်၊ ၀ၚ်္ကဂလာန် ဟွံဆာန်မိသွံ၊၊

ယက္ခဗြဴရတ် ရေဝ်ရောတ်ဂၠိုၚ်စွံ၊ မိဟီုပျးသွံ ထောံပ္တုံပ္ဍဲတိ၊
လမုဟ်ဝွံဂှ် ကၠုၚ်ဒှ်ဂၚ်ဂျိ၊ ဇိ၀ိတိနြ္ဒိ ဟွံဂၠိရသွံ၊၊

အဵုကောဗြရတ် ... သၞောဝ်မတ်ကြုတ်ဏာ ... မိဗက်အာကီု၊
ကောံကောလမျီု ... ဂွံဟီုသှ်ဇျှာဲ ... ဖဴနာဲပဳတိ၊
ဒိုက်သၟဟ်သိုက်သၟဟ် ... ဒှ်မွဲဂကောံ ... ကရောံနာဲသ္ၚိ၊
ဗြရတ်ကောမိ ... ကလေၚ်ညိကၠာ ... မိဗက်အာကီု၊၊

ယွံဏၚ်ကၚ်ရဳ ... ကျာ်သြဳဂေါ၀်ၜတ် ... ကၞတ်စရာဲ၊
ပဗှ်ကောဗၠာဲ ... လောံလာဲဇွောဝ်လၚ် ... ဇိုၚ်သြၚ်ဂၚ်ဂျိ၊
ပဗှ်ဂၠိုက်ဂၠဲါ ... နာဲကျာ်သြဳဗြဴ ... ပၠန်စဴနန်လွိ၊
ပဗက်ကောမိ ... ထာန်သ္ၚိဒေန်ပ္ကဴ ... ပၠန်စဴညိနာဲ၊၊

အဵုကောဗြရတ် ... ကၞတ်ပဳတိ ... မိဗက်အာကီု၊
ကောံမိတ်လမျီု ... ဂွံဟီုသှ်ဇျှာဲ ... ကောံနာဲကြက်ဒါန်၊
ဟိုတ်ဆာန်ကောစိ ... မိဗက်ကၠုၚ်သွံ ... ထောံလဝ်နန်ယာန်၊
ကောကြက်ဇြဟာန် ... သန်ထာန်ကြုတ်ဏာ ... မိဗက်အာကီု၊၊

ကၚ်ရဳဗြဴရတ် ... ကၞတ်ကျာ်သြဳ ... အိန်ရဳစရာဲ၊
ပဗက်ကောဗၠာဲ ... ဒၞဲါထာန်ဒတန် ... ဒေသနန်ထဝ်၊
ပဗ္ဒေက်ကာယျ ... လ္ၚုၚ်လ္ၚဇြဟောံ ... လောံလာဲလၚ်ဇွောဝ်၊
ဒေသနူကဝ် ... တူဒေန်ထဝ်မြ ... ပၠန်စဴရနာဲ၊၊

အဵုကောဗြရတ် ... ကၞတ်အဝဲ ... မပြဲဣဓိ၊
သန္ထာန်ကၚ်ဂျိ ... ကဵုမိအိုတ်သ္ကန် ... လမျီုခန္ဓ၊
ကောဟွံကၠောံအဴ ... ဒေံဟွံစဴပၠန် ... က္ဍိုၚ်ကိုန်နန်မြ၊
ဟွံဂွံနာဲရ ... မိလီုခန္ဓ ... ဒေသဂၚ်ဂျိ၊၊

တၚ်တှ်ဝေါဟာရမည်ဂမၠိုၚ် ~~~~~
ဒ္ၚဳဒ္ၚဳ = (ကြိယာဝိသှ်ေ) သိုက်သိုက်၊ အိၚ်အိၚ်၊၊
ဗတ်သၟ = (နာံ) ချောံ၊ လှေက်ဒှ်ခၞိက်၊ လှေက်ဍိုတ်အာအဇပတေၚ်၊ ဒှ်ကြကောတ်၊၊
ကလၚ်၊ တလၚ် =

၁၊၊ ကလၚ်၊ တလၚ် (သကမ္မကကြိယာ) bereave, orphan, ကလၚ်လဝ်ဒေံဗြဴ၊ ကလၚ်လဝ်ကောန်ဇာတ်၊
၂၊၊ ကလၚ် (သကမ္မကကြိယာ) hear, listen to, ကလၚ်ဒွက်၊ ကလၚ်ပၚ်မှိၚ်၊ ထံၚ်သောတ၊ ကလၚ်ဓဝ်၊
၃၊၊ တလၚ် (သကမ္မကကြိယာ) make something to be angular,

ကၠၚ်၊ တၠၚ် = (သကမ္မကကြိယာ) to be orphaned, bereaved, ကၠၚ်မိမ - to be destitute of parents,
ကမၠၚ်၊ တမၠၚ် = (နာံ) the bereaved, bereavement, orphan, orphanage, တမၠၚ်ဍုၚ် - people without a country,
ဒ္ၚေါဝ် = (သကမ္မကကြိယာ) မဝေါဟာဝွံ အဓိပ္ပဲါဍေံ တုပ်ကဵုမဝေါဟာ - ဗဵု ၊ ဗဵုဒ္ၚေါဝ် ၊၊ watch, see,
လ္ၚောဝ် = (သကမ္မကကြိယာ) လ္ၚောဝ်ကျာ်၊၊ worship, pay homage to,

မိဣဏၚ်ကၚ်ရဳ ဍိုက်ယာန်ကၠိက်ကၞတ်တုဲ သီုဗဵုလဗး ထဍေၚ်ဗက်ဗြရတ်

ဣဏၚ်ကၚ်ရဳ ဒေဝဳယက္ခ၊ ဗြရတ်ဒဴအာ လသာနန်မြ၊ ဒေဝဳယက္ခ ဟောံဇြစံၚ်တူ၊ သီုမရေဝ်ရောတ် ရမတ်ဒဇူ၊ လၞီဂၠိုၚ်အြ ဂၠိုၚ်သောသၞာ၊ သီုမလ္ၚာပ်လ္ၚာ လတူပြာသာတ်၊ လရိုအ်ယာံဂၠဲါ သၟီနာဲမန္ဓာတ်၊ ကောန်ဨကရာတ် မန္ဓာတ်ပန်တ္ကံ၊ လရိုအ်ယာံကော် ပ္ဍဲနန်ထော်ဏံ၊ ဟွံဒးပြဝ ပသာသ္ပံ၊ ကော်အမာတ်ကၠာ ဒဴဗညာတံ၊ အမာတ်တံကီု အိုတ်သီုသကံ၊ ပၞာန်ပန်ပြကာ ပကဵုခြာလံ၊ ပ္ဍဲကဵုတ္ၚဲဏံ ပလံဗက်အာ၊ ကၠိက်ဖဍိုက်အဲ အဝဲဂေါဝ်ဂါ၊ သလုၚ်ပန်ဟတ် ဒြဟတ်မြက်စာ၊ တၞာဲမွဲရ စဳမြသာံဖြာ၊ စဳရေၚ်ပၞာန်ကွေံ ပြဟ်ပြေဟ်တုဲအာ၊ ကၠိက်ဗတာၚ်ကွေံ ဂၞေဟ်ဍေံတိတ်သ္ကာ၊ ဗဵုလကိုဟ်ဂၠေဲါ သီုရဲဇက်အာ၊ ဣဏၚ်ကၚ်ရဳ ဒေဝဳယက္ခာ၊ ဍိုက်ယာန်ကၠိက်ကၞတ် မိသၟတ်ရံၚ်အာ၊ တၞာဲဒလဝ် ဒဝ်မုက္ခဝါ၊ သၟတ်ဗက်ရာဇာ ယက္ခာဗြဴရတ်၊ ဂွကဵုညးဍုၚ် ဂစိုၚ်မုက်မတ်၊ မှတ်ဗက်တြုံယာန် မိဗတာၚ်ၜတ်၊ ဂမြိၚ်ဂမြံ အသံဂမ်အတ်၊ ညံၚ်ပဝန်ကံ ဂမြံလယတ်၊ ဗက်ကြာဓိဝါန် ဂၠံၚ်ဍာန်အိုတ်သၟတ်၊ ကၠိက်ယာန်ဗြဴရတ် ဒြဟတ်ညံၚ်ပြေၚ်၊ တွာ်ဟွံဒည သုက္ကရဟေၚ်၊ ပထမပၠန် ပ္ဍဲနန်ဇရေၚ်၊ မဍေံလွဳလဝ် ဂေါ၀်ညိဟွံသေၚ်၊ ဍေံပြဟ်ဇိုၚ်ဟေၚ် လောန်နူပြေၚ်ဂၠဴ၊ ဣဏၚ်ကၚ်ရဳ ဒေဝဳနာဲဗြဴ၊ စမှဳရံၚ်မွဲ တူအမှဲအဴ၊ လတေံဗြရတ် တြုံကၞတ်ဘဴ၊ ကြာဂၠံမတ်ဗြဲ ကလာၚ်သြဲဒဴ၊ ရံၚ်ညာတ်စောန်စောန် ဍိုက်ချေဟ်ပၠန်စဴ၊ ဟီုကဵုကၠိက်မိ ဂိုတ်ညိဆဴဆဴ၊ ကၠိက်ဒြေပ်ကမြဴ ညံၚ်ရဴစက်ကျာ၊ ကၠိက်ဒြေပ်တဆဟ် ပြဟ်ညန်လုပ်အာ၊ မိစမဳညာတ် မန္ဓာတ်ရာဇာ၊ မိညာတ်နာဲသၟတ် သၞာ်ရတ်သ္ကေံဏာ၊ ပရှ်ချေဟ်ယာန် လတူဍာန်ကျာ၊ ပ္ဍဲဂှ်ယက္ခ ရုပ္ပကညာ၊ ကော်ဟီုကဵုဗဵု ဆဵုရရာဇာ၊ လတူအမှဲ မၞးရံၚ်မွဲကၠာ၊ ဗဵုဂမၠိုၚ်ညာတ် ခါတ်မာတ်ဗက်အာ၊ ဗက်ညန်လုပ်ကၠာ ရံၚ်ပ္ဍဲကာသ၊ မိကော်ကဴကဴ ကောဂၞဴယွံမ၊ ပၠန်ကၠုၚ်ကဵုမိ မွဲဝါညိရ၊ အဵုကောဗြရတ် ကၞတ်ရုပ္ပ၊ ပၠန်မွဲဝါရ ရုပ္ပလဂ္ဂန်၊ ဒဴထောံမိပၠန် လဂ္ဂန်ကောသၟီ၊ မိကော်ကဴကဴ ကောဂၞဴဟွံမိၚ်၊ ဒဇန်ကောသၟီ ဟွံပမိၚ်ညိ၊ ဂုန်သၟီကောမိ စုတိရရော၊၊

ချေဟ်ရံၚ်စှ်ေပ္ညုၚ် ဗက်ကၠုၚ်ဂၠေဲါဟော၊ ချေဟ်ဟီုတိုန်ပြဟ် ကာလဂှ်ရော၊ ယွံနာဲဗောဓိ ပ္ဍဲတိပေၚ်မြော၊ နာဲသ္ၚေဝ်စှ်ေရော ဗက်ဟောရေၚ်ဂၠု၊ သၟီဂွံညာတ်အိုတ် ပ္ဍဲစိုတ်သမ္ၚု၊ ရပ်ကေတ်သၠဆု ဇကုဒဇပ်၊ သၟီထောံဖျေံရ နတဲသမြပ်၊ ဒှ်ၜဝ်လာံထာ ကြာန်အာထပ်ထပ်၊ ဇလသ္ကေက်သ္ကာ သအဳဗ္ဂာသမြပ်၊ မွဲယောဇနာ လီၜက်အာကြပ်၊ လီၜန်ထပ်ထပ် သီုကွပ်ထုဲကြာန်၊ ဇလကြာန်ထိ လုံဂြိုပ်ဓိ၀ါန်၊ အိုတ်သီုဗဵုပၞာန် ဂစာန်ၚးဟေၚ်၊ ဗဂုပ်ဗက်စိ မိသမုဲလေၚ်၊ လောန်အာဂြိုပ်ၜဝ် ဗြဴသွဝ်အလေၚ်၊ ကၠိက်ဒြေပ်ပြဟ်ပြေဟ် တုပ်နဲချေဟ်ဟေၚ်၊ ကဵုပါၚ်ထဥ ဗရုထဍေၚ်၊ ဗဵုယက္ခကၠံၚ် ရံၚ်ပြဟ်ပြေဟ်ဟေၚ်၊ အသံထဍေၚ် ညံၚ်ပြေၚ်ညံၚ်စိၚ်၊ ဗဵုဂမၠိုၚ်ကၠာ ဒြေပ်အာဂြိၚ်ဂြိၚ်၊ သၟဝ်ဂၠံမတ်ဗြဲ ချေဟ်ရဲကောသၟီ၊ ဟဇ္ဇနဲချေဟ် ပလှ်ေမုက်သွိၚ်၊ ဟွံဖေက်မွဲတဲ ဒြဟတ်နဲစိၚ်၊ ဗပါ်ကျာမာန် ဂစာန်တိၚ်တိၚ်၊ ဗဵုပၞာန်ယက္ခ ဟွံလဇဗျိၚ်၊ ပ္ဍဲပထဝဳ ဇက်သအဳဂမြိၚ်၊ ညာတ်ဍိုက်ကၠိက်ဗျိၚ် ဂမြိၚ်ကမြဴ၊ ချေဟ်ဟီုတိုန်ပၠန် ဍေံဗက်ညန်အဴ၊ တၞးရုက္ခ ထောံရဆဴဆဴ၊ ထောံဖျေံဒေံဂၞဴ ဍေံဗက်တဴညန်၊ ဗြရတ်ရံၚ်ပ္ညုၚ် ဆိုက်ကၠုၚ်မွဲတန်၊ ဗက်ကၠုၚ်ရံၚ်ဂၠု အနုဒိုဟ်ပန်၊ မိဍိုက်ကၠိက်ကၞတ် မှတ်ဗက်တဝန်၊ ဂိုၚ်ရပ်ရဆု ယမုမွဲတန်၊ သၟီလတိုပ်ပၠန် ခုတ်ပ္တန်ယမု၊ မွဲထောံဒှ်ဗၚ် စၚ်ခြၚ်သာ်ဝု၊ ထောံဖျေဟ်မွဲတန် ကောန်နာဲနန်မြု၊ ဒှ်ဗၚ်လတိုပ် စိုပ်တိရံၚ်ဂၠု၊ ဟွံညာတ်ညးအဲ နဲထီုဒမၠု၊ ဗက်ဂၠေဲါသီုစုံ ဒတုံဂြုဂြု၊ ကၚ်ရဳညာတ်ဂၠု သမ္ၚုပ္ဍဲစိုတ်၊ ဗြရတ်ထောံအဵု ဒှ်ဒဵုဇြဟ်အိုတ်၊ ဇြဟ်လေဝ်သ္ဇိုဟ်က္ဍၚ် ဒဵုလၞၚ်သတိုတ်၊ တုဲသၟီမိပ်စိုတ် ချေဟ်ဂိုတ်ကလာၚ်၊ . . .

အဏံဗြဴရတ် မှတ်ဗက်တြုံယာန်၊ ကၠိက်သီုဒြဟတ် မှတ်ဗက်ဂစာန်၊ ဗဵုပၞာန်ညာတ်ဒဵု စဵုလၞၚ်ထာန်၊ လ္ၚဵုဒှ်ဗၚ် လၞၚ်ဂၠံၚ်ဍာန်၊ ဒဵုဇၞော်လဂုၚ် အာကၠုၚ်ဟွံမာန်၊ ပြးဇးလုံဍာန် သန်ထာန်တရဴ၊ ကမၠောန်တံဟေၚ် ပၠန်ကလေၚ်စဴ၊ ကၚ်ရဳဗြဴရတ် မတ်ညံၚ်ကောန်ဂၠဴ၊ ရံၚ်သ္တုံဒှ်တိ ဇွိဟွံမွဲတဴ၊ စိုတ်မိဂြဴဒြဴ ရဴသ္ကန်ကလိ၊ ချိုတ်လဝ်ကဵုချိုတ် ဗတ်အိုတ်ဇိဝိ၊ သၟတ်ဗက်အာကောံ လဂ္ဂန်ပဳတိ၊ ရံၚ်အာသ္တုံဇွိ ညိဟွံညာတ်မွဲ၊ ဣဏၚ်ကၚ်ရဳ ဒေဝဳနန်ဗၠဲ၊ တိုန်ဒဵုစှ်ေဇြဟ် ဗှ်ဇကုမွဲ၊ ဗှ်ကဵုတြုံယာန် ဂစာန်ဒဴသ္ၚောဲ၊ ဍာ်ရမတ်ဂၠေဲါ ညံၚ်ဗြဲတံသၞာံ၊ ထောံမတ်ရံၚ်ညာတ် ဟွံညာတ်ကောမာံ၊ ဂုန်နာဲၝောံကိုတ် စိုတ်ပၠာံဟွံလာံ၊ သၟတ်ဗက်တြုံရတ် မတ်ရံၚ်ဖဍာံ၊ တက်သြိုဟ်ဆာံဆာံ မိယာံရေဝ်ရောတ်၊ အဵုကောဗြရတ် ကၞတ်စရာဲ၊ ကောဟးကောဗၠာဲ နာဲကလေၚ်ညိ၊ ပၠန်ကၠုၚ်ကဵုမိ ညိနာဲဍောၚ်မၠဵု၊ မိဒြေပ်ဂစာန် စှ်ေဇြဟ်ဒွါန်ဒဵု၊ စမဳရံၚ်အာ တူကျာမိဆဵု၊ ဍိုက်ယာန်ချေဟ်ရတ် ဟဇ္ဇနဲအဵု၊ မိရံၚ်ညာတ်အာ တူကျာသဓဵု၊ ဍိုက်ယာန်ကၠိက်အဵု သဓဵုဂမ်အတ်၊ ကော်ကောကဴကဴ ကၚ်ရဳဗြဴရတ်၊ ရမျှာၚ်သြောန်သြောန် ကညန်ဗက်သၟတ်၊ ဗြရတ်သၟီဗၠာဲ မိၚ်နာဲရေဝ်ရောတ်၊ ရံၚ်သ္ၚဳစှ်ေကၠုၚ် မုက်သ္ဇုၚ်လကတ်၊ ရံၚ်ညာတ်စှ်ေသၟတ် ဍိုက်ကၠိက်ကၞတ်ဗၠာဲ၊ ဆိုက်ညန်မွဲတန် လဂ္ဂန်စရာဲ၊ ဗဵုလဗးပြး ဒးဇြဟ်ဒဵုလာဲ၊ ခါဂှ်သၟီဗၠာဲ နာဲဂိုၚ်သၠဆု၊ ထောံပ္တုံဒၞဲါ၀ွံ သၠဆုဂှ်စိ၊ ယဝ်ဒွံတိကၠာ ဒှ်အာဂၚ်ဂျိ၊ သလဲဍေံပၠန် ပိပန်ဂါစိ၊ ဍာ်သ္ဇုၚ်တဴပၠန် ကၠေၚ်ကၠန်အဒိ၊ ချေဟ်နာဲဗြရတ် မှတ်စှ်ေလိုန်တိ၊ ဗျူပတန်လၟောၚ် ဍောၚ်ဟဲအာညိ၊ ရုက္ခမူဏိ ဗောဓိဇြဲသုံ၊ ဇရေၚ်နာဒဳ သြၚ်ၜဳအလုံ၊ ချေဟ်ကဵုနာဲပၠန် ဂွံတန်ဒၟံၚ်အုံ၊ သၟဝ်တၞံဇြဲသုံ ဒၟံၚ်စုံသီုၜါ၊ ပ္တန်ကာယဒွါ ထာဏဂှ်တုန်၊၊ ၊၊

တၚ်တှ်မဝေါဟာရမည်ဂမၠိုၚ် ~~~~~
ဓိ၀ါန် = ဂြိုပ်၊ ဂၞိၚ်၊ ဗြေဟ်၊ (မဝေါဟာရဂမၠိုၚ်ဝွံ မၞုံလအာအဓိပ္ပဲါ သမုၚ်ဆေဝ်ရေဝ်တဴ၊၊)
------------------
ဗျူ = (သကမ္မကကြိယာ) > ဗဇူ (နာံ) ၊၊ ဗျူပတန်လမောၚ်၊၊
ဇူ = (အကမ္မကကြိယာ) > ဇၞူ (နာံ) လမောၚ်သ္ဂောံဟဲ လုပ်ဇူ ပ္ဍဲဇြပ်ဇၞူ၊၊
ပ္ဍဲမကြိယာမၞုံကဵုအက္ခဝ်တၞံ (ဗျ ၊ ဇ ) မပ္တံကဵု - ဗျတ် > ဇတ် ၊၊ ဗျဵု > ဇဵု ၊၊ ဗျး > ဇး ၊၊ ဗျဳ > ဇဳ ၊၊ ဗျာပ် > ဇာပ် တံဂှ်တံဂှ် နဲမသ္ဂောံပြံၚ်လှာဲသကမ္မကကြိယာ အကမ္မကကြိယာဂှ် နနဲဝွံဟေၚ် သမ္တီလဝ်၊၊ နဲမသ္ဂောံပကၠေံမနာံဂှ် ဗွဲမဗဗွဲကဵုနဲဍေံ ချပ်ဗစာတဴညိ၊၊ (ဗျဵု > ဗဇဵု၊၊ ဇဵု > ဇွဵု ) ၊၊
-------------------
ဍောၚ် = (အကမ္မကကြိယာ) > လမောၚ်၊ လၟောၚ် (နာံ)
မကြိယာမၞုံကဵုအက္ခဝ်တၞံ (ဍ)လ္ၚဵုတံဂှ် ခါရမပြံၚ်ပကၠေံမနာံမ္ဂး ဍ ဂှ် ပကၠေံ - လမ - တုဲ ဒှ်မနာံရ၊၊
ပြယိုက်တုန် ---
ဍုဟ် (တ္ဍုဟ်) = (အကမ္မကကြိယာ) > လမုဟ်၊ လၟုဟ် (နာံ) ၊၊ သတ်ဆုလမုဟ် (သတ်ဆုမဍုဟ် မိက်ဂး)

မိဣဏၚ်ကၚ်ရဳ ဟွံဆဵုညာတ်ကေတ် ဗြရတ် ပ္ဍဲနန်ပြာသာတ်တုဲ ယာံကရေဝ်ကရောတ် ဒှ်လၞီစံၚ်တူသောသၞာ ယာံထသပါ သြိုဟ်သ္ပာတ်သ္ဗ

လၟေၚ်ဒဒှ် တဝှ်ဒေသ၊ ဆပုံမဒှ် ပိုဲတွံဂတ၊ လတေံဗြရတ် ကၞတ်တေဇ၊ ဍိုက်ယာန်အဿာ ဒဴအာတုဲရ၊ အဏံတုန်သၟတ် ဗြဴရတ်ယက္ခ၊ ဗၜူဟဲပၠန် ပ္ဍဲဒေါ၀်နန်မြ၊ သူရာဇးရ ယက္ခဗြဴရတ်၊ သူရာဇးညိ မိခြုပ်ခြးမတ်၊ ဘၚ်ဘၚ်ယာယာ တွာ်အာမိလောတ်၊ ညာတ်ကမၠောန်တံ လ္ၚဵုကံဝတ်၊ ထအံတိတ်အာ ကြိယျာခလှောတ်၊ ခရံၚ်ခရဴ ညံၚ်ရဴဒေါံလောတ်၊ ဗၜူလုတ်ဝတ် မတ်တမာခေါ်၊ မိကော်ပ္ၚုဟ်ပၠန် ကမၠောန်ဍောတ်ဇၞော်၊ က္တဵုရၝိုဲတံ တမံညးအဲ၊ ကမၠောန်ၚုဟ်အိုတ် ဂိုတ်က္တဵုၚံက်ၚံက်၊ ကမၠောန်ဍောတ်ဇၞော် ၚံက်ၚာ်ၚုဟ်အိုတ်၊ ဣဏၚ်ကၚ်ရဳ ကျာ်သြဳကြက်ဗိုတ်၊ လုပ်ဂၠဲါပ္ဍဲဒေန် နာဲကဝေန်ဝိုတ်၊ သလှ်ေကြက်ဗိုတ် ဗၜူဝိုတ်အာ၊ မိလုပ်ဂၠဲါပၠန် ပ္ဍဲကၠတ်နန်ကၠာ၊ မိပံက်ဂၠဲါရော သၟီကောဗညာ၊ ဂေတ်ဂၠဲါဂဥုပ် သမ္ၚေဟ်ရုပ္ပါ၊ ပ္ဍဲနန်ဒြေပ်ဂၠေဲါ သြဲကၠုၚ်သြဲအာ၊ မိဂၠဲါလှိၚ်လှောၚ် ဂၠံၚ်ပါသာဒါ၊ ဗၟံက်ဂၠဲါအိုတ် ပလိုတ်ဂၠဲါအာ၊ ဒြေပ်စှ်ေရိုၚ်ကွေံ ချေံဟွံမွဲကၠာ၊ မိလီုစိတ္တာ ထသပါသၟတ်၊ ဇတဝ်ဖြပ်ဖြပ် ဒဇပ်တတ်တတ်၊ မိလောတ်သ္ၚဳအာ ၜါဗဟဳသၟတ်၊ ကမၠောန်တံညာတ် တူပြာသာတ်ရတ်၊ ကၠုၚ်ဗိုၚ်ပတ်ပေါန် ကၠောန်ၜိုတ်အဆတ်၊ ဍာ်မြမောဝ်ၜိုဟ် လဗိုဟ်ကြကောတ်၊ မိဂွံအမြာဲ နာဲဂဍောၚ်မတ်၊ သမ္ၚဟ်တိုန်စိ မိဗတာၚ်ၜတ်၊ မိယာံရေဝ်ရောတ် ဍောတ်ဗြဴခြုပ်ခြး၊ . . .

အဵုသမ္ပာန်ထဝ် ရုပ်ဗဝဝ်လျး၊ လမျီုဇိုန်တွာဲ ကဵုနာဲထဝ်ဂၠး၊ ပလဝ်ပၞာၚ်တိုၚ် ဒဝိုၚ်မိဂး၊ အဵုကောထဝ်ဂၠး သိက်သ္ပဒးရော၊၊ ဟးကောဟးကော ထောံရောဒေံဍောတ်၊ ယွံဂဍောၚ်မတ် ကၞတ်ဇြဟာန်၊ ပကောဟွံဆာန် ဂစာန်ထောံမိ၊ ထောံလဝ်ဒေံမွဲ ပ္ဍဲဒေါ၀်နန်လွိ၊ သိက်စိုတ်ကောမိ ဒဴထောံဒေံရော၊၊ အဵုသမ္ပာန်ရတ် ကၞတ်အယော၊ နာဲဒဴထောံရော ဟးကောသော်က္ဍိုပ်၊ ကောကၠုၚ်ထောံလဝ် ပြာသာတ်ဒေါဝ်ဂြိုပ်၊ ကဵုမိဟိၚ်ဟိုပ် ကြိုပ်သောသၞာ၊ ကဵုမိစံၚ်တူ ကဵုမိပူဆာ၊ ဗှ်နာဲဒဴအာ လသာလဝ်အဲ၊ ကဵုမိဟိၚ်ဟိုပ် ဗဒိုပ်နန်ဗၠဲ၊ ကဵုမိဇြေဟ်ဇြာဲ လောံလာဲရိုဟ်တ္ၚဲ၊ ကဵုမိတူယဲ ပ္ဍဲသြိုဟ်သ္ပာတ်သ္ဗ၊ ကဵုမိသ္ၚောံ ကဵုမိဟောံဇြ၊ ကဵုမိစံၚ်တူ ဂၠိုၚ်ဗဗောဓ၊ ကဵုမိဇြဟိတ် လအိတ်ဟောံဇြ၊ အိုတ်သ္ကန်ဂုန်မ တ္ၚဲဝွံရရော၊၊ . . .

အဵုကောဗြရတ် ကၞတ်အယော၊ ဟွံဆာန်မိရော ကောယိုက်ဇိုၚ်ဒဴ၊
ထောံလဝ်မိမွဲ ပ္ဍဲဒေါ၀်နန်ပ္ကဴ၊ စံၚ်တူဂၠက်သ္ၚဴ သ္ကန်ဇဴရရော၊၊

ဟးလအိတ်ရုပ် တုပ်သြဳစန္ဒော၊ ဍိုက်ယာန်အေဿာ ကောဒဴထောံမိ၊
လၞီတူယဲ ပ္ဍဲဒေါ၀်နန်လွိ၊ ဂုန်သၟီကောမိ သုၚ်ဂျိရရော၊၊

တလအဝဲ မပြဲတေဇော၊ နိဿၚ်စံၚ်တူ တ္ၜူမှာဲလျးပၠိုတ်၊
လၞီတူယဲ စဳလံဟဲအိုတ်၊ ဂုန်ကောကြက်ဗိုတ် သ္ဒးချိုတ်ရရော၊၊

အဵုကျာ်သြဳနန် ညံၚ်သြဳစန္ဒော၊ ဒဴထောံမိရော ဟးကောသော်က္ဍိုပ်၊
ကောလသာလဝ် ပြာသာတ်ဒေါဝ်ဂြိုပ်၊ ဂုန်ကောသော်က္ဍိုပ် ချိုတ်ကြိုပ်ရရော၊၊

အဵုကောဗြရတ် ထတ်သန်တေဇော၊ ထောံလဝ်မိရော ကလောဟွံမွဲ၊
နိဿၚ်ဒေံမ ဟောံဇြတူယဲ၊ ဂုန်သၟီကောအဲ သ္ကန်ဒဲရရော၊၊

အဵုကောယွံကော ကောဟးကောသၟီ၊ ဒဴထောံအနိၚ် ဟးသၟီကောဗၠာဲ၊
မိဒးဇွောဝ်လၚ် ကဵုမိကၠၚ်ကၟာဲ၊ ဂုန်သၟီကောဗၠာဲ သ္ကန်သြာဲရသၟီ၊၊

ပန်သၞူမှာဇန် စှ်သဳဒန်သ္တိၚ်၊ တရဴသၞူဗျိၚ် ဇိုၚ်ဂၞိၚ်ဟေမ၊
ပ္ဍဲတၟံထပှ် သၞူဒှ်မူလ၊ ဗြဲမတ်ဒေံမ ဟွံဟဲရသၟီ၊၊

ပ္ဍဲဂၚ်ဇၞော်ဂှ် လပှ်ဂြိၚ်ဂြိၚ်၊ ကျာဟွံပိုက်လွိၚ် ဂမြိၚ်လေပ်ဟဲ၊
ဂမြိၚ်ဟောံဇြ ဟဒယပ္ဍဲ၊ ဂုန်သၟီကောအဲ သ္ကန်ဒဲရသၟီ၊၊

ဒစာံစှော်လ္ၚီ ကဵုပန်လ္ၚီဗျိၚ်၊ သိန္နရာတ်သ္တိၚ် ဇၞော်ဂၠိၚ်လောန်တဲ၊
ဂှ်ဇမၞော်ဂှ် ပ္တောံဒဒှ်အဲ၊ လၞီတူယဲ သ္တုပ်အဲရောသၟီ၊၊

ဒစာံစှော်လ္ၚီ ကဵုပန်လ္ၚီမံၚ်သ္တိၚ်၊ မှာသၟိတ်ဗျိၚ် ဂမြိၚ်သ္ဇိုဟ်လှဲ၊
ဂှ်လယိုဟ်ဂှ် ပ္တောံဒဒှ်အဲ၊ စံၚ်တူသ္ၚိတ်သ္ၚဲ တုပ်အဲရောသၟီ၊၊

ပြယာဲဝေါဟာမည်ဂမၠိုၚ် မၞုံလအာအဓိပ္ပဲါမသမုၚ်ဆေဝ်ရေဝ်တုပ်သၟဟ်၊ Synonyms ~~~
စံၚ်တူ၊ ပူဆာ၊ ထသပါ၊ သပါထ၊ သ္ပာတ်သ္ဗ၊ သောသၞာ၊ လၞီ၊ လၞီလၞာ်၊ တူယဲ၊ နိဿၚ်၊ ဟောံဇြ၊ ဇြဟောံ၊ သ္ၚိတ်သ္ၚဲ၊ တူစာ်၊ ဒတူဒစာ်၊ တူလာဲ၊ ဒတူဒလာဲ၊ ဇွောဝ်လၚ်၊ လောံလာဲ၊ လၚ်ဇွောဝ်၊ ဂၠက်သ္ၚဴ၊ ဗဗောဓ၊ ဟိၚ်ဟိုပ်၊ ဘိၚ်ဘၚ်၊ လ္ၚာပ်လ္ၚာ၊ လ္ၚာပ်သၠၚ်၊ တူသၠာန်၊ အာန်တၞာန်၊ ဝိဝိၚ်၊
မဝေါဟာမည်ဂမၠိုၚ်ဂှ် ဟီုဂးစ ပ္ဍဲအရာဒဒိုက်ပူမှ်၊၊

ကြိယာလ္ၚဵုတံဂှ် နူဒဒှ်ပိုဒ်ကြိယာ ခါရသ္ပပိုဒ်နာံ နာံဝိသှ်ေ အပြံၚ်အလှာဲဗီုပြၚ်ဒမံၚ်ဍေံ နွံတဴရ၊၊ သၟးညံၚ်ရဴမကြိယာ - မၚ် - ဂှ် ခါရသ္ပပိုဒ်နာံ နာံဝိသှ်ေမ္ဂး ဂတမကြိယာဂှ် ထပ်စုတ်အက္ခဝ် - ပ - မွဲမတုဲ မကြိယာ - မၚ် - ဂှ် ဒှ်အာပိုဒ်နာံ နာံဝိသှ်ေ ရဴဝွံမ္ဂး - ပမၚ်၊ ပၟၚ်၊၊ ဗီုပြၚ်တုန် - ပၟၚ်ဒြပ်၊ ပၟၚ်တိုက်၊ ပၟၚ်တရၚ်၊ ပၟၚ်သ္ၚိ(ဂစေံပၟၚ်သ္ၚိ)၊ ပၟၚ်လမျီုသၟိၚ်၊၊ ပ္ဍဲမနာံ နာံဝိသှ်ေ မစေန်ကၠုၚ်နူပိုဒ်ကြိယာမဖှ်သာ်ဂှ် ဍေံဂိုၚ်ကေတ်အဓိပ္ပဲါရဴဝွံမ္ဂး ပြဝ ပူဂဵု၊၊ ပ္ဍဲဒၞဲါဝွံ အဓိပ္ပဲါမနာံ နာံဝိသှ်ေမမိက်သ္ဂးဂှ် တၠအဲ ချပ်ညံၚ်ဒးညိ၊၊ မနာံ နာံဝိသှ်ေမဖှ်သာ်ဂှ် ဇၞတ်အဲမလ္ၚတ်ဂၠဲါလဝ် ချူထၜးကဵု ပ္ဍဲမုက်လိက်ဗလံက်ဏံရ၊၊

ပ္ဍဲဂတမကြိယာလ္ၚဵု ထပ်စုတ်အက္ခဝ် - ပ - မ္ဂး ဍေံဒှ်အာမနာံ၊ နာံဝိသှ်ေ
မကြိယာ	အက္ခဝ်ပ တဴဂတ	ဗီုပြၚ်
မၚ်	ပမၚ်၊ ပၟၚ်	ပၟၚ်ဒြပ်၊
*မဲ	ပမဲ၊ ပၟဲ	ပၟၚ်ပၟဲ
မိက်	ပမိက်၊ ပၟိက်	ပမိက်(ပၟိက်)ဂၞပ်စိုတ်
ဝေၚ်	ပဝေၚ်၊ ပွေၚ်	စာၚ်ပွေၚ်၊ ဒကာပ်ပွေၚ်၊ သၟာပွေၚ်၊ ဒြပ်ပွေၚ်၊ ရုပ်ပွေၚ်၊ ကၟာလစမဒှ်ပဝေၚ်(ပွေၚ်)ကောန်ဗြဴသၟီ၊ ဂၠုၚ်ပွေၚ်၊၊ ဗှ်ေတံ ပပဝေၚ်(ပွေၚ်)ကဵုအဲ၊ လ္ပပပဝေၚ်(ပွေၚ်)ညိ၊၊
ကဴ	ပကဴ၊ ပ္ကဴ	ထိုက်ဂၞုသဂါ မၠဵုသာရဖဳ၊ ဇၟာပ်ပ္ကဴသဴအဴ တဴပ္ဍဲဂြိုပ်ဇဳ၊ ကဴကွာဲသၟီရ တလကျာ်သြဳ၊ ကောန်တလလွဳ ဗြဴသဳဒါရ၊၊ (လိက်သၟီရာံ)
ဝေၚ်	ပဝေၚ်၊ ပွေၚ်	စာၚ်ပွေၚ်၊ ဒကာပ်ပွေၚ်၊ သၟာပွေၚ်၊ ဒြပ်ပွေၚ်၊ ရုပ်ပွေၚ်၊ ကၟာပွေၚ်
မန်	ပမန်၊ ပၟန်	ပၟန်၊ ဂါထာပၟန်၊၊ ဖာဲသၟီအိန်ကီု ပိုဲဒးဟီုကၠာ၊ စိုပ်ပယာံဟေၚ် ကေၚ်မကၠုၚ်အာ၊ ဂ္ညိဂ္ညာတ်ကေတ်ရ ဗြံက်ဗြကြိယာ၊ ကွာ်ပ္ၚောံပၠန် နာဲဝန်ဇာတာ၊ မန်သှ်တရၚ် ခၠၚ်ဒးပံက်အာ၊ ဒဿဂြဳဟေၚ် အောပ်ဒၟံၚ်သေၚ်ဟာ၊ ပမန်အိန်ဂှ် ပြဟ်ဍေံဂွံကၠာ၊ ဍေံဂွံပၠန်တုဲ ဒ္ၚဳသုဲတိတ်အာ၊ ဒဿဂြဳချပ် ကၞပ်အောပ်ဒၟံၚ်ကၠာ၊၊ (လိက်သၟီရာံ)
ဝါၚ်	ပဝါၚ်၊ ပွါၚ်	ဍောၚ်ပ္ကဴဒးပွါၚ်သၟိၚ်ထိုၚ်

*မဝေါဟာရ - မဲ (မွဲ) - ပ္ဍဲဒၞဲါဝွံ မဂိုၚ်ကေတ်လၟိဟ်သချာၚ်္မွဲ(၁) ဟွံသေၚ်၊၊ မဲ - ဒှ်မကြိယာ (သကမ္မကကြိယာ)တုဲ အဓိပ္ပဲါဍေံ တုပ်သၟဟ်ကဵု - ရံၚ်၊ ဗဵု၊ သ္ၚဳ(သ္ၚေဝ်)၊ မၠာ် - ၊၊ မဲ - မွဲမဓဝ် မချူကှ်ေစ အောန်လောန်၊၊ ပ္ဍဲပြကိုဟ်ကၞပ်ပရိယတ် ဗတ်ဘာသာမည်တံဂှ်တံဂှ် ညးချူကှ်ေ နွံတဴကီု၊၊
အပေက္ခ = ပွမမဲ (ပၟဲ)၊
အပေက္ခမာန = မမဲတဴ၊၊
ပေက္ခက = ညးမပၟဲတဴ၊ ညးမမၠာ်မွဲ၊ ညးမသ္ၚေဝ်မွဲ၊၊
ပေက္ခ = ပွမပၟဲတဴ၊၊
ပေက္ခန = ပွမမၠာ်မွဲ၊ ပွမသ္ၚေဝ်မွဲ၊၊
ပေက္ခိတ = ဂပ်ဝ်မၠာ်မွဲ၊ ဂပ်ဝ်သ္ၚေဝ်မွဲ၊၊

ပ္ဍဲဝေါဟာရမည်ဝွံ ပိုဒ်ကြိယာဖွက်မမိက်ကဵုမွဲမွဲ မထေက်ကြိုက်တောဲဖက်ကဵုမကြိယာ - မဲ - ဂှ် သ္ဒးတောဲဖက်တဴလၟိုန်၊၊ မဂလာန်မဖှ်သာ်ဂှ် ဇၞတ်မဆဵုညာတ် မိၚ်တဴဂၠိုၚ်ညိဂှ် ချူထၜးကဵုဂတဝွံရ၊၊
၁၊၊ မၚ်မွဲ
၂၊၊ ရံၚ်မွဲ
၃၊၊ စၟတ်မွဲ
၄၊၊ သ္ၚေဝ်မွဲ
၅၊၊ မၠာ်မွဲ
၆၊၊ သ္ၚဳဂၠိတ်မွဲ
၇၊၊ ရေတ်မွဲ
၈၊၊ ဗ္စာရဏာမွဲ

ပ္ဍဲမကြိယာဂမၠိုၚ် မဖှ်သာ်ဂှ် အဓိပ္ပဲါမမိက်သ္ဂး တၠပညာတံ ချပ်ညံၚ်ဒးညိ၊၊